HLV Mai Đức Chung đến VTV ghi hình ngay sau khi SEA Games 32 kết thúc, sau chiến thắng ngọt ngào và rực rỡ của ông với đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam – những cô gái vẫn gọi ông là bố và ông gọi họ là những cô con gái của mình.

Khác với hình ảnh của một người HLV đã 8 lần cùng đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam bước lên đỉnh của vinh quang – người hoàn toàn có thể có một cách thể hiện hào nhoáng hơn, phô trương hơn 1 chút cũng có thể được (và ông cũng có quyền làm thế) – lại là một người đàn ông bình thường không thể bình thường hơn, hiền lành và điềm đạm.

Suốt buổi ghi hình, nếu câu hỏi không dành cho mình, HLV Mai Đức Chung sẽ ngồi im lặng lắng nghe cuộc chuyện trò và thỉnh thoảng cười hiền, rất hiền. Và khi đến lượt mình, đó sẽ là những câu trả lời vừa vặn với những từ ngữ diễn đạt bình dị và nói chung… vẫn là một sự hiền lành.

Sau khi buổi ghi kết thúc, những phóng viên trẻ ở trường quay muốn chụp hình chung với ông, HLV Mai Đứng Chung chịu khó đứng chụp ảnh với từng người và thậm chí là tạo dáng, đưa động tác thả tim khi người chụp mong muốn ông làm như vậy. Ông cũng vui vẻ, cẩn thận lấy chiếc HCV mang về từ SEA Games (đã được ông cất cẩn thận trong một chiếc túi giấy nhỏ) đưa cho những người muốn được chụp ảnh lưu niệm với nó mà không hề phàn nàn. Sau đó lại cẩn thận và nhẹ nhàng đặt chiếc huy chương trở lại chiếc túi giấy.

Khi tôi hỏi ông cảm xúc của ông vào lúc này là gì – sau khi đã trải qua hành trình ở SEA Games lần này, khi đã trở về Việt Nam và ngồi ở đây và nhìn lại tất cả - ông nói: "Cảm xúc của tôi – khi kết thúc trận Chung kết giữa Việt Nam và Myanma, khi chúng ta đã chiến thắng và vẫn giữ vững được ngôi vị của khu vực Đông Nam Á – là bồi hồi và xúc động. Đến bây giờ tôi vẫn lâng lâng với kỷ niệm đó".

Rồi ông bảo tôi: "Có lẽ kỷ niệm này sẽ đi hết quãng đời của tôi. Tôi không thể nào quên được cái khó khăn gian khổ của đợt này".

"Đây không phải chiến thắng đầu tiên ông và đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam giành được" – tôi hỏi tiếp – "Nhưng nó có sự khác nhau nào với những chiến thắng trước đó không?".

"Đây không phải lần đầu tiên chúng ta giành chiến thắng này và chiến thắng này đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Việt Nam đã giành được 8 lần" – HLV Mai Đức Chung trả lời – "Đấy đều là những chiến thắng không thể nào quên và đặc biệt với chiến thắng vừa qua của đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam".

"Tôi nói như thế vì có những chiến thắng chúng ta giành được trên đất nước mình, nó oanh liệt nhưng chiến thắng ấy còn oanh liệt hơn khi chúng ta giành được trên đất nước bạn. Đó là chiến thắng khi chúng ta vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ".

"Đội tuyển nữ đã đoàn kết và sự đoàn kết ấy đã trở thành sức mạch để vượt qua những gian khổ, để giành được cái thắng lợi như ngày hôm nay".

Ông có còn nhớ cảm xúc đầu tiên khi ông quyết định làm HLV cho đội tuyển bóng đá nữ không? Bối cảnh dẫn đến quyết định đồng ý ấy của ông đã diễn ra như thế nào?

- Đến bây giờ đã là 25 năm rồi và tôi vẫn còn nhớ. Đó là vào năm 1997 khi Liên đoàn Bóng đá Việt Nam mời tôi làm HLV trưởng đội tuyển bóng đá nữ.

Tôi nhớ vào năm 1997 thì Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có để ý đến 2 HLV cho vị trí này là anh Nguyễn Đình Hùng của Than Quảng Ninh và tôi là ở đội Tổng Cục đường sắt. Lúc đó tôi đang làm cho đội bóng đá nam nhưng anh Hùng lúc đó đã huấn luyện đội bóng đá nữ của Quảng Ninh rồi. Liên đoàn lúc đó có so sánh và cân nhắc, cuối cùng quyết định là mời tôi làm. Tôi cũng thực sự ngạc nhiên lắm và tôi suy nghĩ thế này: Tại sao mình là HLV bóng đá nam mà bây giờ lại bị quay sang bóng đá nữ là thế nào?

