Mô hình cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh đang giúp rút ngắn thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu đường bộ của chúng ta. Nhất là với các mặt hàng tươi sang Trung Quốc như rau củ quả đòi hỏi thời gian thông quan ngắn để có thể giữ chất lượng tốt nhất. Cửa khẩu số áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI), xe tự vận hành không người lái, hay hệ thống quản lý tự động đang tạo nên những thay đổi tích cực.
Chỉ từ 5 đến 10 phút, mỗi chiếc xe container đã hoàn thành thông quan tại cửa khẩu Hữu Nghị. Điều này có được là nhờ áp dụng cửa khẩu số tại các cửa khẩu đường bộ tại tỉnh Lạng Sơn, qua đó thủ tục được thực hiện nhanh chóng, thay vì mất hơn 1 giờ đồng hồ như trước đây.
Anh Vi Đức Trung - Công ty Xuất nhập khẩu Fucan cho biết: "Bình thường ngày hơn 10 xe xuất sang Trung Quốc. Chỉ cần tích hợp trên cửa khẩu số là có hết, việc xuất khẩu hàng hóa nhanh".
Trung bình mỗi ngày, có khoảng 1.300 lượt xe xuất, nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu tại Lạng Sơn, cao điểm lên đến gần 1.500 lượt xe mỗi ngày. Con số này dự kiến sẽ tăng hơn nữa trong hai tháng cao điểm trước Tết Nguyên đán.
Ông Trần Văn Nghĩa - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, Lạng Sơn nêu ý kiến: "Chúng tôi sẽ tiếp tục áp dụng cửa khẩu số một cách hiệu quả để các cơ quan phối hợp với nhau thông qua cửa khẩu số, đảm bảo cho việc cập nhật của cán bộ công chức cũng như của doanh nghiệp bớt đi thao tác".
Nâng cao năng lực thông quan tại các cửa khẩu đường bộ
Trong năm nay, Trung Quốc đã mở cửa cho nhiều loại nông sản của Việt Nam xuất khẩu chính ngạch, đi kèm là các quy định chất lượng cụ thể với từng mặt hàng. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay một số lô hàng nông sản của Việt Nam xuất sang Trung Quốc vẫn chịu mức kiểm dịch động, thực vật 100%, dẫn đến thời gian thông quan kéo dài.
Ông Lê Thanh Hòa - Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định: "Trung Quốc đã nêu rất rõ trong Nghị định 249 và 248 đăng ký đối với các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm vào Trung Quốc. Các cơ sở chế biến phải có đầy đủ quy trình giám sát, vệ sinh nhà xưởng mới đủ yêu cầu để có thể xuất khẩu được vào thị trường Trung Quốc".
Dự kiến, sang năm tới, cửa khẩu Hữu Nghị sẽ nâng quy mô từ 4 lên 6 làn xe. Và đến năm 2026 sẽ là 14 làn xe khi triển khai thí điểm mô hình cửa khẩu thông minh. Áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hay hệ thống quản lý tự động trong quá trình giao, nhận hàng hóa, qua đó góp phần nâng cao năng lực thông quan tại các cửa khẩu đường bộ gấp 4 - 5 lần so với hiện nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!