Theo nội dung văn bản trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lệ Thủy, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre, về vấn đề thị trường chợ đen, mua bán trao đổi ngoại tệ, đặc biệt là về vụ việc chuyển tiền hơn 30.000 tỷ đồng ra nước ngoài, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, trên cơ sở phân tích thông tin giao dịch đáng ngờ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chuyển giao thông tin cho các đơn vị thuộc Bộ Công an và Công an thành phố Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng để tiến hành điều tra làm rõ vụ việc.
Hiện nay, NHNN đang tiếp tục phối hợp cung cấp thông tin cho Công an tỉnh Quảng Ninh để phục vụ quá trình điều tra vụ án.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, vụ việc chuyển tiền trái phép 30.000 tỷ đồng ra nước ngoài, từ năm 2017 NHNN đã tiếp nhận các báo cáo giao dịch đáng ngờ từ các tổ chức tín dụng liên quan đến các cá nhân nằm trong đường dây của Nguyễn Thị Nguyệt.
Hiện Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội vừa hoàn thành cáo trạng truy tố Nguyễn Thị Nguyệt (sinh năm 1985, ở quận Tây Hồ) cùng 12 bị can khác về tội "Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới". Theo truy tố, năm 2016, thấy nhiều người có nhu cầu thuê chuyển tiền trái phép ra nước ngoài, Nguyệt mua hồ sơ tạm nhập, tái xuất của bị can Phạm Hữu Thuật (41 tuổi, quê Quảng Ninh).
Sau đó, Nguyệt cùng đồng phạm hợp thức hồ sơ dưới dạng xuất nhập khẩu hàng hóa để chuyển tiền thông qua 3 doanh nghiệp và 8 công ty "ma" do vợ chồng Nguyệt lập ra, cấu kết với một số nhân viên ngân hàng có chi nhánh ở Móng Cái (Quảng Ninh) để thực hiện các phi vụ chuyển tiền. Cáo trạng thể hiện từ năm 2016 - 2020, sau khi hợp thức được các hồ sơ tạm nhập tái xuất, Nguyệt cùng đồng phạm nhiều lần vận chuyển trái phép tổng số tiền 30.000 tỷ đồng ra nước ngoài. Qua đó, Nguyệt thu lời bất chính gần 30,5 tỷ đồng.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thị trường chợ đen, mua bán, trao đổi ngoại tệ là thị trường ngoại tệ phi chính thức không được pháp luật thừa nhận
NHNN cho biết, khi mua, chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài, khách hàng có trách nhiệm xuất trình các chứng từ theo quy định của tổ chức tín dụng và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính xác thực của các loại giấy tờ, chứng từ xuất trình.
Đồng thời, các tổ chức tín dụng có trách nhiệm xem xét, kiểm tra, lưu giữ các giấy tờ, chứng từ phù hợp các giao dịch thực tế để đảm bảo việc cung ứng các dịch vụ ngoại hối được thực hiện đúng mục đích và phù hợp với quy định của pháp luật.
Tổ chức tín dụng có trách nhiệm báo cáo NHNN về số liệu chuyển tiền thông qua hệ thống báo cáo thống kê; các giao dịch có giá trị lớn; khi nghi ngờ hoặc có cơ sở hợp lý để nghi ngờ tài sản trong giao dịch có nguồn gốc do phạm tội mà có hoặc liên quan tới rửa tiền; giao dịch chuyển tiền điện tử quốc tế ra vào Việt Nam vượt mức giá trị theo quy định của NHNN từ 1.000 USD trở lên hoặc ngoại tệ khác có giá trị tương đương…
Từ năm 2016, NHNN đã ban hành 3 văn bản cảnh báo cho các tổ chức tín dụng liên quan đến việc tăng cường phối hợp ngăn chặn hoạt động buôn lậu, gian lận thuế, trốn thuế, rửa tiền; trong đó có đề cập đến hành vi lợi dụng các hợp đồng ngoại thương để chuyển tiền qua biên giới.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, thị trường chợ đen, mua bán, trao đổi ngoại tệ là thị trường ngoại tệ phi chính thức không được pháp luật thừa nhận. Vì vậy mọi giao dịch mua, bán ngoại tệ trên thị trường phi chính thức là trái pháp luật không được NHNN cấp phép.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!