Những bộ phim hiện nay được quay bằng công nghệ IMAX phải đầu tư chi phí lên tới 8 triệu USD đối với bản 2D và khoảng 15 triệu USD đối với bản 3D. Đó mới chỉ là chi phí dành riêng cho công nghệ quay phim. Trên thế giới hiện nay cũng chỉ có 2 chiếc máy quay IMAX 3D và chi phí cho mỗi ngày quay là khoảng 100.000 USD.
Điều đó cũng đủ để chúng ta thấy độ khủng của công nghệ IMAX, đó là chưa tính đến hệ thống rạp, âm thanh và máy chiếu cũng hoàn toàn khác so với các bộ phim nhựa trước đây. Vậy công nghệ IMAX là gì và các thiết bị hỗ trợ “khủng” như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này.
IMAX là gì?
IMAX tạo ra một chuẩn ghi hình và trình chiếu phim có độ phân giải cao hơn
MAX (viết tắt của Image MAXimum) là một chuẩn sản xuất và trình chiếu phim được phát minh bởi công ty IMAX có trụ sở tại Canada. Mục tiêu đầu tiên của IMAX là tạo ra một chuẩn ghi hình và trình chiếu phim có độ phân giải cao hơn chuẩn phim thường được dùng trong ngành điện ảnh. Từ năm 2002, một số bộ phim cũng đã được chuyển đổi thành định dạng IMAX để trình chiếu trong các rạp.
Máy quay phim IMAX
Một chiếc máy quay IMAX cổ
Công nghệ IMAX mang đến những bộ phim với độ phân giải siêu khủng. Thông thường, các bộ phim nhựa hiện nay được quay với định dạng phim 35 mm, có thể cho hình ảnh với độ phân giải 6K (chiều ngang). Trong khi đó, công nghệ IMAX sử dụng định dạng phim lên tới 70 mm, có thể cho hình ảnh với độ phân giải 18K.
Sự khác biệt giữa phim 70 mm và phim 35 mm
Dĩ nhiên, để có thể ghi được hình ảnh với khung hình 70 mm, các máy quay IMAX cũng phải rất “khủng” theo đúng nghĩa đen. Một chiếc máy quay như vậy có thể nặng tới 109 kg, trong khi máy quay thông thường chỉ nặng khoảng 18-20 kg. Do đó, chiếc máy quay này đòi hỏi sự hỗ trợ đặc biệt và các kỹ năng để di chuyển.
Kích thước khổng lồ của cuộn phim khiến nó cuộn hết chỉ trong vòng 3 phút và phải mất đến 20 phút để nạp lại. Khi quay, chiếc camera cũng phát ra những tiếng động rất lớn, như tiếng cưa máy đang chạy. Do đó, toàn bộ việc thu âm phải thực hiện lại sau khi quay.
Chiếc máy quay IMAX 3D hiện đại
Thời gian để hoàn thành một bộ phim IMAX cũng lâu hơn bình thường, đặc biệt là khâu hậu kỳ. Một bộ phim ngắn khoảng 30 phút có thể phải mất tới hơn 1 năm để làm hậu kỳ, kèm theo khoảng 5-6 tháng để quay. Nội dung của bộ phim sau khi hoàn thành có thể có dung lượng lên đến 4 TB.
Hệ thống máy chiếu IMAX
Hệ thống máy chiếu với những cuộn phim khổng lồ
Để có thể trình diễn hết mức độ chi tiết của một bộ phim IMAX trên màn hình cao 20-30 m và rộng 22 m cũng cần một hệ thống máy chiếu cực “khủng”. Các khung hình sử dụng trong công nghệ IMAX rất lớn và nặng, do đó việc đảm bảo tốc độ khung hình và sự ổn định là thách thức lớn nhất.
Một hệ thống máy chiếu IMAX cơ bản nặng khoảng 1,8 tấn, cao 1,78 m và dài 1,95 m. Để có thể chạy các khung hình này, hệ thống chuyển động được thiết kế theo chiều ngang, thay vì các khung hình chạy theo chiều dọc như máy chiếu truyền thống. Bên cạnh đó, một hệ thống khí nén đặc biệt có nhiệm vụ kéo các khung hình chuyển động với tốc độ khoảng 24 hình/giây, sau này có những máy chiếu IMAX có tốc độ khung hình 48 hình/giây giúp tăng độ chi tiết hình ảnh lên tối đa.
Hai máy chiếu IMAX hoạt động cùng lúc để chiếu phim 3D
Bộ phận quan trọng nhất bên trong máy chiếu IMAX chính là đèn xenon công suất 15.000 watt, nặng khoảng 5 kg và dài 2 m. Đèn được làm bằng thạch anh và nén khí xenon ở áp lực rất cao bên trong. Do đó, khi tháo lắp đèn để thay mới hoặc bảo dưỡng, các nhân viên phải đeo đồ bảo hộ vì nếu rơi xuống sàn, đèn xenon sẽ phát nổ với sức công phá tương tự một quả lựu đạn.
Chiếc đèn này có thể phát ra ánh sáng với cường độ 600.000 lumens, tương đương với 1,6 tỷ ngọn nến trên 1 mét vuông, gần bằng cường độ ánh sáng Mặt Trời khi nhìn từ Trái đất. Mỗi bóng đèn này có tuổi thọ khoảng 1.200 giờ chiếu, do đó đèn được thay thường xuyên mỗi năm.
Đèn xenon áp suất lớn là một thiết bị vô cùng đặc biệt bên trong hệ thống máy chiếu IMAX
Trong điều kiện hoạt động bình thường, sức nóng mà đèn tỏa ra có thể lên đến 1.300 độ C. Do đó, đèn cần được làm mát bằng một hệ thống tản nhiệt nước, với 8 lít nước lạnh mỗi phút được bơm vào để làm mát các cực. Bên cạnh đó, các quạt được lắp đặt để hút khí nóng ra ngoài với công suất 34.000 lít không khí mỗi phút. Mỗi chiếc bóng đèn này có giá khoảng 5000 USD tương đương khoảng hơn 100 triệu đồng.
Rạp chiếu phim IMAX
Rạp chiếu phim IMAX có thiết kế khá giống với các rạp chiếu thông thường
Rạp IMAX thông thường (IMAX Theater) được thiết kế giống như các rạp chiếu phim mà bạn thường xem, với màn hình chính nằm ở vị trí trung tâm. Tuy nhiên, màn hình trong rạp IMAX có kích thước rất lớn, với chiều cao khoảng 16 mét, chiều rộng lên đến 22 mét và có thể lớn hơn. Màn hình IMAX lớn nhất hiện nay có chiều cao khoảng 30 mét.
Rạp IMAX mái vòm (IMAX Dome) có màn hình hình cầu, bao phủ toàn bộ rạp. Đường kính của màn hình này có thể lên tới 30 mét. Thông thường, những rạp IMAX cơ bản có chi phí xây dựng khoảng 2 - 2,5 triệu USD.
Các công nghệ IMAX tiên tiến nhất hiện nay
Công nghệ IMAX đã có rất nhiều cải tiến mới giúp nâng cao trải nghiệm người xem
Công nghệ IMAX vẫn không ngừng phát triển. Cho đến nay, công nghệ IMAX đã có rất nhiều cải tiến mới giúp nâng cao trải nghiệm người xem. Một trong những thứ khiến công nghệ này trở nên hấp dẫn là những sáng kiến mới lạ như:
- Công nghệ màn chiếu mái vòm (Dome) cho phép hình ảnh có thể bao quanh tầm nhìn của người xem.
- Công nghệ 3D IMAX sử dụng cả kính phân cực và LCD màn chập để trình diễn các bộ phim 3 chiều sống động.
- IMAX sử dụng hệ thống âm thanh 6 kênh và trong một số rạp còn cung cấp thêm cho người xem một bộ tai nghe 2 kênh đặc biệt.
- Digital Remastering IMAX DMR giúp chuyển đổi định dạng 35 mm sang kỹ thuật số với độ phân giải cao, sau đó chiết xuất các hình ảnh để tạo ra hình thái nguyên thủy cho chúng.
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam.