Chỉ mới ngày hôm qua (7/12), Chính phủ Syria thông báo đang thiết lập vành đai thép xung quanh thủ đô Damascus trong bối cảnh phiến quân tiến về thành phố này.
Trước đó, Chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad đã bác tin quân đội đã rút khỏi các khu vực ở thủ đô Damascus. Văn phòng tổng thống cũng phủ nhận thông tin về việc ông Assad đã rời Damascus, khẳng định ông đang "tiếp tục công việc và các nhiệm vụ quốc gia".
Cũng trong hôm qua, phiến quân Syria tuyên bố đã chiếm được thành phố Daraa - thành phố lớn thứ tư mà lực lượng đối lập đã giành quyền kiểm soát trong gần 2 tuần qua.
Vào sáng nay, phiến quân HTS đã nhanh chóng chiếm giữ các vị trí chiến lược trong thủ đô Damascus, tuyên bố chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad sụp đổ sau 24 năm cầm quyền.
Người dân tại Homs xé bỏ poster in hình Tổng thống Bashaar al-Assad (Ảnh: CNN)
Trong vòng hơn một tuần kể từ khi phe nổi dậy phát động các cuộc tấn công lớn, Tổng thống Syria Bashaar al-Assad được cho là đã rời Damascus trên một chiếc Illyushin76 mang số hiệu 9218.
Dữ liệu từ Flightradar cho thấy một chiếc máy bay của Syria đã cất cánh từ sân bay Damascus vào thời điểm mà quân nổi dậy khẳng định họ đã kiểm soát thủ đô.
Máy bay Illyushin76 mang số hiệu chuyến bay Syrian air 9218 là chuyến bay cuối cùng cất cánh từ Damascus. Đầu tiên, nó bay về phía Đông, sau đó quay về phía Bắc. Vài phút sau, tín hiệu của máy bay này biến mất khi bay vòng qua Homs, làm dấy lên đồn đoán việc máy bay chở Tổng thống Syria bị bắn hạ. Hiện chính quyền Syria vẫn chưa lên tiếng chính thức.
Sau khi chiếm giữ thủ đô Damascus, thủ lĩnh HTS yêu cầu các tay súng dưới quyền "khiêm nhường và ứng xử nhẹ nhàng với người dân". "Các thành viên phải bảo vệ và canh gác cơ quan công quyền lẫn tài sản công. Chúng thuộc sở hữu của người dân Syria và các bạn là người bảo vệ họ", thủ lĩnh HTS nói.
Các lực lượng đối lập ở Syria cũng đã chiếm các kênh truyền hình nhà nước. Trên sóng truyền hình, một người đàn ông mặc quân phục, được các tay súng vũ trang bảo vệ, đã đọc tuyên bố, gọi là “Tuyên bố số 1” trên sóng truyền hình, trong đó khẳng định các nhóm đối lập chiếm được thủ đô Damascus, đồng thời tuyên bố phóng thích toàn bộ tù nhân.
Ảnh hưởng đến tình hình Trung Đông
Việc quân nổi dậy tiến vào Damascus, tuyên bố Tổng thống Al-Assad rời khỏi thủ đô, không chỉ bước ngoặt lớn nhất trong cuộc nội chiến kéo dài hơn một thập kỷ tại Syria, mà còn ảnh hưởng tới tình hình Trung Đông.
Nếu quả thực Damascus đã thất thủ và việc này đặt dấu chấm hết cho chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad, thì đây là một đòn giáng mạnh vào đồng minh Iran của ông al-Assad trong khu vực.
Tổng thống Syria Bashaar al-Assad được cho là đã rời Damascus trên một chiếc Illyushin76 (Ảnh: AFP/Getty Images)
Theo Al Jazeera, trong vài năm qua, Trung Đông đã thay đổi đáng kể khi chứng kiến sức mạnh và ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Iran lan rộng khắp khu vực, từ Iraq, Syria đến Lebanon.
Tehran có những đồng minh địa phương tại các quốc gia này và cán cân quyền lực đã nghiêng về phía Iran, không chỉ Syria, mà còn ở Liban.
Diễn biến xung đột tại Syria trong tuần qua:
Từ ngày 27/11, phiến quân tại Syria, do nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) dẫn đầu, đã phát động các cuộc tấn công lớn trên một số mặt trận ở Syria, chiếm giữ các thành phố quan trọng như Aleppo và Hama.
Chiều 6/12, Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) thuộc phe nổi dậy đã hoàn toàn kiểm soát thành phố Deir el-Zor, biến đây trở thành thành phố thứ ba rơi khỏi quyền kiểm soát của Tổng thống Bashar al-Assad chỉ trong vòng một tuần.
Ngày 8/12, chỉ huy phiến quân Syria, Hassan Abdul Ghany, cho biết vào sáng sớm cùng ngày, lực lượng nổi dậy đã "hoàn toàn giải phóng" thành phố Homs ở miền Trung Syria.
Việc chiếm được Homs, một giao lộ quan trọng giữa thủ đô của Syria và Địa Trung Hải, đã cắt đứt hiệu quả kết nối của Damascus với thành trì ven biển của cộng đồng Alawite - nhóm thiểu số ủng hộ Tổng thống al-Assad, cũng như với căn cứ không quân và hải quân của Liên bang Nga.
Việc mất quyền kiểm soát Homs không chỉ làm lung lay quyền lực kéo dài 24 năm của Tổng thống Bashar al-Assad mà còn đặt thủ đô Damascus vào tình thế bị đe dọa nghiêm trọng khi quân nổi dậy tiến nhanh về phía này và thực tế cho thấy lực lượng nổi dậy ngày 8/12 đã tiến vào Damascus buộc Tổng thống al-Assad phải rời bỏ đất nước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!