Nhà báo Úy Thương - trưởng phòng Thời sự Quốc tế - Đài Truyền hình Việt Nam (THVN) sẽ giúp khán giả hiểu rõ hơn về vai trò của các Cơ quan thường trú (CQTT) trong việc nỗ lực xây dựng và phát triển thương hiệu VTV bên ngoài phạm vi lãnh thổ.
Năm 2015, hình ảnh phóng viên VTV xuất hiện và tác nghiệp tại các điểm nóng thế giới đã để lại ấn tượng khó phai trong lòng khán giả. Là người phụ trách mảng tin tức quốc tế trên sóng VTV chị có thể kể lại một vài sự kiện mà chị có ấn tượng sâu sắc nhất?
- Trong năm 2015, thế giới xảy ra rất nhiều sự kiện nóng, thu hút sự quan tâm của dư luận thế giới. Phóng viên thường trú của Đài THVN đã tham gia đưa tin về hầu hết các sự kiện này, trong đó, tôi nhớ rõ nhất về vụ khủng bố ở tòa soạn báo Charlie Hebdo của Pháp hồi đầu năm. Khi đó, phòng Thời sự Quốc tế đã phối hợp với nhóm phóng viên thường trú tại châu Âu là anh Hồng Quang và Đoàn Hà để kịp thời đưa tin về sự kiện này nhanh nhất. Có thể nói chúng tôi là một trong những kênh truyền hình đầu tiên ở Việt Nam cập nhật thông tin về vụ tấn công tòa soạn báo Charlie Hebdo (chỉ sau khi thông tin này được đưa trên kênh truyền hình Mỹ CNN khoảng nửa tiếng). Ngay sau đó, nhóm phóng viên Hồng Quang, Đoàn Hà đã lập tức đi theo lực lượng an ninh truy đuổi các tay súng khủng bố tới ngôi làng chúng bắt giữ con tin. Tại đây, nhóm phóng viên VTV là một trong số rất ít nhóm phóng viên của các hãng thông tấn và truyền thông quốc tế có mặt tại đây được phép tiếp cận sâu vào địa điểm các lực lượng an ninh tiến hành giải cứu con tin. Và vì thế, những hình ảnh mà nhóm phóng viên Hồng Quang, Đoàn Hà gửi về từ hiện trường là những hình ảnh chỉ có VTV và một vài kênh truyền hình lớn của thế giới có được.
Cũng phải nói thêm là, với sự phối hợp của nhóm phóng viên Hồng Quang, Đoàn Hà, những tin tức về vụ khủng bố và bắt cóc con tin này đã được chúng tôi cập nhật liên tục trong tất cả các bản tin thời sự.
Thêm một ví dụ nữa về hình ảnh các phóng viên VTV có mặt tại những điểm nóng của thế giới. Đó là nhóm phóng viên Duy Nghĩa và Nhật Linh xuất hiện tại khu vực miền Đông Ukraine hồi đầu năm 2015, nơi chiến sự xảy ra giữa quân đội của chính phủ Ukraine và lực lượng li khai miền Đông. Nhóm phóng viên Duy Nghĩa, Nhật Linh cũng đã ghi lại những câu chuyện chân thật về cuộc sống của người dân vùng chiến sự, trong đó có cả số phận những kiều bào Việt Nam đang sinh sống ở đây.
Để các CQTT hoạt động hiệu quả, ngoài sự cố gắng nỗ lực của mỗi phóng viên tại địa bàn còn cần đến sự phối hợp chặt chẽ của các đơn vị trong nước. Chị có thể giúp khán giả hiểu rõ về công tác phối hợp giữa phòng Thời sự Quốc tế - đầu mối thông tin trong nước với các CQTT ở nước ngoài?
- Đúng là không thể bỏ qua khâu phối hợp của các đơn vị trong nước, đặc biệt là của Ban Thời sự trong việc đưa tin về các sự kiện của thế giới trong các bản tin thời sự. Chúng tôi là đơn vị tổ chức sản xuất, đặt hàng các cơ quan thường trú mỗi khi có sự kiện quan trọng hay sự kiện nóng xảy ra. Chúng tôi đưa ra những định hướng cần khai thác của vấn đề. Và có những lúc là hỗ trợ cả về mặt thông tin những khi các phóng viên thường trú bị quá tải về thời gian. Chúng tôi cũng hỗ trợ các cơ quan thường trú trong việc xử lý hậu kì sản phẩm. Mỗi tuần, Ban Thời sự có một cuộc họp trực tuyến (video conference) với tất cả các cơ quan thường trú tại nước ngoài. Trong cuộc họp này, chúng tôi trao đổi thông tin hai chiều, đưa ra những đề xuất về kế hoạch sản xuất tin, phóng sự trong tuần cho các bản tin và chuyên mục.
