Tổng thống CHDC Congo Tshisekedi. (Ảnh: CFP)
Kết quả sơ bộ của cuộc bầu cử Tổng thống vào ngày 20/12/2023 đã được công bố tại thủ đô Kinshasa của Congo, trong bối cảnh phe đối lập và một số nhóm xã hội dân sự yêu cầu tiến hành lại cuộc bỏ phiếu do các lỗi trong vấn đề hậu cần khiến tính hợp lệ của kết quả này bị nghi ngờ.
Tiếp theo Tổng thống Tshisekedi là doanh nhân Moise Katumbi, người nhận được 18% phiếu bầu và ông Martin Fayulu với 5%. Người đoạt giải Nobel Hòa bình Denis Mukwege, một bác sĩ nổi tiếng vì điều trị cho những phụ nữ bị bạo lực tình dục tàn bạo ở miền Đông Congo, chỉ nhận được ít hơn 1%.
Cuộc bầu cử tại Congo có hơn 40% cử tri đi bỏ phiếu, tức khoảng 18 triệu người. Người đứng đầu cuộc bầu cử Denis Kadima cho biết, kết quả kiểm phiếu sẽ được gửi đến Tòa án hiến pháp Congo để xác nhận.
Các ứng cử viên phe đối lập phản đối kết quả sẽ có hai ngày để gửi yêu cầu của mình. Sau đó, tòa án hiến pháp có 7 ngày để quyết định. Kết quả cuối cùng dự kiến sẽ có vào ngày 10/1 và tổng thống dự kiến sẽ tuyên thệ nhậm chức vào cuối tháng 1/2024.
Congo đã trải qua các cuộc bầu cử gây tranh cãi có thể biến thành bạo lực trong quá khứ. Trong khi đó, nhiều người dân ở nước này không mấy tin tưởng vào các thể chế của đất nước. Trước khi kết quả kiểm phiếu được công bố hôm 31/12/2023, các ứng cử viên phe đối lập, trong đó có ứng cử viên Katumbi, cho biết, họ bác bỏ kết quả bầu cử và kêu gọi huy động người dân phản đối.
Các vấn đề về hậu cần trong cuộc bỏ phiếu được cho là nguyên nhân dẫn đến kết quả kiểm phiếu không chính xác, bao gồm nhiều điểm bỏ phiếu mở cửa muộn hoặc không mở cửa; một số điểm kiểm thiếu phiếu và nhiều thẻ cử tri bị nhòe mực khiến chúng không thể đọc được. Bên cạnh đó, việc bỏ phiếu trong cuộc bầu cử đã phải kéo dài sang ngày thứ hai, điều mà các quan sát viên địa phương và các tổ chức xã hội dân sự gọi là bất hợp pháp, và nhiều vùng ở Congo vẫn bỏ phiếu 5 ngày sau ngày bầu cử.
Đầu tuần qua, các cuộc đụng độ đã nổ ra giữa một số người ủng hộ ứng cử viên Fayulu và lực lượng cảnh sát. Cảnh sát đã bắn hơi cay vào những người biểu tình ném đá và rào chắn bên trong trụ sở của phe đối lập.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!