Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có bài phát biểu trực tuyến trước Hội nghị An ninh Munich. Ảnh: Reuters
Hội nghị thường niên An ninh Munich có quy mô nhất được tổ chức đã kết thúc hôm qua sau ba ngày làm việc. Tuy không phải là nơi đề ra chính sách, chiến lược và giải quyết các vấn đề an ninh đang đặt ra, nhưng hội nghị là diễn đàn để thảo luận các biện pháp giảm đối đầu và đối phó với các thách thức đối với an ninh quốc tế.
Các nước đang gia tăng cạnh tranh trên lĩnh vực cơ sở hạ tầng toàn cầu, từ hạ tầng kỹ thuật số, không gian mạng đến thương mại, làm đảo ngược logic cấu trúc thương mại quốc tế, gia tăng sự phân mảnh và xu hướng phi toàn cầu hóa. Hợp tác phát triển cũng không thoát khỏi cạnh tranh có hệ thống khi các vấn đề về y tế, lương thực hay tài chính khí hậu trở thành các lĩnh vực mà các nước có những toan tính, cạnh tranh với nhau. Báo cáo An ninh Munich 2023 nhận định, mỗi quốc gia đều đang theo đuổi những mô hình phát triển của riêng mình, gây ra những tổn hại cho trật tự thế giới.
Các đại biểu tham dự hội nghị
Bà Sophie Eisentraut - Trưởng bộ phận nghiên cứu và xuất bản, Hội nghị An ninh Munich nói: "Từ sau xung đột tại Ukraine nổ ra, nhiều nhà lãnh đạo nhận định trật tự quốc tế đang ở một thời điểm quan trọng, một ngã tư đường. Các khảo sát của chúng tôi cho thấy, mọi người đều cho rằng thế giới đang ở giai đoạn quan trọng của sự tranh giành trật tự quốc tế. Những điều này đòi hỏi phải xây dựng một tầm nhìn lớn hơn về một nền tự do toàn cầu dựa trên quy tắc, trật tự quốc tế".
Một thách thức to lớn khác đó là trật tự hạt nhân và sự ổn định chiến lược. Các mối đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân ngày càng gia tăng, nhiều nước tiếp tục bổ sung năng lực hạt nhân làm môi trường an ninh ngày càng xấu đi trong khi thiếu các cơ chế kiểm soát.
Mối đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân ngày càng gia tăng
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres: "Các quốc gia đang tìm kiếm sự an toàn giả tạo trong việc dự trữ và chi hàng trăm tỷ USD cho vũ khí ngày tận thế. Gần 13.000 vũ khí hạt nhân hiện đang được cất giữ trong các kho vũ khí trên khắp thế giới. Tất cả điều này xảy ra vào thời điểm nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân đang gia tăng và các biện pháp bảo vệ để ngăn chặn sự leo thang đang suy yếu".
Hội nghị an ninh Munich kỳ vọng đưa ra những thảo luận nhằm xây dựng một tầm nhìn, hướng tới một trật tự dựa trên luật lệ trong bối cảnh cạnh tranh trật tự quốc tế diễn ra khốc liệt. Nhưng để làm được điều này, các nước, nhất là các cường quốc cần phải tính đến những quan ngại chính đáng, lợi ích của cộng đồng quốc tế rộng lớn hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!