Hé lộ bí ẩn 3.000 năm qua công nghệ quét CT
Các nhà khoa học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Field ở Chicago vừa sử dụng công nghệ quét CT để giải mã cuộc sống và cách chuẩn bị hậu sự của các xác ướp Ai Cập cổ đại mà không cần gỡ bỏ bất kỳ lớp vải nào. Đây là bước đột phá trong nghiên cứu khảo cổ, giúp tái hiện đời sống cá nhân của những người từng sống cách đây hàng thiên niên kỷ.
Công nghệ đột phá làm sáng tỏ lịch sử
Vào tháng 9 vừa qua, đội ngũ của bảo tàng đã đưa 26 xác ướp từ triển lãm của mình ra bãi đỗ xe để quét bằng máy CT di động. Công nghệ này cho phép tạo ra hàng ngàn hình ảnh X-quang, từ đó dựng thành mô hình 3D tiết lộ bộ xương và hiện vật bên trong.
Qua đó, các nhà nghiên cứu khám phá được cách người Ai Cập cổ đại bảo quản thi thể và những đồ vật quan trọng họ mang theo vào cõi vĩnh hằng. Theo JP Brown, chuyên gia bảo tồn nhân chủng học tại bảo tàng, quá trình xử lý dữ liệu 3D sẽ kéo dài tới 3 năm, nhưng những kết quả ban đầu đã mang đến nhiều bất ngờ.
Hé lộ câu chuyện về nữ quý tộc Ai Cập
Lady Chenet-aa, một phụ nữ quý tộc sống vào khoảng 3.000 năm trước, là một trong những xác ướp nổi bật nhất tại bảo tàng. Bà qua đời ở độ tuổi cuối 30 hoặc đầu 40, với những dấu vết mài mòn trên răng cho thấy thức ăn chứa nhiều cát, đặc trưng của môi trường sa mạc.
Khi được ướp xác, cổ của bà được nhồi vật liệu và đôi mắt nhân tạo được đặt vào hốc mắt nhằm đảm bảo bà sẽ có đủ mọi bộ phận trong thế giới bên kia. Lớp vải quấn quanh bà được làm từ loại vải lanh đắt tiền, thi thể được đặt trong một quan tài trang trí công phu.
Tuy nhiên, bí ẩn lớn nhất là cách thi thể được đưa vào quan tài không có mối nối rõ ràng. Nhờ quét CT, các nhà khoa học phát hiện rằng quan tài đã được làm mềm bằng hơi nước, sau đó rạch một đường ở mặt sau để đưa thi thể vào rồi khâu lại.
Lật mở những câu chuyện mới
Ngoài Lady Chenet-aa, xác ướp của Harwa – một người giữ cửa kho thóc cũng được phân tích. Harwa qua đời ở độ tuổi 40, sống một cuộc đời khá thoải mái và ít lao động chân tay nhờ địa vị xã hội cao.
Bên cạnh đó, công nghệ này còn giúp sửa sai một số trường hợp xác ướp bị nhận diện nhầm. Một chiếc quan tài khắc chữ của một thầy tu thực chất chứa thi thể của một cậu bé 14 tuổi, minh chứng cho việc tái sử dụng quan tài khi điều kiện tài chính không cho phép.
Tôn trọng và bảo tồn lịch sử
Trước đây, các xác ướp thường bị bóc lớp vải để nghiên cứu, nhưng giờ đây, sự tôn trọng dành cho họ đã thay đổi. Công nghệ quét CT không chỉ giúp hiểu rõ hơn về cuộc sống và cái chết của họ, mà còn nhấn mạnh rằng các xác ướp không chỉ là hiện vật trưng bày mà là những con người thực sự.
"Mục tiêu của chúng tôi là kể lại những câu chuyện của họ một cách nhân văn, thay đổi cách nhìn nhận để mang lại sự tôn trọng và phẩm giá cho các xác ướp", Stacy Drake, quản lý bộ sưu tập, chia sẻ.
Những tiến bộ trong công nghệ không chỉ mở ra cánh cửa mới để hiểu về thế giới cổ đại mà còn giúp truyền tải thông điệp rằng mỗi xác ướp là một câu chuyện đáng kể, một phần không thể thiếu của lịch sử nhân loại.
 COP29 - Sự kiện hướng đến tương lai bền vững VTV.vn - Diễn ra tại Baku, Azerbaijan, Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu lần thứ 29 của Liên hợp quốc (COP29) đã chính thức khai mạc vào ngày 11/11. |  Siêu bão Yingxing gây mưa lớn, gió mạnh, đe dọa tỉnh Hải Nam, Trung Quốc VTV.vn - Siêu bão Yinxing dù suy yếu vẫn gây mưa lớn, gió giật mạnh tại Hải Nam, Trung Quốc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và giao thông. |  Hải đoàn Biên phòng 18 sẵn sàng bảo vệ vùng biển, đảo phía Nam Tổ quốc VTV.vn - Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Hải đoàn Biên phòng 18 luôn phấn đấu, lập nhiều chiến công, sẵn sàng bảo vệ vùng biển, đảo phía Nam của Tổ quốc. |
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!