Trong phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vào ngày 22/11, sau khi tăng thuế tiêu dùng lên 10% kể từ tháng 10 năm sau, Chính phủ sẽ hoàn trả 5% giá trị bằng hình thức tích điểm trên thẻ cho những người tiêu dùng không dùng tiền mặt và chỉ thực hiện trong vòng 9 tháng kể từ khi tăng thuế, như một biện pháp mạnh tay nhằm hạn chế dùng tiền mặt tại Nhật Bản.
Theo phân tích của báo Asahi, Chính phủ đã tăng mức hỗ trợ cho các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt như thẻ tín dụng từ 2% lên 5% nhằm đối phó với nguy cơ giảm sức mua, hạn chế chi tiêu bằng tiền mặt, hỗ trợ các doanh nghiệp chỉnh sửa lại hệ thống phát hành và quản lý thẻ tín dụng, giảm phí sử dụng thẻ đối với các cửa hàng và người sử dụng thẻ. Tuy nhiên, hình thức hỗ trợ này chỉ diễn ra trong vòng 9 tháng, kết thúc cùng với Olympic Tokyo.
Về cơ chế hỗ trợ, theo giải thích của báo Asahi, nếu mua hàng trị giá 1.000 Yen, thuế tiêu dùng 10% buộc khách hàng phải trả 1.100 Yen, tuy nhiên 50 Yen sẽ quay trở lại tích vào thẻ tín dụng, tức Chính phủ chỉ làm việc với các công ty phát hành thẻ để hoàn trả cho người tiêu dùng.
Nhật Bản kỳ vọng cơ chế này sẽ thúc đẩy phát triển hệ thống thẻ tín dụng tại nước này. Tuy nhiên, nhiều tiếng nói cho rằng việc chỉ áp dụng cho các cửa hàng tiện ích vừa và nhỏ là sự "bất công" đối với các siêu thị, cửa hàng bách hóa lớn.
Theo thống kê của các ngân hàng, số thẻ tín dụng đã được phát hành là khoảng 15,5 triệu thẻ, khoảng 12% dân số. Đây là con số rất thấp so với các nước phát triển khác. Một trong các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này được các báo phân tích là phí sử dụng thẻ tín dụng hiện nay cao, có những trường hợp lên đến 5% giá trị tiêu dùng trong 1 năm.
Báo Nikkei phân tích rằng phí sử dụng thẻ tín dụng tại Nhật Bản dao động từ 1 - 5% giá trị tiêu dùng, cao hơn so với các nước khác như Mỹ từ 1 - 3%, Hàn Quốc khoảng 2%. Theo đó, ngoài chính sách hoàn trả bằng điểm cho người tiêu dùng không dùng tiền mặt, nên giới hạn mức phí sử dụng thẻ không vượt quá mức 3,25% giá trị tiêu dùng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!