Ngay từ bậc học phổ thông, trẻ em tại Phần Lan đã được trang bị kỹ năng nhận biết, phân biệt tin giả và các trò lừa đảo trực tuyến trên mạng xã hội. Đây là một phần quan trọng trong chương trình giảng dạy nhằm nâng cao hiểu biết về phương tiện truyền thông, giúp học sinh phân tích, đánh giá thông tin một cách phê phán và có trách nhiệm.
Tại một trường học ở Helsinki, cô giáo Saara Varmola đã giao bài tập về tin giả cho các học sinh lớp 8 của mình. Thông qua các câu hỏi thực tiễn, học sinh có cơ hội thảo luận về sức ảnh hưởng của quảng cáo và thông tin trên mạng xã hội. Em Bruno Kerman, học sinh lớp 8, chia sẻ: "Tớ nghĩ nội dung quảng cáo được tài trợ là một cách gây ảnh hưởng thông qua thông tin. Những người sáng tạo nội dung trên YouTube, các streamer và người có ảnh hưởng trên mạng xã hội có khả năng gây hiểu lầm".
Trong khi đó, em Ronja Turunen cho biết: "Trường học đã dạy em cách diễn giải các thông điệp trên mạng xã hội, ngay cả khi chúng được viết ẩn ý. Trước đây, em có thể chỉ coi những nội dung này là trò đùa, nhưng giờ em nhìn nhận chúng với góc nhìn phê phán hơn".
Phần Lan có truyền thống lâu đời trong việc thúc đẩy kỹ năng truyền thông cho công dân. Năm 2013, nước này đã phác thảo chính sách quốc gia về hiểu biết phương tiện truyền thông, và đến năm 2019, chính sách này được cập nhật. Các nội dung liên quan được tích hợp trong giáo dục từ mẫu giáo đến trung học phổ thông, giúp học sinh làm quen với các vấn đề như trí tuệ nhân tạo và chiến dịch tung tin sai lệch.
Cô giáo Saara Varmola nhận định: "Những câu hỏi như bạn sử dụng phương tiện truyền thông thế nào, dành bao nhiêu thời gian cho nó, hay ai đứng sau nội dung bạn xem là cực kỳ quan trọng".
Giáo dục về cách phát hiện tin giả không chỉ là chiến lược của riêng Phần Lan mà còn là xu hướng toàn cầu. Việc này nhằm xây dựng thế hệ công dân có khả năng phân tích, đánh giá thông tin độc lập và có trách nhiệm trong thời đại số.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!