Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh tại Shangri-La lần thứ 13. (Ảnh: TTXVN)
Diễn đàn đối thoại Shangri-La 13 đã bế mạc hôm 1/6 tại Singapore. Trong 3 ngày thảo luận, an ninh khu vực châu Á – Thái Bình Dương và an ninh trên Biển Đông và Biển Hoa Đông là chủ đề được đặc biệt quan tâm. Và sức nóng của diễn đàn Shangri-La tiếp tục lan tỏa trên các trang báo quốc tế. Báo chí nhận định, diễn đàn năm nay chứng kiến sự bất bình sâu sắc của các nước trước những hành động gia tăng căng thẳng của Trung Quốc tại Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Căng thẳng về chủ quyền biển đảo trong khu vực đã làm nóng diễn đàn Shangri-La là nhận định của Thời báo Eo biển (Singapore).
Nếu như mọi năm, đối thoại Shangri-La thường diễn ra dưới dạng diễn đàn, những bất đồng giữa các bộ trưởng quốc phòng được thể hiện một cách kín đáo thì năm nay mọi chuyện hoàn toàn khác.
Tác giả bài báo cho rằng, những tranh chấp trên Biển Đông và Biển Hoa Đông đã khiến bầu không khí trở nên nóng hơn, các đại biểu cũng không còn e ngại mà rất thẳng thắn, khi bày tỏ chính kiến của mình. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đều đã dùng những ngôn từ rất mạnh mẽ chỉ trích trực diện hành động của Trung Quốc gây bất ổn khu vực.
Còn Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh trong bài phát biểu của mình tại Diễn đàn đã đề nghị Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển của Việt Nam.
Theo trang mạng CSMonitor, ngay từ khi bắt đầu khai mạc diễn đàn Shangri-La, các diễn giả đã không ngừng chỉ trích Bắc Kinh, theo cách trực diện hay gián tiếp, vì hành động hung hăng trong việc tuyên bố chủ quyền đối với nhiều khu vực tại Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Theo Economist, đa số các đại biểu tham gia diễn đàn đều nhất trí rằng đại diện của Trung Quốc, Trung tướng Vương Quán Trung đã tỏ ra đuối lý trước những chỉ trích của cộng đồng quốc tế. Theo tác giả bài báo, những lập luận của ông Vương không xác đáng, thậm chí là trắng trợn, khi cho rằng “Trung Quốc không khiêu khích, mà chính các quốc gia khác đã buộc tội Trung Quốc khiêu khích”. Thậm chí, ông Vương còn không thể giải thích về “đường 9 đoạn” mơ hồ mà Bắc Kinh tuyên bố.
Trang mạng CSMonitor còn có bình luận cho rằng, những phát biểu của ông Vương Quán Trung đã phá hỏng bầu không khí đối thoại xây dựng nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau để giảm bớt căng thẳng trong khu vực.
Liệu những lời chỉ trích mạnh mẽ từ đại diện các nước có tác động tới Trung Quốc và giúp hạ nhiệt căng thẳng trong khu vực hay không? “Nhật báo phố Wall” đặt câu hỏi.
Bởi theo tác giả bài báo thì những quan chức đại diện của Trung Quốc tại Shangri-La đã ngay lập tức phản bác những lời chỉ trích của Mỹ và các quốc gia châu Á – Thái Bình Dương khác. Và các học giả tham gia diễn đàn thì tự hỏi liệu những lời chỉ trích tập thể này có đủ để thay đổi cách hành xử của Trung Quốc?
Trang mạng CSMonitor cho rằng căng thẳng trên Biển Đông và Biển Hoa Đông đang gia tăng một cách nguy hiểm và chỉ cần một tính toán sai lầm cũng có thể dẫn tới một cuộc xung đột nghiêm trọng. Những diễn đàn đối thoại thường niên như Shangri-La sẽ giúp phòng tránh nguy cơ xung đột thông qua việc tăng cường thảo luận và hiểu biết lẫn nhau.
Tuy nhiên, điều cốt yếu là các bên liên quan phải có thiện chí sẵn sàng giải quyết bất đồng thông qua đối thoại hòa bình.
Mời quý độc giả theo dõi video chi tiết: