Báo cáo tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, năm 1956, Bộ Y tế đã ban hành Nghị định số 333/BYT-NĐ thành lập Vụ Phòng bệnh trên cơ sở tách ra từ Vụ Phòng bệnh chữa bệnh, có nhiệm vụ giúp Bộ lãnh đạo công tác vệ sinh phòng bệnh và chống dịch. Việc thành lập Vụ Phòng bệnh đã đặt dấu ấn lịch sử cho việc thiết lập hệ thống y tế dự phòng tại Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến báo cáo tại buổi lễ. Ảnh: ĐT
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nêu rõ: Cùng với sự hình thành, phát triển của ngành y tế trong 60 năm qua, công tác phòng bệnh đã có nhiều đổi mới, lớn mạnh cả về qui mô và chức năng, nhiệm vụ. Với quan điểm “Y tế dự phòng tích cực, chủ động”, y tế dự phòng đã phát triển theo hướng toàn diện, chăm sóc sức khỏe lấy con người làm trung tâm, bao gồm kiểm soát yếu tố nguy cơ, phòng chống bệnh tật, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân và nâng cao sức khoẻ cộng đồng. Đến nay, y tế dự phòng đã phát triển thành một hệ thống đồng bộ với các đơn vị chuyên ngành được trang bị hiện đại; đội ngũ cán bộ được đào tạo bài bản có đủ năng lực để đáp ứng với các bệnh dịch nguy hiểm, mới nổi; cũng như nghiên cứu, ứng dụng, triển khai các biện pháp dự phòng tiên tiến và đã đạt được nhiều thành tựu được Đảng, Nhà nước và quốc tế ghi nhận. Việt Nam đã khống chế được nhiều dịch bệnh nguy hiểm như: thanh toán bệnh đậu mùa, bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh; đồng thời ngăn chặn thành công nhiều dịch bệnh nguy hiểm mới nổi.
Đáng chú ý, Việt Nam đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận là quốc gia đầu tiên trên thế giới khống chế thành công dịch SARS, là điểm sáng về phòng chống HIV/AIDS. Chương trình tiêm chủng mở rộng được triển khai bền vững tại 100% xã, phường góp phần giảm mắc hàng trăm đến hàng nghìn lần các bệnh có vắc xin phòng ngừa cũng như thanh toán, loại trừ một số bệnh truyền nhiễm. Đến nay, nước ta đã đạt được mục tiêu Thiên niên kỷ về phòng chống HIV, sốt rét và giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em. Công tác quản lý môi trường y tế và sức khỏe trường học đạt được những thành tựu quan trọng về nước sạch, vệ sinh môi trường, quản lý chất thải y tế, bảo vệ sức khỏe người lao động và chăm sóc sức khỏe học sinh, sinh viên. Nhờ đó, thể lực và tầm vóc của người Việt không ngừng được nâng lên góp phần tăng tuổi thọ và phát triển giống nòi.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, y tế dự phòng cũng đang phải giải quyết nhiều khó khăn, thách thức do mặt trái của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, tác động của toàn cầu hóa, già hóa dân số, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu... Để đáp ứng với nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của nhân dân, y tế dự phòng cần có sự đổi mới về hệ thống tổ chức; y tế dự phòng không chỉ làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh mà còn phải kiểm soát hiệu quả các yếu tố nguy cơ, trọng tâm là vệ sinh môi trường, đảm bảo an toàn thực phẩm, tăng cường dinh dưỡng, thông tin, giáo dục truyền thông và tăng cường chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầy nhằm năng cao sức khỏe cho nhân dân...
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực, phấn đấu, hi sinh của các thế hệ cán bộ ngành y tế nói chung, cán bộ làm công tác y tế dự phòng nói riêng; đồng thời chúc mừng và biểu dương những thành tích, những đóng góp to lớn của y tế dự phòng đã đạt được trong thời gian qua.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao Huân chương Độc lập hạng Nhì cho Cục Y tế dự phòng. Ảnh: ĐT
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ: 60 năm qua, hệ thống y tế dự phòng Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ góp phần đưa nền y học nước nhà dần tiếp cận với trình độ y học tiên tiến của thế giới. Việt Nam đã khống chế được nhiều dịch bệnh; tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng giảm nhiều; thể trạng người Việt Nam đã được cải thiện; công tác đảm bảo an toàn vệ sinh được tăng cường; hệ thống y tế dự phòng được củng cố... Bước sang giai đoạn phát triển mới, những bệnh mới nổi, những bệnh không rõ nguyên nhân tiếp tục xuất hiện. Gánh nặng do những bệnh không lây nhiễm vẫn ở mức cao và ngày càng khó kiểm soát. Sự giao lưu, đi lại, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, sự biến chủng của vi sinh vật gây bệnh... tiếp tục là thách thức mới đối với ngành y tế nói chung và y tế dự phòng nói riêng.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: Thời gian tới, ngành Y tế cần đổi mới hệ thống y tế trong đó có y tế dự phòng kết hợp với điều trị để phù hợp với hệ thống tổ chức; đồng thời, sử dụng tốt nhất các hệ thống cơ sở vật chất của cả dự phòng và điều trị... Phó Thủ tướng tin tưởng rằng phát huy truyền thống 60 năm vẻ vang với tinh thần đoàn kết cao, hệ thống y tế dự phòng và ngành y tế tiếp tục phát triển và có nhiều đóng góp quan trọng trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân...
Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trao Huân chương Độc lập hạng Nhì cho Cục Y tế dự phòng. Đồng thời, Bộ Y tế đã trao tặng/truy tặng Giải thưởng Đặng Văn Ngữ đợt I cho 20 tập thể và 99 cá nhân có nhiều thành tích trong công tác y tế dự phòng.../.