Phương Tây bắt đầu dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt Iran

Ngày 18/10 đánh dấu 90 ngày sau khi thỏa thuận hạt nhân lịch sử giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga và Đức) đạt được. Theo cam kết trong thỏa thuận đạt được hồi tháng 7 vừa qua, đây được gọi là "Ngày chấp thuận" và vào ngày này, các nước trong nhóm P5+1 sẽ có những bước đi nhằm dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt với Iran. Trong ngày 18/10, Mỹ và EU đã có những động thái đầu tiên nhằm từng bước gỡ bỏ lệnh trừng phạt chống Tehran.

Theo thông báo trên website của Nhà Trắng, Tổng thống Barack Obama ngày 18/10 đã ký sắc lệnh chỉ thị cho Ngoại trưởng John Kerry cùng các Bộ Tài chính, Năng lượng, Thương mại Mỹ chuẩn bị tiến hành việc miễn áp dụng một số biện pháp trừng phạt đối với Iran. Ông Obama cho biết, Iran đã bắt đầu có những bước đi cần thiết nhằm thực thi thỏa thuận hạt nhân đạt được với nhóm P5+1, giảm dần khả năng Tehran phát triển vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, người đứng đầu Nhà trắng vẫn tỏ ra thận trọng khi cho biết Mỹ sẽ cùng với IAEA và các nước tham gia thỏa thuận đảm bảo Iran đáp ứng một cách nghiêm túc các điều khoản của thỏa thuận.

Tương tự như phía Mỹ, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier sau chuyến thăm Iran hồi cuối tuần qua cũng cho biết các lệnh trừng phạt Iran chưa thể được gỡ bỏ trước tháng 1 năm sau. Còn Liên minh châu Âu trong ngày 18/10 đã thông qua khuôn khổ pháp lý cho việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt Iran, mặc dù quyết định này sẽ chỉ có hiệu lực sau khi Tehran thực thi các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân lịch sử đạt được hồi tháng 7 vừa qua. Theo đại diện cấp cao của EU về chính sách an ninh và đối ngoại FedericaMogherini, đây là một cột mốc quan trọng nữa đưa các bên liên quan đến gần hơn tới việc bắt đầu thực thi thỏa thuận này.

Về phía Iran, giới chức nước này đang trông đợi các nước phương Tây thực hiện đúng như những gì đã cam kết trong thỏa thuận.

Ông Ali Akbar Velayati, Cố vấn của lãnh đạo tối cao Iran cho biết: “Iran trông chờ các nước phương Tây, nhất là Mỹ, giữ đúng lời hứa của mình như trong thỏa thuận và dỡ bỏ các lệnh trừng phạt. Chúng tôi sẽ chờ đợi thiện chí từ các nước”.

Nếu IAEA khẳng định Iran thực thi đúng theo những cam kết trong thỏa thuận hạt nhân với P5+1, quyết định dỡ bỏ trừng phạt đối với nước này sẽ có hiệu lực vào khoảng cuối năm nay. Các lệnh trừng phạt đối với Iran bao gồm lệnh đóng băng tài sản, cấm xin thị thực đối với một loạt các cá nhân và công ty của quốc gia Trung Đông này.

Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.