Cờ EU và Ba Lan. Ảnh: Emerging Euope.
Nguyên nhân là một số quốc gia thành viên EU ngày càng phẫn nộ với việc Hungary và Ba Lan phủ quyết các gói ngân sách 1,8 nghìn tỷ euro của EU và quỹ phục hồi với lý do việc tiếp cận các quỹ gắn với các điều kiện liên quan đến pháp quyền.
Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng các bên phải nỗ lực nhằm tìm ra lối thoát, vì đây là một vấn đề nghiêm trọng cần phải được giải quyết.
Hungary và Ba Lan được cho là có thể tiếp tục phủ quyết tại Hội nghị thượng đỉnh EU dự kiến được tổ chức vào ngày 10/12 tới nhằm ngăn chặn EU thông qua các gói ngân sách trong vòng một năm tới.
Trước bế tắc hiện nay, các lãnh đạo EU đã quyết định gác lại bất đồng giữa Ba Lan và Hungary lại để giao cho các nhóm chuyên gia tìm giải pháp. Ba Lan và Hungary trong thời gian qua đang bị Ủy ban châu Âu điều tra vì các cáo buộc vi phạm nhiều nguyên tắc về nhà nước pháp quyền như tư pháp độc lập hay tự do báo chí.
Tuy nhiên, đang ngày càng có nhiều tiếng nói trong nội bộ Liên minh châu Âu yêu cầu trừng phạt Ba Lan và Hungary. Trong thông cáo đưa ra trong ngày 19/11, Nghị viện châu Âu tuyên bố không chấp nhận bất cứ cắt giảm nào về các điều khoản liên quan đến cơ chế quy định việc phân bổ các nguồn tài chính của EU phải đi kèm các điều kiện về nhà nước pháp quyền.
Một số nước thành viên như Pháp và Hà Lan đã đề xuất EU có thể sẽ phân bổ gói phục hồi kinh tế 750 tỷ euro trước mà không có Ba Lan và Hungary, dựa theo một điều luật của khối quy định cho phép một nhóm có ít nhất 9 nước thành viên được theo đuổi một kế hoạch khác nếu các nước khác phản đối.
Hà Lan, nước bảo vệ quyết liệt nhất cơ chế nhà nước pháp quyền, được cho là cũng đang vận động để xây dựng một hiệp ước giữa các nước thành viên, trong đó loại Ba Lan và Hungary.
Tuy nhiên, Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết, châu Âu không muốn đe dọa Ba Lan và Hungary và sẽ tiếp tục đối thoại với hai quốc gia thành viên này để tìm giải pháp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!