Cụ thể, thẩm phán liên bang ở Louisiana dự định ra phán quyết rằng, chính quyền Mỹ không thể tiến hành ngay lập tức kế hoạch dỡ bỏ những hạn chế COVID-19 đã trao quyền cho các đặc vụ nước này tại biên giới với Mexico để trục xuất người di cư mà không cho họ cơ hội xin tị nạn.
Thẩm phán Quận Robert Summerhays đã tuyên bố ý định của mình sau phiên điều trần trong một vụ án do 21 bang tại Mỹ đưa ra. Thẩm phán cho biết, cả hai bên sẽ trao đổi về các điều khoản cụ thể của lệnh cấm tạm thời và sẽ nỗ lực đạt được thỏa thuận.
Phán quyết sẽ thay đổi quyết định của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, qua đó chấm dứt cái gọi là trật tự biên giới Tiêu đề 42 trước ngày 23/5. Tiêu đề 42 cho phép các nhà chức trách Mỹ trục xuất nhanh chóng những người di cư, bao gồm cả những người xin tị nạn, đến Mexico và các quốc gia khác để tránh tình trạng quá tải ở các trạm biên giới có thể làm trầm trọng thêm tình trạng COVID-19 lây lan.
Tuyên bố của thẩm phán là một chiến thắng của các thành viên đảng Cộng hòa Mỹ, những người nói rằng việc chấm dứt lệnh này sẽ làm gia tăng tình trạng nhập cư bất hợp pháp và những gì họ cho là xin tị nạn "không có ích lợi gì".
CDC cho biết vào đầu tháng 4 rằng, Tiêu đề 42 không còn cần thiết để chống lại đại dịch COVID-19 do số lượng người dân được tiêm vaccine ngày càng nhiều, những phương pháp điều trị và các công cụ khác để chống lại dịch bệnh ngày càng sẵn có hơn.
Người di cư được xét nghiệm COVID-19 ở Mexico City, Mexico vào ngày 13/12/2021. (Ảnh: Reuters)
Trong vụ kiện tại Louisiana, một liên minh gồm 21 bang do các bang Arizona, Louisiana và Missouri dẫn đầu, tất cả đều có Bộ trưởng Bộ Tư pháp bang là thành viên của đảng Cộng hòa, đang tìm cách ngăn chặn việc chấm dứt lệnh được đưa ra dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump vào đầu năm 2020 khi đại dịch bắt đầu diễn ra. Thẩm phán Summerhays là người được ông Trump bổ nhiệm.
Riêng Texas, cũng là một bang do đảng Cộng hòa lãnh đạo, đã đệ đơn một vụ kiện khác vào ngày 22/4 nhằm tìm cách ngăn chặn việc chấm dứt Tiêu đề 42.
Số người di cư bị bắt giữ ở biên giới Mỹ - Mexico trong năm nay đang trên đà tăng, thậm chí còn cao hơn mức kỷ lục 1,7 triệu người vào năm 2021. Theo số liệu của Chính phủ Mỹ, khoảng một nửa số người di cư bị bắt trong tháng 3 đã bị trục xuất theo Tiêu đề 42.
Theo số liệu thống kê của Bộ An ninh nội địa Mỹ (DHS), những người di cư nhanh chóng bị trục xuất đến Mexico theo Tiêu đề 42 có nhiều khả năng cố gắng vượt biên nhiều lần. Tỷ lệ tái phạm đối với những người trưởng thành sau khi bị trục xuất theo Tiêu đề 42 là "cực kỳ cao".
Những người vận động đã đưa ra lo ngại rằng, người di cư xin tị nạn phải đối mặt với những nguy hiểm nghiêm trọng sau khi bị trục xuất đến Mexico hoặc các quốc gia khác.
Tổng thống Mỹ Joe Biden, nhậm chức vào tháng 1/2021, đã cam kết hủy bỏ nhiều chính sách hạn chế nhập cư của ông Trump. Chính quyền của Tổng thống Biden sẽ duy trì Tiêu đề 42 trong 16 tháng trước khi chấm dứt vào ngày 23/5.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!