Pompeii: Câu chuyện bị chôn vùi và tái sinh
Khi núi lửa Vesuvius phun trào vào năm 79 sau Công Nguyên, các thành phố La Mã như Pompeii bị nhấn chìm trong lớp tro bụi dày đặc. Thảm họa đã "đóng băng" cuộc sống nơi đây, từ các tòa nhà, tranh vẽ trên tường cho đến thi thể của cư dân – tất cả đều bị chôn vùi và quên lãng theo thời gian.
Vào những năm 1800, nhà khảo cổ học Giuseppe Fiorelli đã phát triển một phương pháp để đúc thạch cao vào các hốc hình cơ thể còn sót lại từ tro núi lửa, tạo nên những bức tượng thạch cao của những người đã thiệt mạng. Phương pháp này đã cho phép lưu giữ hình dáng của 104 người xấu số, và những tượng thạch cao này trở thành biểu tượng của Pompeii.
Lật ngược sự thật qua DNA cổ đại
Những nghiên cứu mới gần đây tại Pompeii, sử dụng kỹ thuật phân tích DNA cổ đại từ mảnh xương còn lại trong thạch cao, đang giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về những người bị thiệt mạng trong thảm họa. Một trong những phát hiện đáng ngạc nhiên là hai hình tượng người ôm nhau tưởng chừng là mẹ và con – hóa ra lại là hai người xa lạ.
Ngoài ra, hai thi thể khác bị cho là chị em hoặc mẹ con cũng được xác định lại là hai thanh niên, trong đó có một người là nam giới. Những phát hiện này không chỉ thay đổi quan niệm trước đó về những cặp đôi này mà còn cho thấy sự phong phú và đa dạng của cư dân Pompeii thời bấy giờ.
Việc phân tích DNA cũng cho thấy một điều bất ngờ khác: Pompeii không chỉ là một thành phố La Mã điển hình mà còn là một trung tâm giao lưu văn hóa đa dạng. Từ nhiều phân tích về xương và di vật, các nhà khoa học phát hiện dân cư ở đây có nguồn gốc đa dạng, một phần của hệ thống thương mại và giao lưu văn hóa rộng lớn thời La Mã cổ đại.
Bên cạnh các phương pháp phân tích DNA, công nghệ hình ảnh 3D và chụp CT đã giúp các nhà nghiên cứu nhìn rõ hơn vào bên trong các quan tài và tấm thạch cao mà không cần phải phá hủy. Những khám phá mới này không chỉ đem lại thông tin khoa học giá trị mà còn giúp công chúng hiểu rõ hơn về cuộc sống và số phận của người Pompeii.
Trong khi nhiều câu chuyện khác về Pompeii vẫn còn là bí ẩn, những phát hiện gần đây đã mở ra một chương mới trong hiểu biết của chúng ta về cuộc sống, cái chết và di sản văn hóa của cư dân thành phố này.
Những khám phá gần đây ở Pompeii không chỉ giúp tái hiện lại các chi tiết về cuộc sống người dân La Mã cổ đại mà còn khiến người xem ngày nay phải suy ngẫm về sự ngắn ngủi và bất ngờ của số phận. Trong số các tượng thạch cao nổi tiếng nhất, nhiều người tưởng chừng như đã biết rõ câu chuyện đằng sau. Tuy nhiên, với sự trợ giúp của công nghệ DNA hiện đại, những gì chúng ta nghĩ là hiển nhiên giờ đây lại hóa ra chỉ là những lầm tưởng lâu đời.
Những phát hiện này đã làm tăng sức hấp dẫn của Pompeii với công chúng, biến nơi đây thành một bảo tàng sống động, đưa chúng ta ngược dòng thời gian, tìm hiểu cuộc sống của những người từng bước chân trên vùng đất này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!