Trong những ngày cuối tháng 3, dư luận thêm một lần nữa bức xúc khi trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đăk Lăk, người ta phát hiện thêm xác một con voi hoang dã bị giết chết. Phần đầu voi đã bị đục tung. Ngà, đuôi, vòi và đế bàn chân của voi bị kẻ gian lấy đi. Nhận định chung của các cơ quan chức năng là nhiều khả năng con voi này đã bị thợ săn chuyên nghiệp
giết hại để lấy ngà, đuôi voi, đế chân voi.
Như vậy, đây là vụ giết hại voi rừng thứ 3 chỉ trong vòng vài ngày cuối tháng 3 vừa qua. Trước đó, cũng trên địa bàn huyện Ea Súp, người dân ở đây đã phát hiện 2 con voi, một con khoảng 5 tháng tuổi, một con 4 đến 5 tuổi chết trong quá trình đi kiếm ăn. Cộng với 3 con voi vừa bị chết này, từ năm 2011 đến nay tại Đắk Lắk đã có 8 con voi hoang dã chết khi kiếm ăn hoặc bị bắn giết.
Tình trạng voi hoang dã chết liên tục trong thời gian gần đây đang gióng lên hồi chuông báo động về nguy cơ biến mất của đàn voi Đăk Lăk. Trong khi đó, voi nhà đang dần kiệt sức vì bị khai thác quá mức và không được sống trong môi trường tự nhiên.
Hiện nay voi nhà đều do các công ty du lịch và nhân dân địa phương nuôi dưỡng, quản lý, khai thác. Từ chỗ được sống trong môi trường tự nhiên, bây giờ voi lại là công cụ kiếm sống cho nhiều người và voi đã trở thành thương hiệu cho du lịch Đăk Lăk. Do ít được chăn thả nên thức ăn của voi bây giờ chủ yếu là mía, chuối và một thức ăn khác do nài voi mua về.
Ngoài việc phải chở khách thường xuyên, nhiều bộ phận trên cơ thể voi còn bị khai thác vì mục đích thương mại. Ban ngày làm du lịch, ban đêm voi nhà nào lại về nhà nấy, không có cơ hội tiếp xúc, gặp gỡ, lại không có môi trường sống phù hợp nên nhiều năm nay voi nhà không sinh sản, vì thế mà hàng chục năm qua không có một voi con nào được ra đời. Buôn Đôn từng nổi tiếng là thế với hình ảnh chú voi con, nhưng vài năm gần đây, ở buôn này lại không có chú voi con nào được ra đời. Voi cũng giống như con người, việc gặp gỡ, giao phối rất kín đáo, do đó việc nuôi nhốt như hiện nay sẽ làm cho sức khỏe đàn voi suy yếu cộng với tuổi cao sẽ không còn khả năng sinh sản.
Đã có thời điểm, voi nhà ở Đăk Lăk lên đến 502 con. Thế nhưng hiện nay, đàn voi chỉ còn 54 con tập trung chủ yếu ở huyện Buôn Đôn và Lăk. Sở dĩ đàn voi nhà ở Đăk Lăk suy giảm mạnh là do tình trạng săn bắn, giết hại voi để lấy ngà hoặc do già yếu. Chỉ trong vòng 5 năm, đã có 10 con voi chết do già yếu. Số còn lại tuổi cũng đã cao, phần lớn là 40, 45 tuổi.
Trước thực trạng đàn voi ngày càng suy giảm, năm 2010, tỉnh Đăk Lăk đã phê duyệt Dự án Bảo tồn Voi Đăk Lăk nhằm quản lý bền vững quần thể voi hoang dã, phát triển đàn voi nhà, bảo tồn bản sắc văn hóa bản địa và tuyên truyền giáo dục về môi trường sinh thái.
Những đề án, những biện pháp bảo tồn voi của các ngành chức năng ở Đăk Lăk là tin vui trong việc duy trì và phát triển đàn voi. Thế nhưng những chú voi đã 40, 45 tuổi như thế này, liệu chúng có còn đủ sức chờ đến khi những chính sách, những đề án bảo tồn voi thực sự có hiệu quả?