Lúc đó tôi cũng suy nghĩ và trăn trở lắm. Nhưng cuối cùng thì tôi nghĩ làm gì thì cũng là làm bóng đá, nữ nam thì cũng như nhau thôi. Chúng ta có thể có một khai thác mới ở trong bóng đá nữ và tôi đã quyết định đồng ý nhận làm. Và tôi làm từ đó đến nay.

Và từ lúc nhận lời đến nay đã trải qua 20 mấy năm rồi và khoảng thời gian đó thăng trầm có, vinh quang cũng có, những lúc thất bại cũng có. Nhưng những lúc thất bại đó là những lần rút kinh nghiệm rất tốt cho tôi cùng với toàn đội để chúng ta lập được những thành tích sau này.

Bóng đá nữ luôn chịu thiệt thòi so với bóng đá nam về sự chú ý. Vậy lý do mấu chốt khiến ông quyết định nhận lời huấn luyện cho tuyển nữ Việt Nam vào năm đó thực sự là gì?

- Vâng. Cái lý do cuối cùng tôi nhận lời đội nữ là thế này. Vào thời điểm đó thì bóng đá rất phát triển và lúc bấy giờ trên thế giới đã có những đội bóng đá nữ nổi tiếng rồi. Riêng bóng đá nữ Việt Nam chúng ta sinh sau đẻ muộn, chúng ta chưa có tiếng tăm gì cả. Ở khu vực Đông Nam Á thì Thái Lan, Myanma và các đội khác đã tham dự rất lâu rồi và trong khi đó thì bóng đá nữ Việt Nam mình chưa được 1 lần góp mặt tham dự. Điều đó khiến tôi cũng suy nghĩ rất nhiều. 

Lần đầu tiên chúng ta được tham dự một giải là tiền SEA Games chúng ta lại vô địch, rất là vui, rất là phấn khởi và đó cũng chính là niềm động viên của tôi và đến khi chúng tôi tham dự chính thức SEA Games, cũng năm 1997, tại Indonesia thì chúng ta được huy chương đồng. Đấy cũng là khuyến khích rất nhiều cho bóng đá nữ chúng ta.

Từ đó đến nay thì chúng ta luôn luôn phát triển và được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư, rồi được Bộ Văn hoá, Tổng cục, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam đầu tư, quan tâm rất nhiều. Chúng tôi đã tiến bộ từng ngày một. Và đến bây giờ, có được một thành tích như vậy là cũng nhờ công lao của Đảng và Nhà nước.

Có phải chính suy nghĩ tuyển nữ có chút thiệt thòi, chưa tạo được dấu ấn cũng trở thành động lực để ông và các bạn của tuyển nữ càng phải nỗ lực hơn không?

- Vâng. Đúng là như thế. Cái thiệt thòi của bóng đá nữ so với bóng đá nam thì chúng tôi không thể so sánh bởi bóng đá nữ nó là mới mẻ, thành tích chưa tốt, mà cũng đòi hỏi những tiêu chuẩn như bóng đá nam thì không thể được, rất khó. Nhưng với 1 cái nghị lực, tinh thần – của cá nhân tôi thôi – thì tôi đã quyết tâm, miệt mài – từ học hỏi qua tài liệu khoa học của nước ngoài, sách vở, báo chí thì tôi cũng đã dần dần trưởng thành lên.

Phải nói là đến bây giờ, đội tuyển bóng đá nữ có được những thành tích như thế là cũng do một phần nhỏ bé của tôi và đội tuyển bóng đá nữ cũng ảnh hưởng đến con người tôi, cuộc sống của tôi. Tôi có tên tuổi như ngày nay là cũng nhờ bóng đá nữ.

Sự thành công của bóng đá nữ nói chung và cá nhân ông nói riêng nó có làm thay đổi nhiều cách suy nghĩ của ông - người vốn tiền thân là huấn luyện cho đội nam?

- Cuộc sống của tôi ảnh hưởng bởi bóng đá nữ rất nhiều. Tôi được vinh dự, vinh quang cũng nhờ bóng đá nữ. Tên tuổi tôi có được cũng là nhờ bóng đá nữ. Nhờ bóng đá nữ tôi mới có được như ngày hôm nay.

Tôi không thể nào quên được cái tinh thần đoàn kết, gắn bó với nhau và đặc biệt là thành tích này là thành tích chung của cả đội chứ không phải thành tích của một cá nhân nào. 

Vậy HLV Mai Đức Chung của bóng đá nữ VN khác gì HLV Mai Đức Chung của bóng đá nam? Chắc hẳn phải có sự thay đổi nào đó đã xảy ra?

- Vâng. Có sự khác nhau nhiều. Môn bóng đá này thường dành cho nam thì đúng hơn. Còn nữ giới thì… Không phải tôi coi thường nữ giới đâu nhưng bóng đá có tính đối kháng rất mạnh mẽ mà điều đó ở nữ giới thì rõ ràng là kém hơn nam rồi. Đấy là sự khác biệt.

