Đạo diễn Kawamura Genki và đạo diễn Ishikawa Kei. (Ảnh: TIFF 2022)
Trong một cuộc nói chuyện tại Liên hoan phim Quốc tế Tokyo (TIFF) đang diễn ra với tựa đề "Khả năng làm phim Nhật Bản ở nước ngoài", hai đạo diễn có nhiều đóng góp trong sự thành công quốc tế ngày càng tăng của ngành phim ảnh Nhật đã gặp nhau và có một cuộc thảo luận về các cơ hội và chiến lược cho tương lai. Đó là Kawamura Genki, đạo diễn từng đoạt giải với bộ phim đầu tay A Hundred Flowers, đang chiếu trong phần Nippon Cinema Now của Liên hoan phim Quốc tế Tokyo lần thứ 35; và đạo diễn Ishikawa Kei, người có phim ngắn và phim truyện được khán giả nước ngoài đón nhận và giành được giải thưởng, như tác phẩm đầu tay, Gukoroku: Traces of Sin, công chiếu tại Liên hoan phim Quốc tế Venice và bộ phim mới của anh, A Man, công chiếu ở phần Orizzonti của Liên hoan phim Venice.
Đạo diễn Kawamura Genki và đạo diễn Ishikawa Kei tại TIFF 2022. (Ảnh: Shutterstock)
Trong lời phát biểu mở đầu, đạo diễn Kawamura nói đùa rằng: "Chúng tôi thường nói chuyện với nhau về đồ uống, nhưng chúng tôi không bao giờ thảo luận về việc làm phim. Vì vậy, đây là một cơ hội tốt để chúng tôi thực sự nói về các bộ phim".
Đạo diễn Ishikawa Kei sau đó đã bắt đầu cuộc trò chuyện về những trải nghiệm gần đây của anh khi mang phim "A Man" đến LHP Venice và Busan, Hàn Quốc.
"Khán giả Ý đã thực sự gọi tên Ando Sakura, ngay cả khi cô ấy không thể tham dự liên hoan phim" - anh nói khi nói về ngôi sao của bộ phim - "Và Tsumabuki Satoshi (một trong những ngôi sao khác của phim) đã ăn tối với Lương Triều Vỹ tại Liên hoan phim Quốc tế Busan. Các LHP ở nước ngoài luôn là cơ hội tốt cho các diễn viên".
Những bộ phim Nhật Bản chưa bao giờ được thừa nhận là những bộ phim lớn.
Đạo diễn Ishikawa Kei.
Về thể loại phim Nhật Bản có xu hướng được mời tham dự các liên hoan, Ishikawa đề cập đến sự khác biệt giữa phim thương mại và phim cổ trang: "Đối với phim cổ trang, tôi nghĩ có cơ hội tốt hơn để ra nước ngoài. Nhưng để các bộ phim thương mại được chiếu ở nước ngoài là một thách thức lớn hơn. Những bộ phim kinh phí lớn không có nhu cầu ra nước ngoài nhiều".
Và đây rõ ràng là một trong những lý do khiến bom tấn người thật đóng của Nhật Bản hiếm khi đến với khán giả quốc tế.
"Nếu bạn tập trung quá nhiều vào thị trường nội địa, bạn có thể không tạo ra một câu chuyện phổ quát" - Ishikawa nói - "Tôi đã sống ở Ba Lan 5 năm và tôi cảm thấy như những bộ phim Nhật Bản được coi là kitsch. Ý tôi là, chúng chưa bao giờ được thừa nhận là những bộ phim lớn".
Đạo diễn Ishikawa Kei. (Ảnh: Getty Images)
Trong cuộc trò chuyện này, 2 đạo diễn của Nhật Bản được hỏi tại sao họ cảm thấy thường có sự chênh lệch giữa phim nước ngoài và phim Nhật Bản, và bắt đầu giải quyết nhiều khía cạnh chính thức - từ ánh sáng, quay phim và biên tập cho đến diễn xuất và đạo diễn - và chúng thường khác biệt như thế nào so với phim không phải của Nhật Bản?
