Những năm qua, hệ thống thư viện mà nòng cốt là thư viện công cộng và thư viện trường học đã có sự phát triển mạnh mẽ về số lượng và chất lượng, trực tiếp xây dựng môi trường đọc thuận lợi, thân thiện, phát triển văn hóa đọc. Trong dòng chảy của nhịp sống số, ở bất cứ đâu và thời gian nào, chỉ cần một thao tác chạm hay một cú nhấp chuột là có thể tra cứu thông tin một cách nhanh chóng, dễ dàng. Thay đổi để phù hợp với nhu cầu của độc giả, thời gian qua nhiều thư viện có đổi mới, cải tiến về không gian, cách thức hoạt động để thu hút sự quan tâm của độc giả, nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc.
Tháng 11/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị về đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi. Nhiều địa phương cũng đã có hành động cụ thể, điển hình như từ tháng 7 năm nay, Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội đã thống nhất miễn phí sử dụng thư viện trên địa bàn để khuyến khích phát triển văn hóa đọc của người dân Thủ đô.
Không chỉ có các thư viện trực thuộc Nhà nước, thời gian gần đây có rất nhiều mô hình thư viện cộng đồng được mở ra, tạo sự thu hút với người đọc, từ các thư viện tư nhân, thư viện dòng họ đến các mô hình cà phê sách, trạm dừng nghỉ phục vụ sách hay thư viện trong công viên…, khiến việc tiếp cận sách trở nên gần gũi hơn.
Có nhiều không gian để đọc sách nhưng một thống kê cho thấy trung bình mỗi người Việt Nam chỉ đọc 4 cuốn sách/năm, trong đó 2,8 cuốn là sách giáo khoa. Như vậy, thực chất người Việt chỉ đọc hơn 1 cuốn sách mỗi năm. So sánh với con số 14 cuốn/năm của người Singapore và 20 cuốn/năm của người Nhật Bản, việc đọc sách của người Việt thấp hơn nhiều so với người dân các nước thuộc cùng khu vực.
Chỉ thị của Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện cũng chỉ rõ, tỷ thiếu nhi đọc sách thường xuyên chưa cao và bền vững, hoạt động khuyến đọc nhiều nơi còn mang tính phong trào, chưa thực sự chú trọng việc hình thành thói quen, xây dựng và phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi. Điều này đòi hỏi sự quan tâm của trong mỗi gia đình với việc duy trì tình yêu sách cho trẻ em.
Đọc sách không chỉ là thói quen để giải trí mà còn là sự đầu tư sinh lời với chi phí rẻ nhất cho tương lai của trẻ. Hiểu được điều này, nhiều bậc cha mẹ đã đầu tư nhiều thời gian hơn cho con, sáng tạo nhiều cách để cùng con đọc sách, biến mỗi gia đình thành một thư viện cho các em nhỏ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!