Đây là chuyến công du nước ngoài lần thứ ba của ông Tập Cận Bình trong ba năm qua, kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát. Điều này phần nào phản ánh tầm quan trọng của Saudi Arabia nói riêng và vùng Vịnh nói chung trong hợp tác với Trung Quốc.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã được tiếp đón với những nghi thức trang trọng khi tới Saudi Arabia. Đáng chú ý, ngoài đàm phán trực tiếp với giới lãnh đạo Saudi Arabia, lịch trình chuyến thăm này của nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ bao gồm Hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên giữa Trung Quốc và các quốc gia Arab, Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc với liên minh vùng Vịnh gồm 6 quốc gia.
Giới chức vùng Vịnh nhấn mạnh tầm quan trọng của hai hội nghị sắp tới với Bắc Kinh và cho biết, chủ đề được thảo luận tập trung vào vấn đề an ninh và phúc lợi của khu vực, cũng như triển vọng thúc đẩy mối quan hệ giữa các nước trong khu vực với Trung Quốc.
Còn phía Trung Quốc kì vọng sẽ nâng tầm quan hệ Trung Quốc với các quốc gia Arab và vùng Vịnh lên một tầm cao mới qua chuyến thăm này của ông Tập Cận Bình.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Saudi Arabia
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhấn mạnh, đây là một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển mối quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia Arab.
Wang Guangda - Tổng thư ký - Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc - Arab về Cải cách và Phát triển cho rằng: "Sự hiện diện của Trung Quốc ở khu vực Trung Đông không phải để lấp đầy khoảng trống địa chính trị ở đó mà là để thúc đẩy hòa bình, tạo điều kiện cho các cuộc đối thoại tìm tiếng nói chung. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Saudi Arabia. Saudi Arabia là thành viên của Sáng kiến Vành đai Con đường, đối tác cung cấp dầu hàng đầu của Trung Quốc".
Mối quan hệ giữa Trung Quốc với Saudi Arabia ngày càng phát triển mạnh, các tập đoàn dầu khí, công nghệ Trung Quốc đầu tư hợp tác trong các dự án hiện đại hóa lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt tự nhiên ở Trung Đông, hay đào tạo nhân lực cho lĩnh vực trí tuệ nhân tạo AI.
Ông Zhang Wei - Chuyên gia công ty công nghệ có trụ sở tại Urumqi, Tân Cương nhấn mạnh, cho dù đó là xây dựng cơ sở hạ tầng hay nghiên cứu công nghệ cao, Trung Quốc và Saudi Arabia đều có chung chỗ cho sự hợp tác bổ sung".
Cuộc gặp giữa cường quốc kinh tế thứ hai toàn cầu và gã khổng lồ năng lượng vùng Vịnh diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ của Ryad với Washington đang lạnh nhạt đi trong thời gian gần đây. Saudi Arabia đang muốn thúc đẩy chiến lược đa dạng hóa quan hệ đối ngoại với các đối tác và tất nhiên Trung Quốc là một trong những đối tác quan trọng trong quá trình này. Chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc được Saudi Arabia đón nhận với nhiều kỳ vọng lớn.
Ông Khalid Bin Abdulqader al Ghamdi - Bộ Truyền thông Saudi Arabia: "Không còn nghi ngờ gì khi gọi đây là chuyến thăm lịch sử. Chúng tôi thực sự hy vọng nó sẽ giúp tăng cường quan hệ hữu nghị giữa Saudi Arabia và Trung Quốc".
Saudi Arabia rất quan trọng đối với an ninh năng lượng của Trung Quốc và Trung Quốc đóng vai trò là một thị trường ổn định để Saudi Arabia xuất khẩu dầu mỏ. Ngay từ đầu, đây đã được đánh giá là một mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. Mối quan hệ kinh tế Ryad - Bắc Kinh được neo giữ bởi lợi ích năng lượng, trong khi nhiều khía cạnh quan hệ song phương khác được mở rộng nhờ thúc đẩy về cơ sở hạ tầng và công nghệ của vùng Vịnh.
Ông Mohammed Abunayyan - Chủ tịch Công ty ACWA Power: "Chúng tôi tin tưởng rằng Kế hoạch Tầm nhìn Saudi Arabia 2030 và sáng kiến "Vành đai và con đường" không chỉ mang lại cơ hội về kinh doanh và đầu tư, mà còn giúp bổ sung lợi ích cho các khía cạnh kinh tế khác của hai bên. Hai sáng kiến này sẽ mang đến những thành tựu lớn và cải thiện cuộc sống của người dân.
Ông Ahmed al Khateeb - Bộ trưởng Bộ Du lịch Saudi Arabia: "Việc thúc đẩy trao đổi du lịch và hợp tác giữa Saudi Arabia và Trung Quốc là rất quan trọng. Vì du lịch là cầu nối tốt nhất giữa người dân hai nước. Với Saudi Arabia và nhiều quốc gia khác, Trung Quốc là một thị trường quan trọng. Quan hệ song phương đang phát triển nhanh chóng và Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất của chúng tôi".
Hợp tác kinh tế đã đặt nền tảng vững chắc cho mối quan hệ phát triển nhanh chóng giữa Bắc Kinh và Ryad, cũng như các đối tác Arab và vùng Vịnh khác. Các thỏa thuận trị giá 30 tỷ USD dự kiến sẽ được ký kết trong chuyến công du lần này của ông Tập Cận Bình.
Ngoài năng lượng, các nhà phân tích cho rằng lãnh đạo hai nước sẽ thảo luận về các thỏa thuận tiềm năng, có thể giúp các công ty Trung Quốc tham gia sâu hơn vào các siêu dự án, vốn là trọng tâm trong tầm nhìn nhìn đa dạng hóa kinh tế của Thái tử Mohammed bin Salman.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!