Trả lời câu hỏi, Ishikawa nói: "Ví dụ, ở châu Âu, các đạo diễn, nhiếp ảnh có cảm giác độc đáo về màu sắc và khi các biên tập viên Ba Lan cắt phim, điều đó thực sự khác biệt. Khi tôi học ở Ba Lan, họ luôn nói với chúng tôi rằng hãy làm mọi thứ ngày càng ngắn hơn. Có một cảnh tôi muốn giữ lại, chỉ dài 1 phút, và họ nói với tôi: "Nó có thể chỉ là 1 phút đối với bạn, nhưng nhân với số lượng khán giả, nó có thể là 200 phút". Áp lực trong việc cắt cảnh ở Nhật không nhiều. Nó được coi là một sự xâm phạm không gian của các đạo diễn".
Đạo diễn Kawamura cũng đồng tình với điều này, anh nói: "Tôi nghĩ ngành công nghiệp Nhật Bản rất nhẹ nhàng với các đạo diễn. Quá trình biên tập thực sự là quá trình thực hiện bộ phim. Tôi đã cắt năm cảnh trong phim của mình, điều này đã loại bỏ hai vai diễn của diễn viên. Tôi đã phải viết thư xin lỗi họ. Nhưng những cảnh khác, tôi đã chiến đấu để giữ lại"..
"Khi phát trực tuyến, bạn phải cố gắng thêm nhiều thứ để mọi người không tắt phim của bạn sau vài phút" - Kawamura nói tiếp - "Với A Hundred Flowers, tôi đến rạp hát vì đây là một trong hai nơi không có điện thoại di động - nơi còn lại là trong bồn tắm. Vào rạp, khán giả buộc phải tập trung hơn".
Đạo diễn Kawamura Genki. (Ảnh: MyDramaList)
Các nhà sản xuất và các nhà phân phối của Hàn Quốc có một mô hình kinh doanh lý tưởng.
Đạo diễn Kawamura Genki.
Một chủ đề trong cuộc trò chuyện của 2 đạo diễn được cho là không thể tránh khỏi, đó là chủ đề về phim Hàn Quốc. Kawamura nói: "Tôi nghĩ chỉ những bộ phim Hàn Quốc xuất sắc nhất mới được xem ở nước ngoài. Nhưng họ đang chi tiêu xa hoa và tôi nghĩ rằng các nhà sản xuất và nhà phân phối của họ có một mô hình kinh doanh lý tưởng. Ở Nhật Bản, 90% doanh thu phòng vé của phim là trong nước, nhưng tôi muốn thấy con số đó giống như 50% - 50% vậy".
Khi được hỏi về cơ hội để các bộ phim Nhật Bản trở nên nổi tiếng ở Hollywood, Kawamura trả lời: "Rất khó để có một buổi công chiếu ở Bắc Mỹ. Tôi nghĩ Bắc Mỹ rất quan trọng, mặc dù nhiều người Nhật vẫn đang tập trung vào các lễ hội châu Âu. Nhưng sau thành công Oscar của Parasite và thành công của Squid Game, có cơ hội lớn hơn cho các bộ phim châu Á. Ngay cả khi có phụ đề, người Mỹ vẫn thích thú với chúng. Chủ đề rất quan trọng, vì vậy nếu chúng ta có thể tiếp cận các chủ đề phổ quát và nâng cao giá trị sản xuất của phim Nhật Bản, tôi nghĩ chúng ta thực sự có cơ hội".
Đạo diễn Ishikawa cũng gợi ý rằng cần phải có một cộng đồng làm phim chặt chẽ hơn ở Nhật Bản: "Tôi không thuộc bất kỳ tập đoàn công nghiệp Nhật Bản nào nhưng may mắn thay, anh Kawamura sẽ đến để thiết lập và chia sẻ ý kiến thẳng thắn của ông ấy với tôi. Tất cả chúng ta nên nói chuyện với nhau, chúng ta nên tạo ra một cộng đồng mà ở đó không có hệ thống phân cấp, nơi mọi người trong ngành có thể tự do đến với nhau, hòa nhập và nói chuyện. Đó cũng là một trong những vai trò quan trọng nhất của liên hoan phim".
Liên hoan phim Quốc tế Tokyo 2022 khai mạc vào ngày 24/10 và kéo dài trong 10 ngày. Liên hoan này sẽ bế mạc vào ngày 2/11.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!