Australia, Trung Quốc tăng cường hợp tác
Một loạt thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Australia được ký kết nhân chuyến thăm Australia của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường. Đổi mới đối thoại, tăng cường hợp tác là những gì các nhà lãnh đạo nhấn mạnh nhằm tiếp tục nỗ lực cải thiện quan hệ.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường khẳng định: "Thủ tướng Albanese và tôi đã có cuộc trao đổi thẳng thắn, sâu sắc, hiệu quả và đạt được nhiều đồng thuận. Chúng tôi tái khẳng định cam kết xác định mối quan hệ này là quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, tôn trọng và tin cậy lẫn nhau cũng như xem xét và xử lý mối quan hệ với thái độ tích cực".
Trong khi đó, Thủ tướng Australia Anthony Alnanese nhấn mạnh: "Còn nhiều việc phải làm nhưng rõ ràng chúng ta đang đạt được tiến bộ trong việc ổn định và xây dựng lại đối thoại. Chúng tôi chia sẻ trách nhiệm xây dựng và củng cố nền tảng đối thoại thông qua những khác biệt và xây dựng sự hợp tác trong các lĩnh vực có lợi ích chung".
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Thủ tướng Australia Anthony Alnanese (Ảnh: AFP)
Trong bối cảnh xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ của Australia sang Trung Quốc đã tăng hơn gấp đôi kể từ khi Hiệp định Thương mại Tự do Trung Quốc - Australia có hiệu lực hồi năm 2015, hai bên cũng đã ký Biên bản ghi nhớ để tăng cường thực thi hiệp định này.
Thủ tướng Australia Anthony Alnanese tái khẳng định: "Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Australia. Nông dân, thợ mỏ và các nhà xuất khẩu Australia đã nhìn thấy lợi ích từ việc loại bỏ các trở ngại thương mại. Những lợi ích sẽ lan tỏa khắp nền kinh tế của chúng ta. Người tiêu dùng Trung Quốc cũng được hưởng lợi từ việc có thể để mua hàng xuất khẩu chất lượng cao của chúng tôi".
Ông Vaughn Barrer (Chủ tịch Phòng Thương mại Trung Quốc - Australia) cho biết: "Có ba lĩnh vực mà tôi đặc biệt nhấn mạnh. Australia có nguồn tài nguyên tái tạo dồi dào, đặc biệt là gió và mặt trời. Hợp tác trong các dự án năng lượng tái tạo có thể giúp Australia tiến nhanh hơn tới một nguồn năng lượng sạch hơn và bền vững hơn. Sự chuyển đổi sang xe điện và cơ sở hạ tầng giao thông bền vững ở Australia mang đến cơ hội hợp tác đáng kể nhờ lợi thế của Trung Quốc trong lĩnh vực đó. Và cuối cùng, cũng có cơ hội hợp tác trong lĩnh vực sản xuất tiên tiến".
Ngoài ra, hai nước cũng tiếp tục chú trọng thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực giáo dục, tăng cường hợp tác văn hóa, thúc đẩy du lịch, giao lưu nhân dân thông qua việc hỗ trợ thị thực nhập cảnh, ký biên bản ghi nhớ về hợp tác giáo dục và nghiên cứu.
Những thăng trầm trong quan hệ Trung Quốc - Australia
Quan hệ Trung Quốc - Australia thời gian qua đã chứng kiến không ít những thăng trầm. Trung Quốc đã áp đặt các lệnh hạn chế thương mại chính thức và không chính thức vào năm 2020 đối với một loạt mặt hàng xuất khẩu của Australia bao gồm than, rượu vang, thịt bò, lúa mạch và gỗ, với trị giá lên tới 13 tỷ USD mỗi năm.
Trong đó, mức thuế chống bán phá giá lên tới 218% mà Trung Quốc áp cho rượu vang Australia đã khiến ngành này thiệt hại 771 triệu USD mỗi năm.
Sau hàng loạt nỗ lực xoa dịu căng thẳng từ năm 2023, tất cả các lệnh cấm thương mại đã dần được dỡ bỏ, ngoại trừ lĩnh vực xuất khẩu tôm hùm sống của Australia.
