Bản quyền vaccine từ lâu đã là một phần không thế thiếu trong ngành công nghiệp dược phẩm, nhằm bảo vệ quyền trí tuệ của các nhà nghiên cứu, các công ty dược phẩm. Thế nhưng, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 lan rộng, dai dẳng, cùng sự cấp thiết của việc phổ biến vaccine đại trà cho toàn thế giới, việc bãi bỏ bản quyền vaccine COVID-19 được kỳ vọng sẽ đem lại nhiều lợi ích cho cuộc chiến chống COVID-19.
Nếu bãi bỏ bản quyền vaccine, sẽ có nhiều quốc gia có thể tham gia vào việc sản xuất vaccine hơn, từ đó tạo ra cơ hội tiếp cận vaccine sớm hơn cho người dân trên thế giới. Tuy nhiên, trên lý thuyết thì là vậy, thực tế, dù có bãi bỏ bản quyền vaccine COVID-19 để tăng tốc sản xuất vaccine vẫn cần phải gỡ bỏ nhiều nút thắt.
Năng lực của các đơn vị sản xuất là một trong số đó. Theo khảo sát của Johnson & Johnson, cứ 100 đơn vị đối tác tiềm năng họ tìm hiểu, thì chỉ có 10 trong số đó có khả năng thực hiện được quy trình chuẩn. Đó là còn chưa kể nhân lực hạn chế.
Tờ Financial Times đưa ra nhận định của Ngài Robin Jacobs, Trưởng khoa Luật sở hữu trí tuệ tại University College London rằng, nếu giờ dạy một công nhân tại nhà máy ở Bangladesh sản xuất vaccine, thì sẽ phải mất từ 3 tới 4 năm họ mới có thể sản xuất ra vaccine như hiện nay.
Nguồn nguyên vật liệu đầu vào để sản xuất vaccine cũng là một vấn đề lớn. Nếu muốn tăng lượng vaccine, thì phải tăng được việc sản xuất ra các nguồn vật liệu như hạt nano lipid và thiết bị như túi phản ứng sinh học. Thế nhưng hiện nay, những điều này đều vẫn còn hạn chế.
Vì thế, các chuyên gia nhận định, dù có bãi bỏ bản quyền vaccine, tương lai mà thế giới có thể sản xuất được nhiều liều vaccine hơn vẫn còn khá xa. Mặc dù vậy, chúng ta vẫn nên kỳ vọng vào một sự thay đổi đem lại lợi ích chung cho toàn nhân loại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!