Lễ hội truyền thống Lễ giỗ Bà Phi Yến là sự kiện văn hóa lớn nhất được tổ chức hàng năm tại huyện Côn Đảo (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia theo Quyết định số 2705/QĐ-BVHTTDL ngày 28/10/2022.
Năm 2023 là năm tổ chức lễ giỗ lần thứ 238 của Bà Phi Yến. Bên cạnh các hoạt động của lễ hội, huyện Côn Đảo đã tổ chức Lễ rước Bài vị Hoàng tử Hội An (tương truyền là Con của Bà Phi Yến với vua) vào chiều ngày 29/11, nhằm ngày 17/10 âm lịch. Lễ rước được huyện Côn Đảo tổ chức trang trọng, thành kính, vui tươi, rộn rã, thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách tham dự.
Đúng 15h ngày 29/11 (tức ngày 17/10 âm lịch), tại An Sơn miếu, sau 3 hồi chiêng, trống, Ban chủ lễ đã thắp hương xin phép Bà Phi Yến sang Cỏ Ống rước Bài vị Hoàng tử Hội An về An Sơn Miếu dự lễ giỗ. Sau lời khấn nguyện của Chủ lễ, đoàn rước bắt đầu xuất phát từ An Sơn miếu đi Cỏ Ống. Dẫn đầu là Đội múa Lân, kế tiếp là đội rước Kiệu, trống, chiêng, Lộng, Ban chủ lễ, tiếp sau là đoàn Nam phụ lão, Nữ phụ lão, quân giáo… Tất cả đều mặc trang phục theo đúng các nghi lễ dân gian truyền thống của người Việt.
Lễ rước Bài vị Hoàng tử Hội An từ An Sơn Miếu đến Miếu Cậu, Cỏ Ống được di chuyển bằng hơn 20 chiếc xe điện trên quãng đường khoảng 12 km, đi qua một số tuyến đường trung tâm của huyện Côn Đảo như: Nguyễn Văn Linh, Nguyễn Huệ, Lê Hồng Phong, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Văn Cừ và di chuyển đến Miếu Cậu, Cỏ Ống. Trên dọc đường đi tiếng trống, tiếng chiêng và nhạc lễ vang lên tưng bừng rộn rã, làm bừng lên không khí của một lễ hội lớn trên đảo thiêng.
Khi tới Miếu Cậu, chủ lễ thắp hương khấn nguyện xin phép rước bài vị Hoàng tử Hội An về An Sơn miếu dự lễ giỗ Bà. Sau lời khấn nguyện, Chủ lễ tiếp nhận Bài vị ở Miếu Cậu trao cho 2 học trò đặt vào kiệu, an vị. Sau đó đoàn rước với đội ngũ chỉnh tề như lúc đầu Rước Bài vị Hoàng tử Hội An ra xe và di chuyển về An Sơn miếu.
Tại An Sơn Miếu, Ban chủ lễ dâng hương và đưa bài vị Hoàng Tử Hội An vào điện thờ, thắp nhang khấn báo Đức Bà đoàn rước đã đưa bài vị Hoàng tử Hội An về dự lễ giỗ, thành tâm cầu nguyện Bà phù hộ cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, nhà nhà bình an.
Lễ giỗ Bà Phi Yến, trong đó có Lễ Rước Bài vị Hoàng tử Hội An là nét đẹp văn hóa tinh thần của người dân Côn Đảo. Đây là một nghi thức dân gian gắn liền với giá trị văn hóa của di tích An Sơn miếu cần được bảo tồn và phát huy, để những giá trị văn hóa của di tích An Sơn miếu cũng như những truyền thống tốt đẹp trong dân gian được lưu truyền mãi mãi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!