Các hoạt động văn hóa quy mô lớn tại Việt Nam hiện nay ngày càng được tổ chức chuyên nghiệp, tiệm cận với các mô hình công nghiệp văn hóa. Báo cáo Chính trị Đại hội 13 của Đảng đã đặt ra yêu cầu cụ thể "khẩn trương triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp và dịch vụ văn hóa".
Là một trong những ngành quan trọng của công nghiệp văn hóa, nghệ thuật biểu diễn đang ngày càng tạo ra những giá trị kinh tế to lớn, đóng góp vào tăng trưởng chung cũng như quảng bá, nâng tầm ảnh hưởng văn hóa của Việt Nam ra thế giới. Song song với sự chuyển động của các đơn vị công lập, nhiều doanh nghiệp tư nhân hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn cũng đang bứt phá để tạo nên sự phát triển mạnh mẽ.
Những năm gần đây, nhiều chương trình ca nhạc được tổ chức bởi các đơn vị tư nhân với sự tham gia của những ca sĩ được đông đảo công chúng mến mộ. Điều này không chỉ tạo cơ hội cho khán giả có thêm chọn lựa thưởng thức âm nhạc mà còn mang đến sự khởi sắc cho thị trường ca nhạc. Những màn trình diễn bay bổng, công nghệ "bom tấn" và hàng loạt kỹ xảo tân tiến nhất chính là lợi thế của các đơn vị tư nhân so với các nhà hát, các đơn vị Nhà nước.
Để có thể kéo đông đảo khán giả đến với mỗi chương trình, các nhà tổ chức và các nghệ sỹ đã thực hiện khâu quảng bá từ rất sớm và kỹ lưỡng, vé được phân phối qua nhiều kênh khác nhau từ trực tiếp đến trực tuyến. Ê-kíp thực hiện là những nhóm nghệ sỹ có chuyên môn cao và hiểu thị hiếu thị trường. Câu trả lời cho sự thành công của mỗi chương trình sẽ tính bằng lượng vé bán ra, và được đo bằng sự hài lòng của khán giả.
Bài toán kinh tế luôn được nhà đầu tư đặt lên trước tiên khi tổ chức các buổi biểu diễn. Nguồn lực xã hội hóa sẽ không đầu tư cho văn hóa, nghệ thuật biểu diễn nếu họ không được hưởng lợi, không nhìn thấy lợi ích và không được hỗ trợ một cách hợp lý. Để thực sự thu hút được những nguồn lực xã hội hóa cho các buổi biểu diễn cần rất nhiều yếu tố.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, 4 ngày diễn ra Lễ hội âm nhạc quốc tế HOZO 2022 đã mang tới 50 phần trình diễn đẳng cấp, 150.000 khán giả tham dự trực tiếp tại 2 địa điểm, hơn 200.000 khán giả xem trực tuyến trên các nền tảng mỗi đêm diễn, 250 nghệ sĩ trong nước và quốc tế cùng tham gia biểu diễn, trong đó sự có mặt của huyền thoại 12 giải Grammy Babyface là một thời khắc lịch sử của một thị trường âm nhạc đại chúng còn khá non trẻ. Hai lần tổ chức lễ hội đều đánh dấu bằng sự hợp tác toàn diện và hiệu quả của cơ quan quản lý nhà nước cùng nhà sản xuất tư nhân.
Hội đồng Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã có nghị quyết về 19 sự kiện lễ hội tiêu biểu. Theo đó, mỗi lễ hội sẽ có được một cách thức tổ chức khác nhau để phát huy tiềm năng thế mạnh về nguồn lực xã hội hóa của thành phố.
"Bộ Văn hóa hoặc thiết chế văn hóa ở nước ngoài đều có quỹ để tổ chức các festival. Họ đều mời những nhà tổ chức tư nhân, những người có kinh nghiệm để tham gia vận hành festival. Chúng ta cũng nên có những quỹ cho các sự kiện âm nhạc như vậy", nhạc sĩ Huy Tuấn - Tổng đạo diễn chương trình Lễ hội Âm nhạc Quốc tế TP. Hồ Chí Minh "Hò dô 2022" - chia sẻ.
"Chúng tôi đang cần hơn những cơ chế chính sách đặc thù. Thành phồ Hồ Chí Minh đang được sự ủng hộ của các Bộ, ngành Trung ương, Chính phủ, Quốc hội trong việc điều chỉnh Nghị quyết 54 về cơ chế chính sách đặc thù để phát triển thành phố Hồ Chí Minh, trong đó có lĩnh vực Văn hóa và Thể thao đang nghiên cứu, điều chỉnh sẽ được thực hiện luật đầu tư theo đối tác công – tư. Nó sẽ giúp chúng tôi có điều kiện, cơ chế bằng hành lang pháp lý cụ thể, rõ ràng để giúp các dự án văn hóa, thể thao được phát triển, đầu tư xứng tầm như chúng ta mong đợi", nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Thị Thanh Thúy - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao TP. Hồ Chí Minh - cho biết thêm.
Để có ngành công nghiệp biểu diễn phát triển, phải có những tác phẩm lớn. Để có tác phẩm lớn, phải có nguồn lực. Đây là yếu tố có vai trò quan trọng trong một nền công nghiệp biểu diễn phát triển bền vững.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!