Trong đó, riêng việc dỡ bỏ thuế quan với rượu vang được đánh giá là nhân tố thay đổi cuộc chơi. Doanh số bán rượu vang Australia trong tháng 4 đã cao bằng tổng doanh số 3 năm trước đó cộng lại.
Thủ tướng Lý Cường là Thủ tướng Trung Quốc đầu tiên đến thăm Australia kể từ năm 2017, đồng thời đây cũng là chuyến thăm cấp cao thứ 2 liên tiếp giữa Trung Quốc và Australia trong vòng 7 tháng. Một điểm đáng chú ý khác đó là, năm nay cũng là dịp kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Trung Quốc - Australia (2014 - 2024).
Trong chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tới Australia vừa qua, lãnh đạo hai nước đã thảo luận nhiều vấn đề nhằm thúc đẩy hợp tác song phương (Ảnh: AFP)
Trong thông điệp đưa ra sau khi đến Australia, Thủ tướng Lý Cường đã khẳng định Australia có "vị trí đặc biệt, kết nối Đông và Tây", là "một nhân tố quan trọng của nền kinh tế toàn cầu và thế giới đa cực". Thủ tướng Trung Quốc cũng nhấn mạnh chuyến thăm nhằm thúc đẩy hợp tác, phát triển, hướng tới xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trưởng thành, ổn định và hiệu quả hơn.
Theo các chuyên gia, một trong những mục đích hàng đầu trong chuyến thăm lần này là nhằm duy trì và củng cố đà phục hồi quan hệ song phương, qua đó góp phần tạo dựng môi trường khu vực thuận lợi trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn diễn biến phức tạp.
Một mục đích quan trọng khác là tiếp tục phục hồi quan hệ kinh tế song phương, đồng thời mở ra hướng đi nhằm đa dạng hóa thị trường cho các mặt hàng năng lượng mới của Trung Quốc khi Mỹ, EU đang tăng cường hàng rào thuế quan đối với các mặt hàng này.
Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Lý Cường được coi là động thái tích cực, có ý nghĩa quan trọng trong việc định hình lại mối quan hệ Trung Quốc - Australia, dù hai bên vẫn tồn tại không ít khác biệt. Theo đánh giá của cả Trung Quốc và Australia, cuộc hội đàm giữa hai Thủ tướng đã diễn ra thẳng thắn, trên tinh thần "xây dựng".
Hai nước đã ra Tuyên bố chung và đạt nhất trí trong nhiều lĩnh vực như đối thoại kinh tế chiến lược, ứng phó biến đổi khí hậu, giáo dục và văn hóa nghệ thuật. Ngoài ra, hai bên cũng nhất trí giải quyết các khác biệt một cách hợp lý, phù hợp với khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.
Về chính trị và an ninh, việc nối lại các cơ chế đối thoại và tăng cường tiếp xúc song phương có thể góp phần xây dựng lòng tin và giảm bớt sự hiểu lầm giữa hai nước, đồng thời tạo tiền đề để thúc đẩy hợp tác xử lý các thách thức chung như biến đổi khí hậu và hợp tác khu vực.
Về kinh tế, thành công của chuyến thăm sẽ là tiền đề để hai bên khôi phục toàn diện hợp tác thương mại, đầu tư. Điều này được cho là sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước bởi Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Australia, trong khi Australia cũng là nhà cung cấp năng lượng và nguyên liệu thô quan trọng cho Trung Quốc, điển hình là quặng Lithium - nguyên liệu không thể thiếu để sản xuất pin xe điện.
Sau chuyến thăm được xem như "phá băng" quan hệ của Thủ tướng Australia Albanese tới Trung Quốc hồi tháng 11/2023, quan hệ Trung Quốc - Australia đang tiếp tục được củng cố, tăng cường. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng sự phát triển của mối quan hệ này vẫn đối mặt với nhiều lực cản, đòi hỏi cả hai bên phải hướng tới tương lai, có tầm nhìn dài hạn, duy trì quyết tâm cũng như sự sáng suốt trong việc giải quyết các khác biệt một cách đúng đắn dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!