Khu đô thị sáng tạo sẽ trở thành hạt nhân cốt lõi thực hiện cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, là nền tảng để triển khai Đề án đô thị thông minh. Vậy làm thế nào tận dụng nguồn lực hàng trăm nghìn doanh nghiệp trên địa bàn, tạo động lực cho phát triển đô thị sáng tạo?
Xây dựng mối quan hệ 3 nhà - Cốt lõi của đô thị sáng tạo
Hiện trên địa bàn TP.HCM có khoảng hơn 372.000 doanh nghiệp. Chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế TP.HCM ngà 23/11, lãnh đạo thành phố nhận định đây chính là lực lượng sẽ đóng vai trò trung tâm - động lực cho hoạt động đổi mới sáng tạo của thành phố.
Theo các chuyên gia, để xây dựng đô thị sáng tạo, nâng cao vai trò động lực của doanh nghiệp, TP.HCM phải xây dựng được mối quan hệ cốt lõi giữa 3 nhà: Nhà nước - Nhà Khoa học (Viện, trường nghiên cứu) và Nhà doanh nghiệp.
Lãnh đạo thành phố cho biết hiện thành phố có 500.000 sinh viên, hàng triệu lao động, 16 trường đại học… Các viện trường nghiên cứu, các doanh nghiệp cần phải có sự bắt tay hỗ trợ, tạo sự tương tác dưới sự hỗ trợ của chính sách Nhà nước. Bởi, việc áp dụng thành quả của tri thức, công nghệ thông tin, để các doanh nghiệp điều chỉnh sản xuất sẽ giúp tiết giảm chi phí, tạo động lực phát triển nhanh hơn cho đô thị sáng tạo
Tuy nhiên, hầu hết các doanh nghiệp chuyên gia tham gia Diễn đàn Kinh tế TP.HCM đều thừa nhận, mối liên kết 3 nhà giữa: Nhà nước - Nhà Khoa học (Viện, trường nghiên cứu) và Nhà doanh nghiệp hiện nay còn rất yếu.
Ông Nguyễn Cao Trí - Tổng giám đốc Capella Holdings nói: "Tiềm năng của các doanh nghiệp là rất lớn nhưng gần như khai thác để giải quyết những chính sách lớn của thành phố là chưa có bởi nó nằm trong tam giác giữa chính quyền - doanh nghiệp và khối nghiên cứu. Chúng ta chưa khai thác được điều này".
Giải pháp tăng cường liên kết 3 bên - tạo động lực cho đô thị sáng tạo
Một trong những định hướng của các chuyên gia được đưa ra để liên kết mối quan hệ giữa Nhà nước - Nhà Khoa học (Viện, trường nghiên cứu) và Nhà doanh nghiệp tại diễn đàn là: Nhà khoa học (bao gồm Viện trường nghiên cứu) - phải chủ động hợp tác. Nhà doanh nghiệp - đứng vai trò hỗ trợ hợp tác. Nhà nước - dùng chính sách để thúc đẩy hợp tác 2 phía. Trong đó, hầu hết các chuyên gia đều nhấn mạnh vai trò của Nhà nước từ việc tạo thiết chế, khuyến khích, đến mức đầu tư cho nghiên cứu phát triển.
Đại sứ Isreal chia sẻ, Chính Phủ Isreal khuyến khích mạnh mẽ cho tinh thần sáng tạo, khởi nghiệp. Họ có chính sách khuyến khích các bạn trẻ tham gia vào các lĩnh vực công nghệ, toán học bằng cách công điểm ưu tiên. Trung bình mỗi năm, nước này dành 4,3% GDP cho nghiên cứu và phát triển.
Ông Nadav Eshcar - Đại sứ Israel tại Việt Nam nói: "Ngay từ lúc còn nhỏ, thế hệ trẻ Isreal đã được truyền cảm hứng "khởi nghiệp". Tinh thần tư duy này sẽ được tiếp nối từ các em nhỏ đến gia đình và doanh nghiệp… Sự lan tỏa này sẽ là động lực cho phát triển kinh tế, xã hội".
Ngoài ra theo các chuyên gia, Chính phủ đóng vai trò thúc đầy bằng cách tăng cường đổi mới năng lực sáng tạo trong nước.
Bà Lôi Hồng - Đảng ủy viên Cục Khoa học Kỹ thuật Thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc nói: "Theo tôi, 70% chính là nội lực được tạo ra từ mối liên kết này, còn lại chỉ 30% công nghệ hỗ trợ mua từ nước ngoài. Chính phủ phải thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng, thu hút doanh nghiệp và các quỹ đầu tư".
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là hiện nay hơn 90% doanh nghiệp Việt là nhỏ và vừa, yếu cả nguồn lực con người, lẫn nguồn lực tài chính. Do vậy, Nhà nước phải đóng vai trò lập ra các thiết chế mới để tạo môi trường cho nhà khoa học và doanh nghiệp.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng, chính quyền thành phố cần xây dựng các cụm ngành kinh tế cụ thể nào là động lực thúc đẩy tăng trưởng cho đô thị sáng tạo. Từ đó, có những dự báo, kiểm định tốt hơn về nhu cầu nguồn nhân lực, điều này cũng giúp doanh nghiệp định hướng tốt hơn trong quá trình phát triển.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!