Tết Nguyên đán đang đến gần. Đây là khoảng thời gian mỗi người kín lịch tổng kết, liên hoan, tất niên với đồng nghiệp, bạn bè, hàng xóm… Những chai rượu, chai bia liên tục khui. Các bàn nhậu, cuộc liên hoan lại hô vang – "1, 2, 3, dô!". Vì cả nể bởi cả năm mới có một lần tất niên và nhiều khi do bị ép, nhiều người lại phải hát điệp khúc - "Say nữa rồi!".
"Rất buồn là xã hội hiện đại vẫn còn những người ép rượu nhau. Chuyện gặp gỡ cuối năm nên có, các tổ chức, cá nhân có thể gặp gỡ nhưng để vui, chứ không phải để ép rượu xong cuối cùng sinh ra tai nạn giao thông. Vậy cuối cùng là ép nhau vào chỗ chết? Văn hóa này hoàn toàn không tốt", TS Nguyễn Viết Chức – Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội chia sẻ.
Rượu bất khả ép nhưng ép bất khả từ, đó là lời ngụy biện của những người đi ép rượu. Nhiều khi họ không quan tâm tới những lý do người khác đưa ra như phải kiêng rượu vì đang uống thuốc, tửu lượng kém, không biết uống… Nhiều khi bụng rỗng, chưa ăn gì những vẫn phải chào mâm bằng đôi ba chén rượu. Điều đó phản khoa học và ảnh hưởng tới sức khỏe.
Uống rượu, bia nhiều gây hạ đường máu, gây cảm giác no giả khiến người uống không ăn, dẫn tới tình trạng hạ đường huyết, nguy cơ cao dẫn tới hôn mê sâu. Nhiều bệnh khác cũng do rượu gây ra như viêm tụy cấp, xơ gan, xuất huyết tiêu hóa, teo não, đái đường do hỏng tụy, thiếu máu não, suy tủy do uống rượu nhiều…
Không phải ai cũng thích uống rượu và không phải ai cũng uống được nhiều rượu. Về hành vi ép buộc người khác uống rượu bia, từ năm 2020, Chính phủ đã có Nghị định 117 quy định xử phạt về hành vi này. Trong đó nêu rõ xử phạt 1 – 3 triệu đồng với hành vi ép người khác uống rượu bia. Tuy nhiên, thực tế việc tố giác bạn nhậu hoặc người gián tiếp đẩy mình vào tình huống phải uống rượu là khó xảy ra, vì ái ngại và bởi không có bằng chứng tố cáo. Nhiều chuyên gia nhận định Nghị định này đưa ra không nhằm mục đích phạt mà để thay đổi nhận thức, để người ép rượu biết đây là hành vi sai.
"Quy định không phải là làm khó cho mình mà là vì mình, vì cuộc sống tốt đẹp của cả xã hội và chính mỗi cá nhân" – TS Nguyễn Viết Chức – Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho biết – "Những quy định tốt đẹp như vậy mà ai đó còn không thực hiện thì rõ ràng không thể chấp nhận được. Trong một xã hội văn minh, mỗi người phải nghĩ tới xã hội và toàn xã hội chăm lo cho mình, đó là một xã hội tốt đẹp".
Ngày Tết, đến mỗi nhà chúc nhau vài chén cũng có đủ hơi men trong người, liệu trong số đó ai sẽ gọi taxi hay nhờ người khác chở? Một chút tặc lưỡi chắc chẳng sao đâu, uống ít mà có thể gây ra hậu quả khôn lường. Vấn nạn ma men sau tay lái ngày càng nóng vào dịp cuối năm. Nhiều trường hợp say xỉn khi lái xe đã phải chịu mức xử phạt tương ứng, thậm chí có người đã phải trả giá bằng chính cuộc đời của người vi phạm, bằng mạng sống của các nạn nhân. Nỗi ám ảnh, hối hận đeo đuổi họ suốt cuộc đời.
Theo thông tin từ Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam xếp thứ 2 ở khu vực Đông Nam Á và thứ 3 châu Á về mức tiêu thụ bình quân rượu bia trên người. Cụ thể, khoảng 170 lít bia/người/năm. Lực lượng chức năng đã ra quân tăng cường xử lý vi phạm nồng độ cồn. Nhưng nếu người dân không ý thức được sự nguy hiểm của rượu bia thì sẽ rất khó. Năm hết, Tết đến, để mỗi cuộc vui được trọn vẹn thì ép dầu, ép mỡ, đừng nỡ ép rượu. Đặc biệt, khi ra đường, mỗi người càng phải ghi nhớ khẩu hiệu đơn giản – đã uống rượu bia thì không lái xe.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!