Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu tại Nhà Trắng ở Washington, ngày 13/6/2023. (Ảnh: Global Look Press)
Mỹ bày tỏ rằng Hoa Kỳ ủng hộ các nỗ lực khôi phục "trật tự hiến pháp" của Niger sau cuộc nổi dậy của quân đội nước này vào tháng 7, sau khi các quốc gia trong khu vực cho biết, họ sẽ triển khai quân đội để can thiệp vũ trang (đối với chính quyền quân đội mới của Niamey).
Trong một tuyên bố được công bố hôm 10/8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, Washington sát cánh với Cộng đồng Kinh tế các Quốc gia Tây Phi (ECOWAS) trong việc kêu gọi chính quyền quân sự của Niger từ chức, nhấn mạnh nhu cầu ổn định chính trị và "sự gắn kết xã hội".
"Chúng tôi nhắc lại lời lên án của ECOWAS về việc giam giữ bất hợp pháp Tổng thống Niger Mohamed Bazoum, gia đình ông và các thành viên chính phủ, cũng như những điều kiện không thể chấp nhận được mà họ đang bị giam giữ, đồng thời kêu gọi thả họ ngay lập tức", Ngoại trưởng Blinken tuyên bố khi đề cập tới nguyên thủ quốc gia bị phế truất của Niamey.
Ông Blinken nói thêm rằng các quan chức Hoa Kỳ hy vọng, ECOWAS sẽ "xem xét tất cả các lựa chọn để giải quyết cuộc khủng hoảng một cách hòa bình". Bình luận của Ngoại trưởng Mỹ được đưa ra chỉ vài giờ sau khi khối Tây Phi cho biết, họ sẽ bắt đầu tổ chức lực lượng quân sự để khôi phục quyền lực cho Tổng thống Bazoum. Nhà lãnh đạo này đã bị lật đổ vào tháng 7 bởi các chỉ huy quân sự nổi dậy, những người kể từ đó đã giam giữ ông và nắm quyền kiểm soát chính phủ Niger.
Các nguyên thủ quốc gia thuộc ECOWAS đã tập trung tại cuộc họp thượng đỉnh về tình hình Niger hôm 10/8 tại Abuja, Nigeria. (Ảnh: ECOWAS)
"Tất cả các lựa chọn đều được đưa ra ra thảo luận, kể cả việc sử dụng vũ lực như là phương án cuối cùng", Tổng thống Nigeria Bola Tinubu cho biết trước đó hôm 10/8, sau khi tổ chức một cuộc họp ECOWAS ở Abuja. Ông nói thêm: "Tôi hy vọng rằng thông qua nỗ lực tập thể, chúng ta có thể mang lại một giải pháp hòa bình như một lộ trình khôi phục sự ổn định và dân chủ ở Niger".
Một số nước láng giềng của Niger đã yêu cầu khôi phục chính phủ cũ. Tổng thống Bờ Biển Ngà Alassane Ouattara đã lên án việc giam giữ Tổng thống Niger Bazoum, gọi đây là một "hành động khủng bố". Các quan chức ở Nigeria và Senegal đã lặp lại những bình luận đó.
Chính phủ quân sự mới của Niamey đã bất chấp yêu cầu của ECOWAS về việc trả tự do cho Tổng thống bị lật đổ và từ chức, thề sẽ bảo vệ đất nước trước bất kỳ cuộc tấn công nước ngoài nào. Một số quốc gia châu Phi, bao gồm Mali và Burkina Faso, đã liên kết với chính quyền Niger, cảnh báo họ sẽ rút khỏi khối và "áp dụng các biện pháp tự vệ để hỗ trợ các lực lượng vũ trang và người dân Niger" trong trường hợp có can thiệp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!