Thủ tướng Fumio Kishida nhận được đơn thỉnh cầu từ các nạn nhân bị cưỡng bức triệt sản tại Văn phòng Thủ tướng ở Tokyo, ngày 17/7 (Ảnh: JIJI)
Động thái trên diễn ra khi tòa án cấp cao của Nhật Bản phán quyết hành vi phẫu thuật triệt sản cưỡng bức là vi hiến và Chính phủ Nhật Bản phải bồi thường thiệt hại cho nguyên đơn.
Trong cuộc gặp tại Văn phòng Thủ tướng, ông Kishida bày tỏ Chính phủ Nhật Bản sẵn sàng giải quyết các vụ việc hiện đang chờ xử lý tại tòa án và thậm chí bồi thường cho những người chưa nộp đơn kiện.
Trong lời xin lỗi trực tiếp đầu tiên tới các nạn nhân kể từ phán quyết của Tòa án Tối cao Nhật Bản vào ngày 3/7, Thủ tướng Kishida nói: "Chính phủ, cơ quan thực thi luật pháp phải chịu trách nhiệm (cho hành vi) vô cùng nghiêm trọng này. Tôi vô cùng xin lỗi và thay mặt chính phủ đưa ra lời xin lỗi".
Trong nội dung luật được coi là vi phạm nhân quyền tồi tệ nhất trong lịch sử hậu Thế chiến II của Nhật Bản, luật pháp cho phép những người thiểu năng trí tuệ, bệnh tâm thần hoặc rối loạn di truyền bị triệt sản mà không có sự đồng ý của họ nhằm ngăn chặn việc sinh ra những đứa trẻ "thấp kém".
Thủ tướng Fumio Kishida (thứ 3 từ phải sang) cúi đầu xin lỗi các nạn nhân bị cưỡng bức phẫu thuật triệt sản theo Luật Bảo vệ ưu sinh hiện không còn hiệu lực, trong cuộc họp vào ngày 17/7 tại Văn phòng Thủ tướng ở Tokyo (Ảnh: Kyodo)
Trước hơn 130 nguyên đơn, luật sư và những người ủng hộ, Thủ tướng Kishida phát biểu: "Thật đáng tiếc khi ít nhất 25.000 người đã phải chịu tổn hại nghiêm trọng do triệt sản (cưỡng bức) theo Luật Bảo vệ ưu sinh có hiệu lực từ năm 1948 đến năm 1996".
Trong phán quyết mang tính bước ngoặt đối với 5 vụ kiện, Tòa án Tối cao Nhật bản cho biết thời hiệu 20 năm đối với một hành vi trái pháp luật không áp dụng cho các trường hợp liên quan đến Luật Bảo vệ ưu sinh.
Các nguyên đơn đã đệ đơn kiện tại 5 tòa án quận ở Sapporo, Sendai, Tokyo, Osaka và Kobe, với tổng số 39 người đã yêu cầu bồi thường thiệt hại trong các vụ kiện tương tự tại 11 tòa án quận và một tòa án chi nhánh kể từ năm 2018.
Đối với 4 trong 5 vụ kiện, tòa án cấp cao ra phán quyết có lợi cho nguyên đơn và yêu cầu Chính phủ trả từ 11 triệu Yen (69.500 USD) đến 16,5 triệu Yen cho mỗi nạn nhân và 2,2 triệu Yen cho vợ/chồng của nạn nhân đã qua đời.
Số tiền này lớn hơn nhiều so với khoản bồi thường một lần của Chính phủ Nhật Bản là 3,2 triệu Yen cho mỗi người bị cưỡng bức triệt sản theo luật ban hành vào tháng 4/2019. Khoảng 1.100 người đã được nhận khoản tiền bồi thường này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!