Chính phủ Nhật Bản đang xem xét lại chương trình đào tạo thực tập sinh kỹ thuật, các cơ chế mới có thể được xây dựng để đảm bảo thực hiện đúng mục tiêu ban đầu của chương trình này.
Chương trình đào tạo thực tập kỹ thuật tại Nhật Bản ra đời từ năm 1993 với mục tiêu chuyển giao kỹ năng và công nghệ từ Nhật Bản cho các nước, tuy nhiên, chương trình này lại thực hiện khác với mục tiêu ban đầu là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần bù đắp sự thiếu hụt lao động của Nhật Bản, mà được sử dụng như một phương tiện để thu hút lao động với chi phí thấp, trong khi đó, quyền lợi của các lao động nước ngoài cũng không được đảm bảo.
Theo quy định, thời gian thực tập kỹ năng giới hạn tối đa 5 năm, trong khi các thực tập sinh không thể thay đổi công việc và phải chấp nhận làm việc trong những điều kiện khắc nghiệt. Trên thực tế, 70% cơ sở thực tập do Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản giám sát có vi phạm về thực tập sinh làm việc quá giờ. Các chuyên gia cho rằng, Nhật Bản cần phải xem xét cơ chế mới đảm bảo quyền lợi của thực tập sinh như cho phép bảo lãnh gia đình hay có chế độ đãi ngộ như lao động Nhật Bản.
Có nhiều ý kiến cho rằng Nhật Bản nên xóa bỏ chương trình thực tập sinh để thay thế bằng chương trình khác, đảm bảo quyền lợi cho lao động nước ngoài tương đương công sức mà họ bỏ ra.
Chính phủ Nhật Bản đã thành lập hội đồng chuyên gia do ông Akihiko Tanaka, Chủ tịch Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đứng đầu để xem xét lại chương trình thực tập kỹ năng, điều quan trọng là phải tạo ra môi trường để người lao động nước ngoài yên tâm làm việc và sinh sống. Nhóm chuyên gia này cũng chỉ ra nguy cơ Nhật Bản sẽ bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh nguồn nhân lực toàn cầu, nếu không kịp thời khắc phục những thiếu sót và trở ngại trong hệ thống.
Dự kiến, hội đồng chuyên gia sẽ đưa ra báo cáo sơ bộ vào quý 1/2023 và báo cáo tổng hợp vào quý 3/2023, biện pháp điều chỉnh sẽ được Chính phủ Nhật Bản quyết định dựa trên tham vấn các báo cáo này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!