Đống đổ nát của trận cháy rừng được nhìn thấy vào ngày 9/8 tại thị trấn Lahaina, bang Hawaii. (Ảnh: AP)
Các đội tìm kiếm hiện đang rà soát tàn tích đang cháy âm ỉ ở thị trấn Lahaina. Và giới chức bang Hawaii tìm cách xác định xem cháy rừng lan nhanh như thế nào qua thị trấn nghỉ mát lịch sử này mà không có cảnh báo nào được đưa ra.
Cháy rừng đã trở thành thảm họa thiên nhiên nguy hiểm nhất trong lịch sử của bang Hawaii, vượt qua thảm họa sóng thần khiến 61 người thiệt mạng trên Đảo Lớn của bang này vào năm 1960, một năm sau khi Hawaii trở thành một bang của Mỹ.
Chính quyền địa phương cảnh báo rằng các đội tìm kiếm cùng với chó nghiệp vụ có thể sẽ tìm thấy nhiều người tử vong hơn trong vụ cháy rừng đã thiêu rụi 1.000 tòa nhà và khiến hàng nghìn người mất nhà cửa, có thể cần nhiều năm và hàng tỷ USD để xây dựng lại.
Giới chức quận Maui cho biết trong một tuyên bố rằng đám cháy rừng ở thị trấn Lahaina vẫn đang diễn ra nhưng đã được khống chế 85%. Hai đám cháy rừng khác trên đảo Maui đã được khống chế 80% và 50%.
Ba ngày sau thảm họa, vẫn chưa rõ liệu các cư dân có nhận được bất kỳ cảnh báo nào trước khi ngọn lửa cháy rừng nhấn chìm ngôi nhà của họ hay không. Hòn đảo có còi báo động khẩn cấp nhằm cảnh báo thiên tai và các mối đe dọa khác, nhưng chúng dường như không vang lên trong thảm họa cháy rừng này.
"Tôi đã cho xem xét toàn diện vào sáng nay để đảm bảo rằng chúng tôi biết chính xác điều gì đã xảy ra và khi nào", Thống đốc bang Hawaii Josh Green nói với CNN, đề cập đến còi báo động.
Các quan chức sở tại đã không cung cấp một bức tranh chi tiết về chính xác những thông báo nào đã được gửi đi và liệu chúng được thực hiện qua tin nhắn văn bản, email hay cuộc gọi điện thoại.
Thống đốc Green đã mô tả nhiều thách thức đồng thời, với kết nối viễn thông bị cắt và lính cứu hỏa tập trung vào các đám cháy rừng lớn khác khi mối đe dọa lớn nhất đối với thị trấn Lahaina xuất hiện.
Trong mọi trường hợp, ông Green nói, "Chúng tôi sẽ làm tất cả những gì có thể để tìm ra biện pháp bảo vệ người dân của chúng tôi nhiều hơn trong tương lai".
Trưởng Phòng cứu hỏa quận Maui Bradford Ventura cho biết trong một cuộc họp báo hôm 10/8 rằng tốc độ cháy lan của đám cháy rừng khiến những người phản ứng ở tuyến đầu "gần như không thể" liên lạc với các quan chức quản lý khẩn cấp, những người thường đưa ra các lệnh sơ tán theo thời gian thực.
"Về cơ bản, họ đã tự sơ tán mà không cần thông báo trước", ông Ventura nói.
Thị trưởng quận Maui Richard Bissen nói với chương trình "Today" của NBC hôm 11/8 rằng ông không biết liệu còi báo động có kêu hay không, nhưng cho biết ngọn lửa di chuyển rất nhanh.
"Tôi nghĩ đây là một tình huống không thể", ông Bissen nói.
Thảm họa bắt đầu xảy ra ngay sau nửa đêm 8/8, khi một đám cháy rừng được báo cáo xảy ra ở thị trấn Kula, cách thị trấn Lahaina khoảng 35 dặm (56 km). Khoảng năm giờ sau, điện bị cắt ở Lahaina, theo người dân.
Trong các bản cập nhật được đăng trên Facebook vào sáng hôm đó, quận Maui cho biết, đám cháy rừng Kula đã thiêu rụi hàng trăm mẫu đất đồng cỏ, nhưng một đám cháy nhỏ rộng ba mẫu Anh (1,2 ha) bùng phát ở Lahaina đã được khống chế.
Tuy nhiên, đến chiều hôm đó, tình hình trở nên tồi tệ hơn. Vào khoảng 15h30, theo thông tin cập nhật của quận, cháy rừng ở Lahaina bất ngờ bùng lên. Một số cư dân bắt đầu sơ tán, trong khi những người khác, bao gồm cả khách ở trong khách sạn, ở phía Tây của thị trấn được hướng dẫn trú ẩn tại chỗ.
Trong những giờ sau đó, quận Maui đã đăng một loạt lệnh sơ tán trên Facebook khi ngọn lửa lan rộng khắp thị trấn.
Một số nhân chứng cho biết, họ không được cảnh báo trước, mô tả nỗi kinh hoàng của họ khi ngọn lửa thiêu rụi thị trấn Lahaina chỉ trong vài phút. Một số người buộc phải nhảy xuống Thái Bình Dương để tự cứu mình.
Các quan chức quận Maui bắt đầu cho phép cư dân thị trấn Lahaina trở lại nhà của họ vào ngày 11/8, mặc dù phần lớn khu vực phía Tây quận này vẫn không có điện và nước.
Cảnh sát đã phong tỏa trung tâm thị trấn Lahaina khi các quan chức y tế cảnh báo, không khí ở các khu vực bị cháy rất độc hại và việc hít phải bụi và các hạt trong không khí là rất nguy hiểm.
"Các điểm nóng vẫn còn tồn tại và nên đeo khẩu trang và găng tay", quận Maui cho biết trong một tuyên bố.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!