Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại Jeddad, Ả Rập Saudi hôm 11/9. (Ảnh: New York Times)
Mỹ và các đồng minh Arab đã nhất trí tham gia một chiến dịch quân sự phối hợp chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Đây là bước đi quan trọng trong việc xây dựng sự ủng hộ của khu vực đối với chiến lược của tổng thống Mỹ Obama, theo đó Mỹ sẽ mở rộng chiến dịch không kích vào các mục tiêu của IS không chỉ ở Iraq mà cả bên trong lãnh thổ quốc gia láng giềng Syria.
Trong thông cáo chung sau một ngày hội đàm tại thành phố cảng Jeddah của Saudi Arabia, Mỹ cùng Ai Cập, Iraq, Jordan, Lebanon và 6 nước Arab vùng Vịnh tuyên bố rằng các nước tham gia nhất trí ngăn chặn nguồn tài chính, nhân lực cho IS, đồng thời hỗ trợ tái thiết các cộng đồng chịu sự tàn phá nặng nề của lực lượng này.
Phát biểu trong cuộc họp báo chúng với người đồng cấp Saudi Arabia Saud al-Faisal, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết, các nước Arab sẽ đóng một vai trò quan trọng trong liên minh chống IS tại Iraq và Syria, song không nước nào trong liên minh này bàn về đến việc điều bộ binh tham gia.
Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry cho biết: “Các quốc gia Arab đóng vai trò quan trọng trong liên minh chống lại IS này và đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ quân sự, viện trợ nhân đạo, đồng thời ngăn chặn dòng chảy hỗ trợ về tài chính và nhân lực bất hợp pháp mà lực lượng nhà nước Hồi giáo tự xưng IS cần để tồn tại”.
Mặc dù không được đưa trong thông cáo chung, tuy nhiên theo các nguồn tin ngoại giao, trong cuộc hội đàm lần này với lãnh đạo các nước Arab, Ngoại trưởng Mỹ Kerry cũng đồng thời xin phép tiếp tục được sử dụng các loại máy bay chiến đấu cũng như các căn cứ quân sự trong khu vực.
Về phần mình, Saudi Arabia hứa sẽ hỗ trợ chiến dịch của ông Obama bằng việc cung cấp các trại huấn luyện cho các chiến binh Syria dòng Sunni chống lại lực lượng IS.
Cuộc hội đàm giữa Ngoại trưởng Mỹ Kerry với các nhà lãnh đạo Arab diễn ra 1 ngày sau khi Tổng thống Mỹ Obama có bài phát biểu quan trọng về Chiến lược toàn diện mới nhằm chống lại lực lượng Nhà nước hồi giáo tự xưng IS. Theo đó, Mỹ sẽ mở rộng chiến dịch không kích vào các mục tiêu của IS không chỉ ở Iraq mà cả bên trong lãnh thổ quốc gia láng giềng Syria. Tổng thống Mỹ Obama cũng tuyên bố sẽ điều thêm 475 cố vấn Mỹ tới Irắc để hỗ trợ lực lượng an ninh nước này, nâng tổng số cố vấn Mỹ tại Irắc lên 1.600 người .
Các chuyên gia về chính sách đối ngoại đánh giá, chiến lược chống lực lượng nhà nước Hồi giáo IS tại Iraq và Syria của Tổng thống Obama sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn, trong đó có việc các chiến binh thuộc Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS có thể quay trở lại tấn công các nước phương Tây và gây ra tình trạng bất ổn tại các quốc gia này.
Ông Tom Sanderson, Trung tâm Chiến lược và nghiên cứu Quốc tế, Washington, Mỹ nói: "Không có lý do gì mà chúng lại không quay lại tấn công chúng ta. Có nghĩa là có khả năng chúng sẽ đào tạo các chiến binh nước ngoài trong việc giám sát, phản giám sát, làm bom, đào tạo các chiến thuật và kỹ năng khác mà chúng có thể sử dụng tại ngay các quốc gia nơi chúng sinh sống, trong đó bao gồm Mỹ, Anh, Đức, Italy, Australia, Bắc Phi và các nước khác, các quốc gia tập trung nhiều bất động sản, khách du lịch, doanh nhân, lãnh sự quán, đại sứ quán của Mỹ".
Theo số liệu của cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) công bố ngày hôm qua, hiện Nhà nước hồi giáo tự xưng IS có khoảng 20.000 đến 31.500 chiến binh, cao hơn rất nhiều so với con số ước tính khoảng 10.000 trước đó.