Trong bối cảnh những cuộc biểu tình của người da màu tại Mỹ lan rộng, đặc biệt là sau khi 5 cảnh sát nước này bị bắn chết tại Dallas, Texas cuối tuần trước khiến Tổng thống Obama phải rút ngắn chuyến công du châu Âu, người ta đã phân tích rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, phần lớn tập trung vào vấn đề phân biệt chủng tộc.
Trong số rất nhiều lý giải cho tình trạng phân biệt đối xử này, sự bất bình đẳng về kinh tế ít được chú ý đến, song lại rất quan trọng, bởi nó được cho là yếu tố cốt lõi.
Theo số liệu thống kê của Bộ Lao động Mỹ, trong 40 năm trở lại đây, tỉ lệ thất nghiệp trong cộng đồng người Mỹ da đen luôn cao gấp đôi so với người Mỹ da trắng. Tỉ lệ này cũng gần tương đương ở từng cấp độ học vấn, thậm chí tỉ lệ thất nghiệp của người da đen có bằng đại học và trên đại học còn cao hơn cả người da trắng mới tốt nghiệp phổ thông.
Trong các giai đoạn suy thoái của nền kinh tế, khi việc làm trở nên khó khăn, tỉ lệ người lao động da đen bị mất việc làm cũng luôn ở mức cao hơn rất nhiều so với người da trắng. Tình trạng việc làm cũng đã trực tiếp vào tạo nên sự bất bình đẳng trong thu nhập. Theo phân tích của Viện nghiên cứu PEW của Mỹ, khoảng cách thu nhập bình quân giữa người Mỹ da trắng và người Mỹ da đen ngày càng lớn hơn.
Năm 2010, thu nhập bình quân một hộ gia đình Mỹ da trắng cao gấp 10 lần so với người da đen. Năm 2014, con số này cao gấp 13 lần, mức cao nhất kể từ năm 1989, khi tỉ lệ chênh lệch là 17 lần.
Đáng chú ý, mức thu nhập trung bình của hộ gia đình Mỹ da trắng có xu hướng tăng, hộ gia đình người Mỹ da đen lại có xu hướng giảm. Trong khi đó, có tới 73% hộ gia đình Mỹ da trắng sở hữu nhà riêng, thì đối với người Mỹ da đen là 43%.
Những số liệu này cho thấy rõ sự bất bình đẳng về kinh tế giữa cộng đồng người Mỹ da trắng và người Mỹ da đen. Giới phân tích cho rằng, đây vừa là hậu quả, vừa là nguyên nhân cốt lõi của tình trạng phân biệt đối xử đang tồn tại và có chiều hướng gia tăng trong lòng nước Mỹ hiện nay.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!