Ngoài ra, cách tiếp thu học tập của nữ ở môn bóng đá này bao giờ cũng chậm hơn nam. Người HLV sẽ phải miệt mài hơn, phải nói nhiều hơn để giảng giải và kiên trì, nhẫn nại hơn để các bạn ấy tiếp thu được.

Có lúc nào ông nổi nóng trong quá trình HLV của mình không?

- Có chứ. Làm công tác huấn luyện, nhất là với bóng đá nữ, có những lúc các bạn ấy không tập trung để ý, tiếp thu rất lâu tôi cũng bực và cũng cáu. Nhưng mà tôi nghĩ là đấy là cái để các bạn ấy suy nghĩ và một người HLV thì cũng có lúc nóng, lúc rắn và lúc thoải mái tư tưởng. Mình phải làm thế nào cho các bạn ấy thoải mái tư tưởng nhất, để các bạn ấy ham tập. Đấy là trách nhiệm của người HLV. Chứ nếu chỉ có cáu gắt hay chê các bạn ấy thì rõ ràng đó là phương pháp không được tốt lắm. Mình phải kết hợp làm sao để cuối cùng các bạn ấy nhận thức được và các bạn ấy tiến bộ được. Cái đấy là cái quan trọng nhất.

Gắn bó với đội tuyển nữ từ 25 năm qua, khoảng thời gian ấy ông có thấy mình thương và hiểu phụ nữ hơn không?

- Rõ ràng là tôi thương phụ nữ hơn khi tôi bắt tay vào công tác huấn luyện cho tuyển nữ. Tôi suy nghĩ như thế này, cũng là những bài tập từ sáng đến chiều như vậy với bóng đá nam thì nó còn bình thường nhưng với bóng đá nữ thì bạn cứ nghĩ xem, phụ nữ phải ra nắng, chịu tác động của ánh nắng như vậy và tập luyện là rất gian khổ. 

Hao tốn về thể lực, hao tốn về sức lực, rồi hao mòn về nét đẹp và nhan sắc. Rồi có thể còn hy sinh cả cuộc đời của mình nữa. Có thanh niên nào thích phụ nữ đen đủi do tập luyện ngoài nắng? Có những bạn đến giờ vẫn chưa lập gia đình. Tôi rất thương các bạn ấy. Đấy cũng là một trong những điều tôi hết sức thông cảm. 

Điều ông luôn nói với các bạn nữ trong đội bóng của mình là gì?

- Mỗi HLV có những phương pháp khác nhau để động viên tư tưởng. Riêng tôi tôi cũng có những động viên của riêng mình. Và cái thể hiện đầu tiên là mình phải thể hiện được tình cảm của mình với các bạn. Tôi coi các bạn như là con là cháu, các bạn cũng như con cháu trong nhà, hết sức nâng đỡ, giúp đỡ các bạn trong tập luyện, thi đấu. 

Và trong cuộc sống tôi cũng hỗ trợ các bạn ấy. Thí dụ như tôi đi xin tiền cho tất cả các bạn ấy – từ các cá nhân, các nhà tài trợ - về cho các bạn, để hỗ trợ thêm cho các bạn ấy trong cuộc sống. Tôi rất hiểu về những khó khăn của các bạn.

Cho đến lúc này, nhìn lại cả hành trình của mình với thể thao, ông có thể nói đó là sự mãn nguyện không?

- Có lẽ là tôi may mắn hơn các HLV khác. Có những HLV khác giỏi hơn tôi nhiều nhưng mà cũng chưa có tên tuổi nào như tôi mà tôi thì lại được tên tuổi như ngày nay. Tôi có sự may mắn song hành cùng mình. Tôi cũng hết sức thông cảm với những người khác, có thể người khác chưa gặp đúng lúc đúng thời thôi . Tôi nghĩ có những người gặp đúng lúc đúng thời họ còn tốt và giỏi hơn tôi nhiều.

Có một cầu thủ đã nói một câu đại ý rằng may mắn cũng biết chọn người để mà đến…

- Nói như thế cũng là một phần nhưng mình phải bỏ sức lao động, bỏ công lao của mình và cùng với cái nhiệt thành thì có thể thành tích cũng sẽ đến. Nhưng bên cạnh đó luôn luôn có sự may mắn. Tôi nghĩ như vậy.

Cảm ơn HLV Mai Đức Chung về cuộc trò chuyện! Cảm ơn ông về những gì ông đã làm cho bóng đá nữ Việt Nam và mong đợi nhiều hơn ở hành trình tiếp theo của ông và đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam!

____

Người thực hiện: N.A

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!