Cúm gia cầm A/H5N1 lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1996, nhưng kể từ năm 2020, số đợt bùng phát ở gia cầm đã tăng theo cấp số nhân. Bên cạnh đó, số lượng động vật có vú nhiễm cúm A/H5N1 cũng tăng lên.
Chủng virus này đã dẫn đến cái chết của hàng chục triệu gia cầm, các loài chim hoang dã, động vật có vú trên cạn và dưới biển cũng bị nhiễm bệnh.
Bò và dê được đưa vào danh sách nhiễm bệnh vào tháng 3 - một diễn biến đáng ngạc nhiên đối với các chuyên gia vì chúng được cho là không nhạy cảm với loại cúm này.
Chính quyền Mỹ hồi đầu tháng 4 cho biết một người làm việc tại trang trại bò sữa ở bang Texas đã mắc cúm gia cầm sau khi tiếp xúc với gia súc nhiễm bệnh.
Wenqing Zhang - người đứng đầu Chương trình Cúm toàn cầu của Tổ chức Y tế Thế giới - nói: "Trường hợp ở bang Texas là ca đầu tiên người bị nhiễm cúm gia cầm từ một con bò. Lây truyền bệnh từ gia cầm sang bò, từ bò sang bò và từ bò sang gia cầm cũng đã được ghi nhận trong những đợt bùng phát hiện nay. Điều này cho thấy rằng virus cúm gia cầm có thể đã tìm thấy những con đường lây truyền khác mở rộng hơn so với chúng ta đã biết trước đây".
Đây là trường hợp thứ hai có kết quả xét nghiệm dương tính với cúm gia cầm ở người tại Mỹ, loại virus này đã gây bệnh cho đàn gia cầm sau khi tiếp xúc với chim hoang dã.
Ông Zhang cho biết: "Hiện chúng tôi ghi nhận nhiều đàn bò bị ảnh hưởng bởi cúm gia cầm ở ngày càng nhiều bang của Mỹ, điều này cho thấy một bước tiến xa hơn về sự lây lan của virus sang động vật có vú. Virus này cũng đã được phát hiện trong sữa của động vật bị nhiễm bệnh".
Theo ông Zhang, "nồng độ virus rất cao trong sữa nguyên liệu", nhưng các chuyên gia vẫn đang điều tra chính xác thời gian virus có thể tồn tại trong sữa.
Theo WHO, mối quan ngại hiện tại là virus dường như đang đi tìm những vật chủ mới và tình trạng virus xuất hiện ở nhóm động vật có vú cũng dẫn tới khả năng chúng đang tiến gần hơn đến việc lây truyền cho người. Mặc dù vậy, cơ quan y tế bang Texas (Mỹ) khẳng định tình hình cúm A/H5N1 ở gia súc hiện không gây rủi ro cho nguồn cung cấp sữa thương mại, do các nhà sản xuất buộc phải tiêu hủy sữa từ bò bị bệnh. Ngoài ra, quá trình thanh trùng cũng giúp tiêu diệt virus.
Từ năm 2003 đến ngày 1/4/2024, WHO cho biết họ đã ghi nhận 463 trường hợp tử vong trong số 889 trường hợp nhiễm bệnh ở người tại 23 quốc gia, đưa tỷ lệ tử vong do nhiễm cúm gia cầm lên 52%.
Ông Zhang lưu ý rằng các trường hợp nhiễm bệnh ở người được ghi nhận ở châu Âu và Mỹ trong vài năm qua - kể từ khi virus bùng phát - đều là những trường hợp nhẹ. Cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy virus cúm A/H5N1 lây lan từ người sang người.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!