Câu chuyện đang được thị trường tài chính quan tâm lúc này là chính sách thuế quan mà chính quyền mới của Mỹ có thể áp dụng lên các đối tác thương mại bắt đầu từ năm sau. Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump mới đây đã tuyên bố trên mạng xã hội rằng chính quyền của ông sẽ nâng thuế nhập khẩu đối với nhiều mặt hàng nhập khẩu từ Canada, Mexico và Trung Quốc.
Tuy nhiên các chuyên gia nhận định, trước hết, khi thuế quan áp lên các hàng hoá nhập khẩu vào Mỹ tăng lên 10% hay 25% thì chính người tiêu dùng Mỹ cũng sẽ cảm nhận được áp lực từ giá cả hàng hoá tăng, dẫn tới chi phí sinh hoạt tăng.
Thuế quan về bản chất là một loại thuế mà các nhà nhập khẩu phải trả, nhưng chi phí này thường được chuyển sang cho người tiêu dùng qua giá bán lẻ. Mỹ hiện phụ thuộc lớn vào ba đối tác thương mại chính là Canada, Mexico và Trung Quốc để cung ứng nhiều mặt hàng thiết yếu. Do đó, giá cả nhiều loại hàng hóa có thể tăng cao và ví tiền của người tiêu dùng Mỹ sẽ chịu ảnh hưởng không nhỏ.
Ông Josh Boak - Phóng viên hãng thông tấn AP cho biết: "Giá ô tô nhập khẩu có thể tăng, giá thực phẩm hàng ngày cũng có thể tăng. Tất cả các lĩnh vực hàng hoá đều có khả năng chứng kiến sự đội giá sau khi áp thuế quan".
Hiện nay Mỹ nhập khẩu lượng lớn linh kiện ô tô từ Mexico và Canada. Mặt hàng quả bơ từ Mexico và các loại hàng thực phẩm, quần áo và đồ điện tử từ Trung Quốc. Khi các mặt hàng này tăng giá, ngân sách hộ gia đình Mỹ sẽ chịu một áp lực lớn.
"Chúng ta phụ thuộc vào nguồn gỗ nhập khẩu từ Canada. Nếu tăng thuế thì nghĩa là chi phí xây dựng nhà ở cũng sẽ tăng lên và giá bất động sản cũng tăng theo. Trong khi, rất nhiều cử tri khi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử Tổng thống vừa qua cũng cho biết họ đã rất mệt mỏi với tình hình lạm phát", ông Josh Boak - Phóng viên hãng thông tấn AP nói.
Câu chuyện đang được thị trường tài chính quan tâm lúc này là chính sách thuế quan mà chính quyền mới của Mỹ có thể áp dụng lên các đối tác thương mại bắt đầu từ năm sau. Ảnh minh họa - Ảnh: TTXVN.
Theo các chuyên gia, các chính sách thuế quan mà ông Trump cảnh báo áp dụng, không chỉ là một phép thử đối với các đối tác thương mại mà còn là bài toán đầy thách thức cho người tiêu dùng và nền kinh tế Mỹ.
Có thể thấy là khi tăng thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu như vậy thì cả hai quốc gia của 2 bên hàng rào thương mại đều chịu những thiệt hại. Người tiêu dùng Mỹ sẽ phải gánh mức chi phí cao hơn cho các mặt hàng họ mua hàng ngày. Trong khi các quốc gia có hàng hoá xuất khẩu vào Mỹ đối mặt với rủi ro hàng hoá của họ bị áp thuế cao hơn.
Tuy nhiên, không phải tất cả những kế hoạch của ông Trump đều đi theo hướng vạch ra ban đầu. Trong nhiệm kỳ đầu tiên cách đây hơn 4 năm, ông Trump nhiều lần cảnh báo sẽ áp thuế lên ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu từ châu Âu và Nhật Bản, với mức thuế dự kiến 25%. Tuy nhiên, sau nhiều vòng đàm phán, đặc biệt với EU và Nhật Bản, thuế quan này đã không được thực hiện. Thay vào đó, các bên đạt được những thỏa thuận thương mại hạn chế hơn.
Vào tháng 5/2019, ông Trump cũng tuyên bố sẽ áp thuế 5% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Mexico, với kế hoạch tăng dần đến 25% nếu Mexico không thực hiện các biện pháp ngăn chặn dòng người di cư bất hợp pháp vào Mỹ. Tuy nhiên, chỉ sau vài tuần, chính quyền ông Trump lúc đó đã tuyên bố đạt được thỏa thuận với Mexico về kiểm soát nhập cư và kế hoạch áp thuế này đã bị hủy bỏ.
Điều này còn cho thấy phía Mỹ có thể sử dụng các cảnh báo thuế quan như một công cụ đàm phán để đạt được thỏa thuận. Mặc dù vậy, tất cả các cảnh báo này đều khiến thị trường và người tiêu dùng rơi vào trạng thái bất định. Trong bối cảnh Mỹ là nền kinh tế lớn nhất thế giới, mọi thay đổi chính sách đều có thể kéo theo những tác động lan rộng, không chỉ trong nước mà còn trên toàn thế giới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!