Theo chỉ đạo từ tỉnh, các Sở, ban, ngành liên quan cần chủ động triển khai các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động "tín dụng đen" kịp thời, đúng trọng tâm, phù hợp với phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm, nhất là những diễn biến phức tạp của tình hình đã dự báo trong và sau dịch bệnh COVID-19.
Thực tế vài năm trở lại đây, hoạt động cho vay ngoài các tổ chức tín dụng được nhà nước cấp phép đang diễn ra khá sôi động. Các tờ rơi dán khắp các cột điện, bờ tường, nơi công cộng từ thành thị đến nông thôn với nội dung quảng cáo cho vay hấp dẫn, nhanh gọn, không thế chấp, không cần giấy tờ tuỳ thân, kèm theo là thông tin để liên hệ, thậm chí một số cửa hàng trưng biển công khai với cái tên mỹ miều, nhân văn là "hỗ trợ tài chính" ngày càng phổ biến, cho đến việc sử dụng các trang mạng xã hội để quảng cáo rộng rãi nhằm tiếp cận người vay.
Trước tình hình đó, trên tinh thần thực hiện Chỉ thị số 12/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 25/04/2019, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã đề nghị các Sở, ban, ngành liên quan chủ động triển khai nghiêm túc và đạt được nhiều kết quả tích cực, nhận được đánh giá cao từ dư luận và quần chúng nhân dân.
Những tờ quảng cáo cho vay tiền trả góp nhằm thu hút người vay (lãi suất cao) được các đối tượng dán khắp nơi trên địa bàn TP. Vũng Tàu (Ảnh minh hoạ)
Cụ thể, theo thông tin từ Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, từ ngày 15/12/2020 đến ngày 14/12/2021 trên địa bàn toàn tỉnh đã khởi tố hình sự 09 vụ, 13 bị can về tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự, không khởi tố 03 vụ, 03 đối tượng. So với năm 2020 giảm 08 vụ 21 bị can về các tội liên quan đến hoạt động "tín dụng den", tuy nhiên đối tượng về tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự tăng 05 vụ 03 bị can so với năm 2020. Bên cạnh đó xử lý vi phạm hành chính 05 vụ 08 đối tượng về hành vi treo, dán quảng cáo và phát tờ rơi quảng cáo cho vay, so với năm 2020 đã giảm 43 vụ, 74 đối tượng.
Trong đó điển hình là vụ án Lê Thái Thiện (tức Thiện soi) về hành vi "cho vay nặng lãi và chiếm đoạt tài sản", do vụ án có nhiều tình tiết phức tạp nên cơ quan chức năng đang tiếp tục tiến hành mở rộng điều tra làm rõ. Trước đó, tháng 04/2021 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Phú Mỹ đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lâm Thị Thu Trà và Đặng Thị Tuyết Lan về hành vi cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự và rửa tiền bước đầu xác định được số tiền cho vay 322,450 tỷ đồng, tiền lãi thu được 26,34 tỷ đồng.
Trung tá Phạm Minh An – Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, dưới sự chỉ đạo của tỉnh và công tác truy quét quyết liệt Phòng Cảnh sát hình sự, cho tới nay tình hình tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động "tín dụng đen" trên địa bàn toàn tỉnh đã giảm rất nhiều, tuy vẫn tồn tại nhưng không thực sự phức tạp, đặc biệt tình trạng các băng nhóm, tổ chức tín dụng đen gần như đã bị triệt phá hầu như không còn.
Trung tá Phạm Minh An, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự (PC02) Công an tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu
Tuy nhiên, công tác truy quét, xử lý vẫn còn vấp phải những khó khăn nhất định. Theo Phòng Cảnh sát hình sự, với sự tiếp cận công nghệ thông tin ngày một gia tăng, tình trạng tín dụng đen đang trở nên ngày một tinh vi và khó xử lý hơn, xuất hiện các công ty tài chính quảng cáo cho vay nặng lãi qua mạng internet. Đặc biệt, các công ty này do có trụ sở nằm ở địa phương khác, khiến cho Công an tỉnh gặp nhiều khó khăn trong việc phối hợp điều tra, xử lý. Ngoài ra, việc người dân bị khủng bố tinh thần khi vay tiền lãi suất cao dẫn tới không dám tố cáo cũng là một vấn đề khá khó giải quyết. Trong nhiều vụ vi phạm xử lý hình sự, xử lý hành chính, hầu hết đều do lực lượng công an tự tiến hành theo dõi, truy quét chứ không nhận được tố cáo, phản ánh của quần chúng, khiến cho việc điều tra bị hạn chế khá nhiều.
Để tăng cường truy quét, loại trừ hình thức tội phạm này, đảm bảo an ninh trật tự và an toàn xã hội trong thời điểm Tết Nguyên đán 2022 đang tới gần, trong thời gian tới Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ tăng cường công tác đấu tranh trấn áp cũng như phối hợp với các địa phương nhằm triệt để hơn trong việc xử lý vi phạm. Công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh, phối hợp với ngân hàng và tới cả các cấp phường, xã nhằm tăng cường hiểu biết trong quần chúng nhân dân. Những hành vi liên quan như phát tờ rơi, cho vay uỷ quyền cũng sẽ bị xử lý nghiêm.
Trao đổi với phóng viên Báo điện tử VTV News, Trung tá Phạm Minh An chia sẻ một số cảnh báo tới người dân. Đó là tuyệt đối không nên tham gia cũng như tin tưởng lời mời gọi của các tổ chức hay ứng dụng tài chính. Những mức lãi suất ưu đãi được quảng cáo hầu hết đều không đúng sự thật, và khoản vay sẽ không bao giờ được giải quyết dứt điểm do các đối tượng cho vay sẽ luôn tìm cách dây dưa, kéo dài. Hậu quả về mặt tinh thần và cả an toàn của bản thân người vay cũng có thể trở nên rất nghiêm trọng dưới các hình thức khủng bố của những tổ chức tài chính. Ngoài ra, Công an tỉnh khuyến khích người dân mạnh dạn tố cáo những hoạt động tài chính phi pháp, để chung sức cùng lực lượng chấm dứt triệt để vấn nạn này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!