Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Thượng viện Mỹ Patty Murray (bên phải) và Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện Mỹ Paul Ryan tại buổi họp báo công bố thỏa thuận về ngân sách. (Ảnh: New York Times)
Một trong những sự kiện lớn của thế giới trong năm 2013 là Chính phủ Mỹ phải đóng cửa suốt 16 ngày. Nay thì điều này có nguy cơ lặp lại khi ngân sách cho hoạt động của Chính phủ Mỹ sẽ cạn kiệt vào nửa đêm thứ 4 (ngày 15/1), tức là trưa ngày 16/1 theo giờ Việt Nam, dù mới tháng trước, Quốc hội Mỹ đã thông qua kế hoạch chi tiêu ngân sách cho Chính phủ Mỹ trong hai năm tài khóa 2014 và 2015.
Quốc hội Mỹ hồi tháng 10 năm ngoái đã thông qua một đạo luật cung cấp ngân sách tạm thời cho Chính phủ nước này hoạt động trở lại sau 16 ngày đóng cửa. Tuy nhiên, nguồn ngân sách này sẽ kết thúc vào ngày 15/1. Điều đó có nghĩa, Chính phủ Mỹ hoàn toàn có thể bị đóng cửa trở lại nếu không được bơm tiền từ ngày 16/1.
Nguy cơ đóng cửa Chính phủ là có. Nhưng lần này bế tắc dường như đã được tháo gỡ khi cuối ngày thứ hai, tức là sáng nay (14/1) theo giờ Việt Nam, Ủy ban Chuẩn chi ngân sách lưỡng viện quốc hội Mỹ hé lộ thông tin là các nhà đàm phán trong Quốc hội Mỹ đã đạt được thỏa thuận về Dự luật phân bổ ngân sách Liên bang cho Chính phủ Mỹ. Tổng giá trị khoảng ngân sách này là xấp xỉ 1.100 tỷ USD cho năm tài khóa kết thúc vào ngày 30/9/2014.
Để đạt được sự thỏa thuận về dự thảo này, thì phe Dân chủ của Tổng thống Obama đã phải chấp nhận cắt giảm kinh phí hoạt động của nhiều Bộ chủ chốt như Bộ Quốc phòng, An ninh nội địa, chấp nhận tăng ngân sách cho các hoạt động an ninh của khu vực tư nhân theo đề xuất của phe Cộng hòa đối lập. Đồng thời, dự luật phân bổ ngân sách cũng kèm theo các điều khoản hạn chế việc thực hiện các chương trình kiểm soát súng mà ông Obama đang theo đuổi.
Đổi lại, phe Cộng hòa cũng nhân nhượng, không đưa vào dự luật ngân sách bất kỳ điều khoản nào bất lợi đối với việc thực thi Đạo luật chăm sóc y tế ObamaCare. Đạo luật ObamaCare cũng chính là bất đồng lớn không thể giải quyết giữa hai phe Dân chủ và Cộng hòa dẫn đến việc đóng cửa Chính phủ Mỹ không có kinh phí hoạt động và phải đóng cửa hồi tháng 10 năm ngoái.
Dù sao thì Nhà trắng vẫn phải đợi dự thảo phân bổ hơn 1.100 tỷ được thông qua thì mới có thể yên tâm hoàn toàn, trong khi thời hạn Chính phủ Mỹ cạn ngân sách vào đêm thứ 4 (ngày 15/1) đang đến rất gần. Vì thế, lãnh đạo cả hai viện của quốc hội Mỹ đã chuẩn bị một dự thảo luật riêng rẽ để cấp ngân sách cho Chính phủ hoạt động trong 3 ngày đến hết 18/1 để các nhà làm luật có thêm thời gian để xem xét và thông qua dự thảo phân bổ ngân sách cho cả năm. Nhà Trắng và người dân Mỹ vẫn đang chờ đợi.
Mời quý độc giả theo dõi video chi tiết: