Nhiều cuộc thảo luận về các vụ tấn công trên Biển Đỏ cũng như quan hệ thương mại Trung Quốc - Iran đã diễn ra tại một số cuộc họp gần đây ở Bắc Kinh và Tehran. Tuy nhiên, các nguồn tin Iran từ chối cung cấp thông tin chi tiết về thời gian diễn ra hoặc thành phần tham dự.
"Nếu lợi ích của chúng tôi bị tổn hại dưới bất kỳ hình thức nào, điều đó sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của chúng tôi với Tehran. Vì vậy, hãy yêu cầu lực lượng Houthi kiềm chế", một quan chức Iran giấu tên nói về cuộc đàm phán với Reuters.
Các cuộc tấn công mà Houthi gây ra với tàu thuyền trên Biển Đỏ đã làm tăng chi phí vận chuyển và bảo hiểm qua tuyến đường thương mại quan trọng giữa châu Á và châu Âu. Các tàu Trung Quốc cũng thường đi qua tuyến đường này.
Trong khi Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Iran trong hàng thập kỷ qua, mối quan hệ thương mại của họ lại không hề cân bằng. Đơn cử, các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc đã mua hơn 90% lượng dầu thô xuất khẩu của Iran vào năm 2023, theo dữ liệu theo dõi tàu chở dầu từ công ty phân tích thương mại Kpler, do các lệnh trừng phạt của Mỹ khiến nhiều khách hàng khác tránh xa và các công ty Trung Quốc được hưởng lợi từ việc giảm giá mạnh. Tuy nhiên, dầu của Iran chỉ chiếm 10% lượng dầu thô nhập khẩu từ Trung Quốc và Bắc Kinh có một loạt nhà cung cấp có thể bù đắp sự thiếu hụt từ nơi khác.
Việc kiềm chế lực lượng Houthi vẫn khiến cho nhiều quốc gia phải đau đầu (Ảnh: Fox Business)
Khi được yêu cầu bình luận về các cuộc gặp với Iran để thảo luận về các vụ tấn công ở Biển Đỏ, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết: "Trung Quốc là một người bạn chân thành của các nước Trung Đông và cam kết thúc đẩy an ninh, ổn định khu vực cũng như tìm kiếm phát triển, thịnh vượng chung. Chúng tôi kiên quyết ủng hộ các nước Trung Đông trong tăng cường độc lập chiến lược cũng như đoàn kết và hợp tác để giải quyết các vấn đề an ninh khu vực".
Các cuộc tấn công quân sự của lực lượng Mỹ và Anh vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen trong tháng này đã không thể ngăn chặn Houthi tiếp tục hành động trên Biển Đỏ. Houthi kiểm soát một phần lớn lãnh thổ Yemen bao gồm thủ đô Sanaa và phần lớn bờ biển Biển Đỏ và eo biển Bab al-Mandab.
Mặc dù các quan chức Trung Quốc đã thảo luận kỹ lưỡng về mối quan ngại của họ trong các cuộc họp với Iran nhưng họ chưa bao giờ đề cập đến yêu cầu nào từ Mỹ.
Vào ngày 14/1, dù không nêu tên Houthi hay đề cập đến Iran nhưng Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã kêu gọi chấm dứt tấn công tàu dân sự ở Biển Đỏ và duy trì chuỗi cung ứng cũng như trật tự thương mại quốc tế.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!