Việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đưa ra tầm nhìn và đề xuất đối với quan hệ ASEAN - Ấn Độ tại Hội nghị cấp cao kỷ niệm 25 năm quan hệ đối thoại đã tạo nên thành công và ghi dấu ấn của Việt Nam trong 3 năm giữ vai trò điều phối viên của mối quan hệ này cũng như trong tiến trình của quan hệ ASEAN - Ấn Độ. Đây là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng trước khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân rời New Delhi, kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị và lễ kỷ niệm ngày Cộng hòa của Ấn Độ.
Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 25 năm quan hệ đối thoại giữa ASEAN và Ấn Độ là sáng kiến của Ấn Độ với sự hưởng ứng của ASEAN và sự phối hợp chuẩn bị tích cực của Việt Nam, với vai trò là nước điều phối quan hệ này nhằm định hình một chặng đường mới cho tương lai của mối quan hệ giữa hai khối có tới 1,8 tỷ dân này.
Các nhà lãnh đạo Ấn Độ đã dành sự đón tiếp thịnh tình nhất dành cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân, nước đang giữ vai trò điều phối quan hệ giữa ASEAN và Ấn Độ cùng các nhà lãnh đạo khác của Đông Nam Á. Việc này thể hiện Ấn Độ rất coi trọng ASEAN và vai trò trung tâm của ASEAN trong các hợp tác khu vực.
Việc cả 10 nhà lãnh đạo ASEAN tham dự Hội nghị này cũng cho thấy dù còn khó khăn nhưng ASEAN cũng rất muốn tăng cường hợp tác với một quốc gia có trên 1 tỷ dân ở ngay sát mình, nhất là trong bối cảnh Ấn Độ đang nâng cao vai trò chiến lược cả về chính trị, an ninh và kinh tế ở khu vực. Vì thế, chủ đề của hội nghị đặc biệt này là "Chia sẻ giá trị, Cùng chung vận mệnh".
"Trải qua thời gian, nền văn minh Ấn-Hằng, dấu ấn văn hóa, tôn giáo Ấn Độ đã chạm tới và lan tỏa trong nhiều mặt đời sống của người dân Đông Nam Á". Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ như vậy với các nhà lãnh đạo ASEAN và Ấn Độ, đồng thời bày tỏ, phải chăng sự giao lưu tốt đẹp giữa hai bên là do Ấn Độ và Đông Nam Á đã đến với nhau một cách tự nhiên bằng con đường của hòa bình, hợp tác cùng với tư duy, triết lý sâu sắc của Phật giáo, Ấn Độ giáo về lòng từ bi, sự hiền hòa và bao dung.
Để hợp tác giữa ASEAN và Ấn Độ, với cộng đồng chiếm gần 1/4 dân số toàn cầu với tổng GDP gần 3.800 tỷ USD này trở thành điểm sáng trong thành công của Thế kỷ châu Á - Thái Bình Dương, ASEAN và Ấn Độ cần coi hợp tác thương mại và đầu tư là động lực chính, ưu tiên hàng đầu. Trong đó, cần sớm ký Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực để tạo nên khu vực kinh tế chiếm 40% thương mại toàn cầu. Đồng thời tăng cường kết nối, cụ thể là cùng với việc triển khai dự án đường cao tốc Ấn Độ - Myanmar - Thái Lan, cần nghiên cứu kéo dài tới Campuchia, Lào và Việt Nam. Song Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nhấn mạnh: Để những hợp tác này thành công, ASEAN và Ấn Độ cần phải bảo đảm hòa bình, ổn định tại khu vực và trên biển Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
Các nhà lãnh đạo ủng hộ hoàn tất đàm phán Hiệp định đối tác toàn diện khu vực trong năm nay, để thúc đẩy đầu tư và đưa kim ngạch thương mại từ 76 tỷ USD lên cao hơn mữa. Ở lĩnh vực kết nối, đi cùng với khuyến khích việc hoàn thành sớm Dự án đường cao tốc Ấn Độ - Myanmar - Thái Lan, các nhà lãnh đạo cũng nhất trí mở rộng dự án này tới Campuchia, Lào và Việt Nam.
Các nhà lãnh đạo ASEAN và Ấn Độ tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trong khu vực và các hoạt động hợp pháp khác trên biển bao gồm thông thương hợp pháp không bị cản trở, đi cùng với việc thúc đẩy giải quyết hòa bình tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Trước đó, tại phiên họp về Hợp tác và an ninh biển, lãnh đạo các nước cũng ủng hộ việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông và trông đợi Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông sẽ sớm được hoàn tất.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và nhiều nhà lãnh đạo ASEAN đã đánh giá cao Việt Nam với vai trò điều phối đã tích cực thúc đẩy triển khai những kế hoạch, chương trình hợp tác giữa ASEAN với Ấn Độ trong 3 năm qua, để hiện thực hóa Tầm nhìn ASEAN 2025 gắn kết với Chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ.
Ấn Độ và ASEAN đã tạo nên một sự kiện thu hút sự quan tâm của khu vực và thế giới khi cùng lúc tổ chức Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ Đối thoại và lần đầu tiên 10 nhà lãnh đạo ASEAN đều tham dự lễ duyệt binh kỷ niệm lần thứ 69 ngày Cộng hòa của Ấn Độ. Hai sự kiện nhưng đều mang một thông điệp về sự tin cậy về không chỉ về chính trị giữa hai bên, mà sự tin cậy này còn mở ra hướng hợp tác mới ngoài các lĩnh vực truyền thống. Bởi Ấn Độ và ASEAN không chỉ là láng giềng cùng chung biên giới trên đất liền mà còn trên biển. Do đó, ngoài kế hoạch xây dựng cao tốc từ Đông Bắc Ấn Độ sang các nước Đông Nam Á tới Việt Nam, hai bên còn tiến tới hợp tác trên biển, bởi Ấn Độ Dương và Biển Đông chỉ cách nhau eo biển Malacca.
Cũng chính vì thế, tại Hội nghị này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc luôn khẳng định rằng Ấn Độ và Đông Nam Á đã đến với nhau một cách tự nhiên bằng con đường của hòa bình, hợp tác và cũng bởi vì thế, Ấn Độ là nước thứ ba mà Việt Nam có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.
Để làm sâu sắc mối quan hệ này, tại cuộc hội kiến với Tổng thống Ấn Độ Ram Nath Kovind và hội đàm với Thủ tướng Narendra Modi, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam luôn coi trọng mối quan hệ đặc biệt với các bạn bè truyền thống trong đó có Ấn Độ, đồng thời nhất trí cần phải hạn chế và tiến tiến tới xóa bỏ các rào cản thương mại đi cùng với đẩy mạnh kết nối hàng không và hàng hải để đưa kim ngạch thương mại song phương từ 7,6 tỷ USD như hiện nay lên 15 tỷ USD sau 3 năm nữa.
Việt Nam và Ấn Độ có mối quan hệ truyền thống, có sự tin cậy về chính trị, người dân hai nước cùng có chung một tình cảm và nhất là cả hai nước đều có chung lợi ích. Đây chính là nền tảng cho quan hệ giữa hai nước, nhất là trong điều kiện Việt Nam là một thành viên quan trọng của Cộng đồng ASEAN.
Thỏa thuận về Dự án xây dựng "Trạm dò tìm, tiếp nhận dữ liệu và Trung tâm xử lý dữ liệu ảnh vệ tinh" do Ấn Độ tài trợ cho ASEAN đặt tại Việt Nam được trao trước sự chứng kiến của Thủ tướng hai nước sau cuộc hội đàm đã phần nào nói lên điều đó.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!