Là đơn vị phối hợp, nên chúng tôi rất thấu hiểu những sức ép và khó khăn mà các cơ quan thường trú của VTV tại nước ngoài phải đối mặt. Với số lượng phóng viên ít ỏi (chỉ có ba người bao gồm cả quay phim, có nơi thậm chí chỉ có hai) các cơ quan thường trú phải phụ trách một khu vực rộng lớn, có cơ quan phải chịu trách nhiệm đưa tin cho cả khu vực như ASEAN, Nga và các nước Đông Âu, khu vực Tây Âu và khu vực Mỹ và Mỹ La tinh. Chính vì thế, cường độ làm việc của mỗi phóng viên thường trú là rất cao. Chúng tôi lại thường xuyên đưa ra đề nghị phối hợp đưa tin vào thời điểm đêm hôm hoặc sáng sớm của họ nên có khi nhóm phóng viên tại châu Âu và Mỹ phải thức dậy từ 2-3h sáng để đưa tin trực tiếp từ hiện trường cho các bản tin ở nhà.
Trong quá trình phối hợp với các CQTT của VTV tại nước ngoài, nhiều khi chúng tôi cũng trải qua những giây phút lo lắng, bất an cùng các đồng nghiệp. khi họ phải dấn thân vào những nơi bom đạn, chấp nhận mạo hiểm để có thể có được những thông tin và hình ảnh đắt giá cho các bản tin thời sự của VTV.
Từ khi các CQTT của VTV nước ngoài được hình thành và không ngừng lớn mạnh, phần tin tức quốc tế trên sóng VTV đã giảm bớt việc khai thác, lấy lại thông tin của các Hãng thông tấn nước ngoài như thế nào?
- Với sự đóng góp của các CQTT tại nước ngoài, hệ thống bản tin thời sự và các chuyên mục trong những năm vừa qua, đặc biệt là trong năm 2015 trên sóng VTV ngày càng tăng lên cả về lượng lẫn về chất. Có thể nói là hầu hết các sự kiện lớn của thế giới trong năm 2015 đều có sự xuất hiện của phóng viên các CQTT nước ngoài của VTV. Nhờ vậy, các bản tin quốc tế đã có được những thông tin chân thực nhất về những sự kiện nóng của thế giới mà không cần phải phụ thuộc hoàn toàn vào các nguồn tin của các Hãng thông tấn nước ngoài, tránh bị ảnh hưởng bởi những quan điểm của họ. Như mọi người đã biết, đằng sau mỗi cuộc khủng hoảng chính trị đều có một cuộc chiến truyền thông và các hãng thông tấn phương tây luôn có ưu thế. Và khi chúng ta có phóng viên tới tận hiện trường đưa tin thì việc bị ảnh hưởng bởi quan điểm của các hãng thông tấn phương tây đã được loại trừ.
Với sự đóng góp rất lớn của các CQTT VTV tại nước ngoài trong những năm qua, các bản tin thời sự trên sóng VTV đã được nâng cao chất lượng hơn rất nhiều. Chúng ta đã có được những quan điểm và góc nhìn riêng của kênh Truyền hình Quốc gia về những vấn đề quốc tế. Điều này đã góp phần nâng cao uy tín và vị thế của Đài THVN.
Hai năm trở lại đây, khán giả VTV được xem những hình ảnh trực tiếp do PV VTV ghi hình từ hiện trường nhiều điểm nóng trên thế giới. Những hình ảnh đắt giá đó có ý nghĩa và ảnh hưởng như thế nào tới chất lượng tin tức trên sóng VTV, đặc biệt là với các Bản tin quốc tế?
- Kể từ khi Đài THVN đưa vào sử dụng thiết bị truyền tin trực tiếp Streambox, việc cập nhật và đưa thông tin quốc tế tới khán giả Việt Nam được nhanh hơn và mang tính thời sự hơn khi phóng viên có mặt tại hiện trường đưa tin trực tiếp về sự kiện đang diễn ra. Khán giả được thấy rõ sự có mặt của phóng viên tại hiện trường, giúp nâng cao tính chân thực của thông tin. Điều đó góp phần nâng cao chất lượng tin tức thế giới trong các bản tin thời sự của VTV trong thời gian qua.
Tôi nhớ tại Hội nghị Trưởng đại diện Các cơ quan thường trú nước ngoài năm 2013, Tổng Giám đốc Đài THVN Trần Bình Minh đã khẳng định: “Hình ảnh các Cơ quan thường trú của Đài THVN tác nghiệp trực tiếp tại những khu vực trọng điểm trên thế giới, cập nhật kịp thời, thường xuyên diễn biến tình hình, tin tức nhiều sự kiện đã góp phần nâng cao hình ảnh và uy tín của Đài Truyền hình quốc gia. Đó là niềm tự hào không chỉ của riêng VTV, mà cho cả giới báo chí Việt Nam nói chung”. Tuy nhiên, Tổng giám đốc cũng chỉ rõ làm tin trực tiếp có ưu điểm nhanh chóng, cập nhật kịp thời tin tức, sự kiện đang diễn ra, nhưng không nên quá lạm dụng mà cần đầu tư ý tưởng, trau chuốt cho các phóng sự. Mỗi địa bàn, khu vực đều có những thuận lợi, khó khăn riêng. Vì vậy, bên cạnh sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại, tôi cho rằng, quan trọng là các CQTT đã biết tận dụng thế mạnh, nỗ lực sáng tạo và lăn lộn với nghề để có thể vượt qua thách thức và hoàn thành nhiệm vụ.
Cảm ơn chị đã chia sẻ!
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam.