Mafia hay những "tập đoàn" tội phạm chuyên nghiệp đang gây nhiễu loạn nhiều quốc gia tại châu Âu. Buôn bán ma túy, buôn người, ám sát, cướp bóc, lừa đảo, không có gì mà những tổ chức này không dám làm. Nguy hiểm hơn, có rất nhiều thanh thiếu niên trẻ tuổi ở châu Âu đang bị cuốn vào vòng xoáy phạm tội và tự lập ra những băng đảng non trẻ kế cận. Làm thế nào để cứu vớt những thanh niên lầm lỡ, châu Âu quyết tâm chặt đứt vòi bạch tuộc của giới tội phạm ngầm.
Phiên tòa xét xử mafia tại Italy
Thế giới tội phạm ngầm luôn khiến người ta rất tò mò, nhưng đối với một số khu vực tại châu Âu là điểm nóng của tội phạm, mỗi ngày trôi qua đều là một cuộc chiến của các chính phủ với các tổ chức tội phạm. Cách đây hai ngày, tại Italy, có một phiên tòa đã diễn ra. Với bản án 2.200 năm tù tổng cộng dành cho các bị cáo là những ông trùm mafia trong tập đoàn tội phạm chuyên buôn bán ma túy khắp châu Âu.
Phiên tòa Maxi được mô tả là phiên tòa xét xử mafia lớn nhất Italy trong hơn ba thập kỷ. Vụ xử diễn ra trong một phòng xử an ninh nghiêm ngặt. Một phòng xử án kiểu hầm trú ẩn được xây dựng riêng cho vụ xét xử này ở thành phố Lamezia Terme, vùng Calabria, phía Nam Italy.
Phòng xử án xây dựng đặc biệt để chứa 350 bị cáo, 400 luật sư và 900 nhân chứng. Số năm tù 2.200 năm được chia cho 207 bị cáo, với nhiều tội danh khác nhau bao gồm giết người, buôn bán ma túy, hối lộ, tống tiền và liên kết tội phạm. Mức án cao nhất cho mỗi bị cáo là 30 năm tù, dành cho các ông trùm của gia tộc mafia khét tiếng.
Công tố viên cho biết, kết quả này chứng minh được có một mạng lưới trí thức, doanh nhân và chính trị gia đang làm ăn với các gia tộc mafia vùng Calabria.
Ông Federico Cafiero de Raho - Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc hội về chống Mafia, Napoli, Italy: "Ndrangheta là một trong những tổ chức tội phạm mạnh nhất trên thế giới, kiểm soát việc vận chuyển ma túy và nhiều hoạt động khác, không chỉ ở Italy. Phiên tòa đã giúp gửi thông điệp đến người dân rằng chính phủ muốn xóa sổ băng đảng này, lấy được niềm tin của người dân và khiến các nạn nhân sẵn sàng tố cáo".
Hàng triệu euro tài sản và tiền mặt đã bị thu giữ trong cuộc truy quét với hơn 400 nghi phạm trên khắp Italy, Bulgaria, Đức, Thụy Sỹ bị bắt giữ. Với số tiền kiếm được từ việc kiểm soát tới 80% lưu lượng cocaine ở châu Âu, tổ chức Ndrangheta bị cáo buộc đã mua lại nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch, khách sạn, nhà hàng, hiệu thuốc, đại lý ô tô và các cơ sở kinh doanh để rửa tiền.
Mafia thao túng xã hội thời đại dịch COVID-19
Trong vài năm trở lại đây, khi thế giới trải qua rất nhiều thăng trầm về kinh tế xã hội do dịch COVID-19, thì những băng tội phạm tại nhiều quốc gia lại càng lợi dụng những bất ổn xã hội này để mở rộng hoạt động. Italy là một ví dụ. Trong và hậu đại dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp nhỏ Italy sa sút, thậm chí phải phá sản. Đó cũng là lúc các băng nhóm tội phạm tại nước này mời gọi người dân vay tín dụng đen cũng như nhiều mánh lới thao túng xã hội khác.
Theo một nghiên cứu được CEPOL- Cơ quan đào tạo thực thi pháp luật thuộc EU đăng tải, thì nhiều tổ chức tội phạm tại châu Âu nhân cơ hội dịch bệnh, đã gợi ý cho những doanh nghiệp nhỏ đang gặp khó khăn vay tiền, rồi từ đó chiếm đoạt tài sản của họ. Chúng cũng thường xuyên phân phát thực phẩm và thuốc men cho những người dân bị mất việc làm. Ở Palermo, Italy, 50.000 cư dân không có thu nhập vì COVID-19 đã trở thành con mồi của bọn cho vay nặng lãi. Không chỉ thế, các băng đảng còn mua lại các khách sạn và nhà hàng bị ảnh hưởng bởi COVID-19, đầu cơ và thao túng lĩnh vực vận tải và hậu cần, dịch vụ vệ sinh, buôn bán thiết bị y tế và dược phẩm, thậm chí gian lận Quỹ hỗ trợ COVID-19.
Thế giới "ngầm" gây nhiễu loạn tại châu Âu
Hội đồng Liên minh châu Âu thống kê: Năm 2019, số tiền mà các băng đảng tội phạm kiếm được từ các hoạt động phi pháp đã lên tới 139 tỷ euro- tương đương 1% GDP của khối. Và tới 70% các hoạt động này diễn ra xuyên biên giới. Nhưng điều đáng lo ngại nhất là những tổ chức tội phạm này không ngừng mở rộng quy mô. Và không ngừng lôi kéo thêm thành viên. Đối tượng mà chúng nhắm tới, chính là những thanh thiếu niên trẻ tuổi, nhận thức còn non nớt. Hoặc đáng lo ngại hơn là chính những thanh thiếu niên này chủ động đi tìm tới các băng đảng để xin gia nhập. Và khi phạm tội, thay vì phải chịu trách nhiệm, thì những tội phạm nhỏ tuổi này lại được coi như thần tượng.
Ở Napoli, Italy, lợi dụng đêm tối, một thiếu niên 15 tuổi đã chĩa súng vào một tài xế với ý định cướp tài sản. Không ngờ, tài xế này lại là một cảnh sát và thiếu niên kia đã bị bắn hạ. Sau cái chết của tội phạm vị thành niên này, một bức tranh chân dung đã được vẽ trên một bức tường lớn trong thị trấn - với một bộ phận cộng đồng có tư tưởng thiên lệch - đến để "tưởng nhớ" kẻ phạm tội.
Đây không phải là trường hợp duy nhất mà người ta lại tưởng nhớ kẻ phạm pháp. Chỗ này là nơi tưởng niệm Caiofa, một thiếu niên 17 tuổi cũng bị cảnh sát bắn hạ khi đang thực hiện hành vi cướp bóc.
Ông Luigi là một cha xứ và nhà hoạt động xã hội làm việc với trẻ vị thành niên. Ông cho rằng, những bức chân dung và ảnh để tưởng nhớ những tên tội phạm trẻ tuổi sẽ khiến người trẻ trong thành phố nghĩ rằng đây là những kẻ đáng để thần tượng. "Lực lượng cảnh sát đã hoạt động rất tích cực nhưng ở đây vẫn có tới 103 băng đảng có tổ chức, kiếm tiền từ các hoạt động như buôn bán chất cấm. Khi trùm băng đảng bị bắt giữ, thì đàn em của chúng gồm toàn thanh thiếu niên trẻ tuổi bắt đầu hình thành những băng nhóm nhỏ hơn. Và những băng nhóm này sẽ va chạm với nhau, khiến tỉ lệ tội phạm và bạo lực tăng lên".
Bắt đầu từ những vụ trộm cắp, đánh nhau nhỏ lẻ, một khi mở rộng quy mô, tội phạm có tổ chức sẽ vươn xúc tu đến những ngạch khác, ví dụ như buôn bán chất cấm với số lượng lớn xuyên quốc gia.
Tại cảng Rotterdam, Hà Lan mỗi ngày có khoảng 100 thuyền container ra vào cảng. Mỗi chiếc thuyền lại có hàng nghìn container, trong số đó, có những container chở toàn ma túy. Năm 2021, cảnh sát Hà Lan thu giữ tổng cộng 40 tấn cocaine vận chuyển qua cảng này. 1kg hàng cấm có giá thị trường khoảng 50 nghìn euro. Vậy nên, không có gì khó khăn để những kẻ buôn chất cấm lót tay một người lái cẩu tới 10 nghìn euro để vận chuyển một công hàng cho bọn chúng.
Luật sư Vito Shukrula cho biết: "Tình trạng này rất đáng ngại, rất nhiều thành viên những băng đảng này chỉ tầm 16-17 tuổi".
Với những thanh thiếu niên chọn con đường phạm tội, hầu hết các em đều lớn lên trong một hoàn cảnh không thuận lợi. Có thể là cái nghèo, thất nghiệp, hoặc do bị cộng đồng cô lập - nhất là với các gia đình mới nhập cư. Cứ thế, những thanh thiếu niên này trở thành mục tiêu ưa thích của những tổ chức tội phạm có tổ chức.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!