Vụ nổ do bom cài sẵn gây ra đã làm hư hại một phần nhà khách, nơi thủ lĩnh Hamas Haniyeh đang lưu trú ở Tehran. (Ảnh: NY Times)
Cài bom sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI)
Ismail Haniyeh, lãnh đạo cấp cao của Hamas, đã bị ám sát lúc rạng sáng 31/7 bằng một thiết bị nổ được tuồn lậu vào nhà khách nơi ông đang ở, 7 quan chức Trung Đông và 1 quan chức Mỹ tiết lộ với Thời báo New York Times.
Theo những quan chức Trung Đông này, quả bom đã được cho là đã giấu trong khách sạn từ 2 tháng trước. Vào thời điểm xảy ra vụ việc, ông Haniyeh đang có mặt tại thủ đô Iran để tham dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran.
Người dân Iran dự tang lễ của thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran, ngày 1/8. (Ảnh: NY Times)
Quả bom cài trí tuệ nhân tạo, được kích nổ từ xa sau khi chủ mưu xác nhận chính xác vị thủ lĩnh Hamas đang ở trong phòng của mình tại nhà khách. Vụ nổ cũng đã giết chết 1 vệ sĩ, làm rung chuyển tòa nhà, khiến một số cửa sổ bị vỡ và một phần bức tường bên ngoài bị sập.
Nguồn tin giấu tên cho biết, ông Haniyeh - người đứng đầu văn phòng chính trị của Hamas tại Qatar - thường lưu trú ở nhà khách này nhiều lần mỗi khi đến thăm Tehran.
Ông Haniyeh từng là một nhà hòa đàm hàng đầu trong các cuộc đàm phán ngừng bắn của Hamas. Vụ ám sát có nguy cơ dẫn đến một làn sóng bạo lực khác ở Trung Đông và làm đảo lộn các cuộc đàm phán đang diễn ra nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza.
Thất bại của tình báo Iran?
Israel chưa thừa nhận trách nhiệm về vụ ám sát nhưng có nguồn tin cho rằng các quan chức tình báo Israel đã thông báo cho Hoa Kỳ và các chính phủ phương Tây khác chi tiết về hoạt động này.
Ngày 1/8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết Hoa Kỳ không nhận được bất kỳ thông tin tình báo nào trước về âm mưu ám sát.
Vài giờ sau vụ việc, suy đoán đổ dồn vào khả năng Israel đã giết ông Haniyeh bằng một cuộc tấn công tên lửa, có thể được bắn từ máy bay không người lái hoặc máy bay, tương tự như cách Israel đã phóng tên lửa vào một căn cứ quân sự ở Isfahan hồi tháng 4.
Thế nhưng, New York Times - thời báo hàng đầu nước Mỹ - đánh giá những kẻ ám sát có thể đã khai thác sơ hở trong hệ thống phòng thủ của Iran: một lỗ hổng an ninh của một khu phức hợp được cho là được bảo vệ chặt chẽ, cho phép một quả bom được cài kín trong nhiều tuần trước khi được kích hoạt đúng lúc.
Vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail HaniyehTehran xảy ra vào thời điểm Tehran đang tăng cường an ninh nghiêm ngặt cho lễ nhậm chức của tân Tổng thống Masoud Pezeshkian. (Ảnh: NY Times)
Ba quan chức Iran giấu tên nói với New York Times rằng: "Đó là một thất bại thảm hại về tình báo và an ninh đối với Iran và là sự xấu hổ to lớn đối với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran", bởi vào thời điểm đó, Tehran đang tăng cường an ninh nghiêm ngặt để chuẩn bị cho lễ nhậm chức của tân Tổng thống Masoud Pezeshkian.
Cách thức quả bom được cất giấu trong nhà khách vẫn chưa rõ ràng. Một số nhà quan sát đánh giá việc lập kế hoạch ám sát có thể phải mất nhiều tháng.
Khalil al-Hayya, Phó Chỉ huy của Hamas tại Dải Gaza, người cũng có mặt tại Tehran, đã đến hiện trường và chứng kiến tận mắt thi thể của ông Haniyeh.
4 giờ sau vụ nổ, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran ra tuyên bố thông báo ông Haniyeh đã thiệt mạng. Đến 7h sáng 31/7, Đại giáo chủ Ali Khamenei Khamenei đã triệu tập các thành viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran họp khẩn cấp, tại đó ông phát động lệnh tấn công Israel để trả đũa.
Hãng thông tấn Tasnim, cơ quan truyền thông của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đưa tin, các nhân chứng nói rằng một vật thể giống như tên lửa đã đâm vào cửa sổ phòng của ông Haniyeh và phát nổ.
Tuy nhiên, 2 quan chức Iran lại xác nhận với New York Times rằng vụ nổ đã xảy ra bên trong phòng của ông Haniyeh và cho biết một cuộc điều tra ban đầu cho thấy chất nổ đã được đặt ở đó từ trước. Họ mô tả độ chính xác và sự tinh vi của vụ tấn công tương tự về mặt chiến thuật với vũ khí robot trí tuệ nhân tạo được điều khiển từ xa, giống như cách mà Israel đã sử dụng để ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran Mohsen Fakhrizadeh vào năm 2020.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!