Báo chí thế giới trong những ngày qua cũng đã đồng loạt đăng tải các tin tức và các bài bình luận về sự kiện Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan dầu HD 981 trong vùng biển thuộc thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, đồng thời va chạm với tàu của cảnh sát biển Việt Nam và tàu kiểm ngư của Việt Nam. Các báo đều nhận định đây là hành động mang tính khiêu khích nhất của Trung Quốc trong thời gian qua.
Cuộc họp báo Quốc tế của Bộ Ngoại giao Việt nam tổ chức chiều hôm qua đã trở thành tin tức được đưa trên hầu hết các báo và kênh truyền hình lớn của thế giới như Reuters, AP, BBC, NHK.
Hãng tin Reuters viết: “Việc hạ đặt một cấu trúc lớn như giàn khoan HD-981 tại khu vực này được giới phân tích đánh giá là một bước leo thang căng thẳng nghiêm trọng”.
Bài báo cũng nhận định: “Hành động này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng các hoạt động ảnh hưởng ngoại giao và quân sự trong khu vực khiến dư luận thêm lo ngại về nguy cơ xung đột có thể xảy ra”.
Phóng viên Greg Torode của Reuters cũng có cuộc phỏng vấn với Học giả Ian Storey, một nhà nghiên cứu về Đông Nam Á của Singapore, trong đó ông Ian Storey cảnh báo việc hạ đặt giàn khoan của Trung Quốc đã đặt ra cho khu vực “một viễn cảnh vô cùng nguy hiểm”.
Đăng bức ảnh tàu Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Việt nam, tờ Toàn cầu và Thư tín của Canada đã coi hành động các tàu quân sự Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu của Việt nam là một sự leo thang nguy hiểm trong vùng biển được xem là một điểm nóng toàn cầu.
Tờ Nhật báo Phố Wall trích ý kiến ông Theresa Fallon, một nhà nghiên cứu có uy tín thuộc Viện nghiên cứu Á châu có trụ sở tại Brussels cho rằng, Bắc Kinh đã vượt qua một lằn ranh quan trọng, khi đưa giàn khoan thăm dò vào vùng biển của Việt Nam, cùng hàng chục tàu tuần tiễu yểm trợ, tạo ra “ác mộng” với ngành năng lượng trong khu vực và khiến cho Việt Nam bất bình.
Trên Tạp chí "Thế giới đa cực" của Nga, chuyên gia Dmitry Mosyakov, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu ASEAN, Úc và châu Đại dương thuộc Viện phương Đông, đã phân tích hành động nguy hiểm của Trung Quốc trên vùng biển Đông, đặc biệt là khi đặt giàn khoan trong hải phận được công nhận là của Việt Nam theo công ước về luật biển 1982.
Hành động này không chỉ làm trầm trọng thêm cuộc xung đột ở biển Đông, mà còn đi ngược lại kế hoạch xây dựng quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước Đông Nam Á.
Các chính trị gia ở Bắc Kinh phải có trách nhiệm đặt lên bàn cân giữa cuộc tìm kiếm dầu với kết quả không rõ ràng và một mối nguy hiểm mới trong quan hệ với Việt Nam và các nước ASEAN.
Trong bài viết mới nhất đăng trên trang, GS Kinh tế Anosova, Viện Kinh tế Viện Hàn lâm khoa học Nga, cũng cho rằng hành động của Trung Quốc đã "vi phạm nghiêm trọng Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông". Bài báo trích dẫn ý kiến của nhiều chuyên gia quốc tế có chung quan điểm về sự xâm phạm của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam. Đồng thời nhắc đến Dự thảo Quy tắc ứng xử Biển Đông năm 2013 tại Brunei mà Trung Quốc đã nhất trí cùng Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, nhưng Trung Quốc đã không giữ lời.
Sự kiện phía Trung Quốc bất chấp luật pháp quốc tế, ngang nhiên xâm phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam cũng đang được dư luận Nhật Bản hết sức quan tâm. Ngày hôm nay (8/5) tất cả tờ báo lớn của Nhật Bản đều đưa lên trang nhất thông tin về những diễn biến mới nhất trên biển Đông.
Nhật báo Yomiuri đã đưa tin về cuộc họp báo quốc tế của Chính phủ Việt Nam, lên án hành động của Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Yomiuri cho biết tình hình biển Đông đã nóng lên kể từ khi Trung Quốc tuyên bố sẽ bắt đầu các họat động tìm kiếm, khai thác dầu tại biển Đông hồi đầu tháng này. Hành động này cũng châm ngòi cho bầu không khí căng thẳng trong khu vực.
Nhật báo Asahi đã có loạt bài phân tích về tình hình biển Đông và tham vọng của Trung Quốc. Asahi nêu rõ dàn khoan dầu và các tàu Trung Quốc đi kèm đã xâm phạm vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam, dẫn đến sự phản đối mạnh mẽ từ phía Việt Nam. Tờ báo này nhấn mạnh, dựa trên sức mạnh kinh tế và quân sự, Trung Quốc đang muốn dùng vũ lực để áp đặt cái gọi là đường chín đoạn nhằm khống chế phần lớn biển Đông, khu vực được xem là giàu tiềm năng về dầu mỏ và hải sản.
Kênh truyền hình NHK của Nhật Bản đưa tin chi tiết về những diễn biến trên biển Đông, và cho biết Việt Nam sẽ nêu vụ việc tại hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra vào ngày 10-11/5 tới đây tại Myanmar, trong bối cảnh Trung Quốc vẫn khăng khăng duy trì các họat động khai thác dầu tại biển Đông.
Lãnh đạo cấp cao Việt Nam đã khẳng định: Việt Nam sẽ dùng mọi biện pháp có thể, phù hợp, cần thiết để bảo vệ lợi ích chính đáng của mình. Các học giả đánh giá, đây là một thái độ mềm dẻo nhưng kiên quyết và có nguyên tắc để đạt được mục đích là bảo vệ đến cùng và cho bằng được chủ quyền quốc gia, trong đó cách tốt nhất là đấu tranh bằng pháp lý và biện pháp hòa bình.
Mời quý vị theo dõi chi tiết trong Video sau: