Sử dụng công nghệ theo dõi vệ tinh, các nhà khoa học đã lần đầu tiên xác định được hành trình của rùa biển non trong giai đoạn quan trọng của cuộc đời - khoảng thời gian từ khi rời bãi biển đến lúc trưởng thành và quay trở lại vùng ven biển.
Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã tự hỏi điều gì xảy ra trong những năm đầu đời của rùa biển, khoảng thời gian rời khỏi bờ biển khi còn non, nhỏ bé đến khi chúng gần trưởng thành và quay lại vùng ven biển. Giai đoạn này, kéo dài từ 1 đến 10 năm, được gọi là "những năm tháng mất tích" của rùa biển.
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B đã giúp làm sáng tỏ phần lớn bí ẩn này.
Rùa biển non không chỉ trôi theo dòng nước
Trong hơn một thập kỷ, nhóm nghiên cứu đã gắn thẻ GPS lên mai của 114 con rùa biển non thuộc bốn loài đang bị đe dọa: rùa xanh, rùa caretta, rùa hawksbill và rùa Kemp’s ridley. Những con rùa này được tìm thấy trong các cụm tảo trôi nổi ở Vịnh Mexico (nay là Vịnh Mỹ).
Khi rùa phát triển, lớp ngoài của mai sẽ bong ra, khiến thẻ GPS cũng rơi theo. Tuy nhiên, các thiết bị này vẫn kịp gửi về dữ liệu vị trí trong vài tuần đến vài tháng trước khi bị mất.
Dữ liệu thu thập được đã làm thay đổi nhiều quan niệm trước đây về rùa biển non. Các nhà khoa học từng tin rằng rùa biển trong giai đoạn này chỉ trôi theo dòng nước, không có khả năng điều hướng. Nhưng nghiên cứu mới đã bác bỏ điều đó.
"Chúng tôi phát hiện ra rằng những con rùa thực sự đang bơi, chứ không chỉ trôi theo dòng hải lưu", Nathan Putman, nhà sinh thái học tại LGL Ecological Research Associates (Texas), đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.
Nhóm nghiên cứu đã so sánh vị trí của rùa với đường đi của các phao trôi nổi trên biển. Hơn một nửa số phao bị cuốn vào bờ, trong khi những con rùa vẫn duy trì hành trình của riêng chúng.
Ngoài ra, dữ liệu GPS cho thấy rùa biển non có phạm vi di chuyển rộng hơn dự đoán, liên tục di chuyển giữa các vùng nước nông gần thềm lục địa và đại dương mở.
Công nghệ theo dõi mở ra hiểu biết mới
Việc tìm kiếm rùa biển non trên đại dương đã là một thách thức lớn, nhưng một trở ngại khác là phát triển thiết bị theo dõi phù hợp. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng các thẻ GPS nhỏ gọn, linh hoạt và chạy bằng năng lượng Mặt trời, giúp theo dõi rùa biển trong thời gian dài hơn trước đây.
"Trong nhiều năm, công nghệ chưa đủ tiên tiến để thực hiện giấc mơ này", Jeffrey Seminoff, nhà sinh học biển tại Cục Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), người không tham gia vào nghiên cứu, nhận xét.
Kết quả nghiên cứu giúp các nhà sinh vật học hiểu rõ hơn về cách rùa biển non sử dụng môi trường sống tại Vịnh Mexico - một khu vực quan trọng đối với bốn loài rùa biển đang bị đe dọa.
Jeanette Wyneken, nhà nghiên cứu tại Đại học Florida Atlantic, nhận định: "Thực ra, rùa biển chưa bao giờ mất tích, chỉ là chúng ta đã không theo dõi được chúng".
Nghiên cứu này không chỉ làm sáng tỏ hành trình "những năm tháng mất tích" của rùa biển mà còn cung cấp dữ liệu quan trọng để bảo tồn những loài sinh vật quý hiếm này trong tương lai.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!