Ông nội của Chu Nhật Quang là NSND Chu Mạnh Chấn, một họa sĩ có niềm đam mê với việc khôi phục và bảo tồn di sản văn hóa làng quê Bắc Bộ thông qua nghệ thuật sơn mài. Đến bố anh, NSƯT Chu Lượng, nguyên Giám đốc Nhà hát múa rối Thăng Long lại say mê với nghệ thuật rối nước. Ở đó, những chú rối ngộ nghĩnh cũng được các bàn tay nghệ nhân trau chuốt bằng nghệ thuật sơn mài. Trong nhà, những câu chuyện xung quanh văn hóa truyền thống và nghệ thuật sơn mài cứ rỉ rả như mạch nước ngầm, đã ngấm vào máu Chu Nhật Quang từ bé theo cách như thế.
Lớn lên, Quang đi Australia học ngành thiết kế ứng dụng, rồi sau đó lại đi học ở Mỹ. Gia đình luôn cảm nhận ở Quang là chàng trai trẻ hiếu học và yêu nghệ thuật, đã dành hết sự quan tâm lo lắng để hỗ trợ cho Quang trên bước đường học vấn và cũng là bước đường hội họa đầu tiên. Khi Quang tốt nghiệp ở Mỹ cũng đúng là thời điểm dịch COVID-19 bùng nổ, Quang về nước và từ đó gắn bó luôn với nghệ thuật sơn mài.
Họa sĩ Chu Nhật Quang (thứ 2 từ phải sang) và gia đình
Sơn mài truyền thống làm rất kỳ công, riêng công đoạn làm vóc (gỗ) đã mất thời gian khoảng 1 tháng, trải qua 8-11 bước, người thợ vừa phải mài, toát sơn, chờ sơn khô và lặp lại quy trình. Chất liệu để làm tranh sơn mài cũng độc đáo và đắt đỏ bậc nhất, họa sĩ sẽ sơn mài cũng vất vả hơn hẳn các chất liệu khác bởi thời gian hoàn thiện mỗi tác phẩm kéo dài.
Thế nhưng tình yêu từ thơ bé đã ngấm, Quang về nước chỉ vẽ sơn mài. Từ bé anh đã mê những chú rối và các linh vật như long, ly, quy, phượng, vì vậy đây chính là đề tài trong những sáng tác đầu tay của anh.
Bên cạnh đó, các bức tĩnh vật có đề tài như bình hoa bằng gốm, đĩa trái cây mang hương sắc mùa thu, bình nước nghiêng nghiêng trên bàn trà và bình hoa... cũng được Quang ưu ái. Anh coi đó là vẻ đẹp của đời sống hàng ngày. Càng ngày đề tài càng mở rộng, hơn nữa là họa sĩ trẻ, anh có sự hỗ trợ của các công nghệ mới trong làm vóc để tiến trình hoàn thiện tác phẩm được nhanh hơn, chính vì vậy chỉ trong một thời gian không dài anh đã chọn được 50 bức tranh sơn mài trong số nhiều sáng tác của mình, chuẩn bị cho triển lãm đầu tay đầu tháng 10 này tại Hà Nội.
Một số tác phẩm tranh sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang
"Là người mẹ thì tôi rất xót con vì con mê vẽ quá. Thứ 7, Chủ nhật Quang cũng không đi chơi đâu mà chỉ vẽ và vẽ" - bà Hồ Cẩm Thạch, mẹ Quang nói về cậu con trai. Nhưng điều này chính là tính cách của anh từ thơ bé, khi đã đam mê thì làm đến cùng.
Anh nói từ khi làm tranh sơn mài anh đã thấy bị cuốn hút, từ việc ngồi tỉ mẩn gắn vỏ trứng cho tới khi các lớp màu chồng lên nhau tạo ra kết quả ngoài mong đợi. "Quá trình này khiến tôi luôn hồi hộp, đoán đợi kết quả cuối của tác phẩm' - chàng họa sĩ trẻ nói.
Hoạ sĩ Thành Chương đã xem tranh của Quang và rất cổ vũ Quang theo nghề vẽ. Ông nói hơn những người cầm cọ khác, Quang may mắn có cái nôi gia đình, từ ông nội, bố anh đều làm nghệ thuật, mệ nghệ thuật gốc gác cội rễ của nghệ thuật truyền thống Việt Nam là sơn mài và rối nước. Từ cái nôi ấy, Quang có một "bệ phóng" là có tình yêu máu thịt với nghệ thuật sơn mài.
"Được tiếp nhận những kiến thức hiện đại của mỹ thuật đương đại, ở Quang có sự thoải mái trong sáng tạo, xem tranh Quang thấy cái hiện đại, thấy cá tính con người. Quang đã hòa trộn được truyền thống và hiện đại vào tranh một cách dung dị, không gượng ép. Nhưng điều lạ với tôi là sức sáng tạo của họa sĩ trẻ này" - họa sĩ Thành Chương chia sẻ.
Tháng 10 này Quang có triển lãm đầu tay ở Hoàng thành Thăng Long. Chàng họa sĩ trẻ giờ đây đang hồi hộp về những điều anh thể hiện trong tranh giờ sẽ được ra mắt công chúng. Với những người làm công việc sáng tạo, đó là những khoảng khắc hạnh phúc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!