Hội nghị Ngoại trưởng các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương (NATO), vừa kết thúc trong chiều tối 15/5 tại Berlin, đã hoan nghênh quyết định trên của Phần Lan.
Tổng thống và Thủ tướng Phần Lan cùng tuyên bố trong một cuộc họp báo chung rằng, Phần Lan sẽ nộp đơn xin gia nhập NATO. Đây được coi là một bước ngoặt quan trọng trong chính sách đối ngoại của Phần Lan, từ bỏ tôn chỉ trung lập, chuyển sang tham gia một liên minh quân sự.
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin nói: "Hôm nay, chúng tôi đã nhất trí một quyết định quan trọng. Chúng tôi hy vọng Quốc hội sẽ phê chuẩn quyết định xin gia nhập NATO trong những ngày tới".
Tin tức trên được đón nhận một cách tích cực tại Hội nghị Ngoại trưởng NATO. Phần Lan có quân đội hiện đại, tương thích với các tiêu chuẩn của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, vẫn thường xuyên hợp tác quân sự với NATO. Thụy Điển cũng tỏ mong muốn gia nhập NATO nhưng chưa tuyên bố chính thức.
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin. (Ảnh: AP)
Ông Antony Blinken, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ, tuyên bố: "Nước Mỹ sẽ ủng hộ mạnh mẽ đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan. Chúng tôi từ lâu đã ủng hộ chính sách mở cửa của NATO và quyền của tất cả các quốc gia quyết định tương lai của chính mình, bao gồm chính sách và các thỏa thuận an ninh".
Tuy nhiên, có hai vấn đề chưa tìm ra giải pháp. Thứ nhất là trong thời gian xem xét gia nhập, nếu Phần Lan bị tấn công, NATO không có "danh chính ngôn thuận" gì để hành động đáp trả. Thứ hai, Thổ Nhĩ Kỳ, cũng là thành viên NATO, đã phản đối do Phần Lan vẫn thể hiện quan điểm khoan hòa đối với một tổ chức chính trị mà Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố. Phần Lan và các nước NATO khác hy vọng thuyết phục được Thổ Nhĩ Kỳ từ nay cho tới khi Thượng đỉnh NATO diễn ra vào cuối tháng 6.
Ông Jens Stoltenberg, Tổng Thư ký NATO, cho biết: "Nếu Phần Lan và Thụy điển quyết định gia nhập, đó sẽ là một thời khắc lịch sử. Tư cách thành viên của hai nước này trong NATO sẽ tăng cường an ninh chung của tất cả chúng ta".
Khi Phần Lan trở thành thành viên NATO, nước Nga sẽ có thêm hơn 1.300 km đường biên nữa với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương. Lãnh đạo Nga tuyên bố, "Phần Lan từ bỏ chính sách trung lập là điều sai lầm".
Theo một tuyên bố của Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto, thời điểm Phần Lan nộp đơn gia nhập NATO dự kiến là ngày 18/5 tới. Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö vào ngày 15/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo, việc Phần Lan gia nhập NATO có thể tác động tiêu cực đến quan hệ giữa Moscow và Helsinki.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!