Giá dầu đang được hỗ trợ nhờ thời tiết lạnh hơn ở châu Âu và Hoa Kỳ. Ảnh: TL
Giá dầu tăng cao nhất kể từ tháng 10/2024
Giá dầu được hỗ trợ nhờ thời tiết lạnh hơn ở châu Âu và Hoa Kỳ, với một cơn bão mùa đông mang theo tuyết, băng và nhiệt độ đóng băng đến nhiều vùng rộng lớn của Hoa Kỳ vào Chủ Nhật, ngày 5/1.
Sáng 6/1, giá dầu dao động ở mức cao nhất kể từ tháng 10/2024 khi các nhà đầu tư chú ý đến tác động của thời tiết lạnh hơn ở Bắc bán cầu và các biện pháp kích thích kinh tế của Bắc Kinh đối với nhu cầu nhiên liệu toàn cầu.
Giá dầu thô Brent tương lai tăng 15 cent, tương đương 0,2%, lên 76,66 USD một thùng sau khi đóng cửa vào cuối tuần trước ở mức cao nhất kể từ ngày 14/10. Giá dầu thô West Texas Intermediate của Hoa Kỳ tăng 22 cent, tương đương 0,3%, lên 74,18 USD một thùng sau khi đóng cửa vào ngày 3/1 ở mức cao nhất kể từ ngày 11/10/2024.
Hiện Trung Quốc đang tăng cường kích thích tài khóa để phục hồi nền kinh tế đang suy yếu, tuyên bố vào ngày 3/1 rằng họ sẽ tăng mạnh nguồn tài trợ từ trái phiếu kho bạc kỳ hạn siêu dài vào năm 2025 để thúc đẩy đầu tư kinh doanh và các sáng kiến thúc đẩy người tiêu dùng. Ngoài ra, cũng trong ngày 3/1, ngân hàng trung ương Trung Quốc cho biết cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc và lãi suất của các ngân hàng vào thời điểm thích hợp.
Năm ngoái, tăng trưởng kinh tế chậm lại và quá trình chuyển đổi sang nhiên liệu sạch hơn trong lĩnh vực vận tải đã ảnh hưởng đến lượng dầu thô nhập khẩu và nhu cầu nhiên liệu tại Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới và là nước tiêu thụ lớn thứ 2.
Về nguồn cung, Goldman Sachs dự kiến sản lượng và xuất khẩu của Iran sẽ giảm vào quý II/2025 do những thay đổi chính sách dự kiến và lệnh trừng phạt chặt chẽ hơn từ chính quyền của Tổng thống Mỹ sắp nhậm chức Donald Trump. Họ còn cho biết sản lượng của nhà sản xuất OPEC này có thể giảm 300.000 thùng/ngày xuống còn 3,25 triệu thùng/ngày vào quý II.
Báo cáo hàng tuần từ công ty dịch vụ năng lượng Baker Hughes ngày 3/1 cho biết rằng số lượng giàn khoan dầu của Hoa Kỳ, một chỉ báo về sản lượng trong tương lai, đã giảm một giàn xuống còn 482 giàn vào tuần trước.
Năm 2024, lượng dầu thô nhập khẩu của châu Á giảm lần đầu tiên lượng dầu thô nhập khẩu của châu Á giảm kể từ năm 2021
Lượng dầu thô nhập khẩu của châu Á đã giảm vào năm 2024, đây là mức giảm hằng năm đầu tiên trong 3 năm, do nhu cầu yếu từ Trung Quốc và các nước mua lớn khác, chỉ có Ấn Độ có mức tăng trưởng thưa thớt.
Theo dữ liệu do LSEG Oil Research tổng hợp, khu vực nhập khẩu dầu hàng đầu thế giới đã chứng kiến lượng dầu nhập khẩu đạt 26,51 triệu thùng/ngày vào năm 2024, giảm 1,4% so với mức 26,88 triệu thùng/ngày vào năm 2023.
Mức giảm 370.000 thùng/ngày trong năm nay đánh dấu lần đầu tiên lượng dầu thô nhập khẩu của châu Á giảm kể từ năm 2021, khi lệnh phong tỏa nghiêm ngặt của Trung Quốc để chống lại COVID-19 đã cắt giảm nhu cầu tại quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.
Câu chuyện về Trung Quốc tiếp tục diễn ra vào năm 2024, với lượng nhập khẩu có khả năng giảm khoảng 1,9%, tương đương 210.000 thùng/ngày, theo dữ liệu chính thức trong 11 tháng đầu năm và ước tính của LSEG về lượng hàng đến vào tháng 12.
Số liệu hải quan Trung Quốc cho thấy, trong 11 tháng đầu năm, Trung Quốc đã nhập khẩu 11,02 triệu thùng/ngày, trong khi LSEG ước tính lượng hàng đến trong tháng 12 là 11,63 triệu thùng.
Nếu con số chính thức của tháng 12 phù hợp với ước tính của LSEG, điều đó có nghĩa là lượng nhập khẩu năm 2024 của Trung Quốc sẽ vào khoảng 11,07 triệu thùng/ngày, giảm so với con số của hải quan là 11,28 triệu thùng/ngày cho năm 2023.
Sự suy giảm trong hoạt động nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc có một số động lực, bao gồm tăng trưởng kinh tế chậm lại, việc sử dụng xe điện ngày càng tăng và chuyển sang vận chuyển bằng xe tải bằng khí tự nhiên hóa lỏng.
Năm 2025 sẽ ra sao?
Câu hỏi đặt ra cho thị trường là liệu xu hướng giảm nhập khẩu có thể đảo ngược vào năm 2025 hay không, hoặc liệu lượng dầu thô nhập khẩu của Trung Quốc có thể đã đạt đỉnh và sẽ tiếp tục giảm trong năm nay hay không?
Thật khó để thấy quá trình chuyển đổi nhanh chóng sang sử dụng xe điện cho phương tiện vận tải nhẹ của Trung Quốc bị thu hẹp lại, và miễn là giá LNG vẫn cạnh tranh được với dầu diesel thì nhu cầu dầu diesel cũng khó có thể tăng.
Điều đó cho thấy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn có khả năng là động lực thúc đẩy nhu cầu dầu thô tăng cao ở Trung Quốc, và vẫn còn chưa chắc chắn do khả năng căng thẳng thương mại gia tăng với chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế dự kiến nhu cầu dầu của Trung Quốc sẽ tăng vào năm 2025 thêm 220.000 thùng/ngày khi các nỗ lực kích thích kinh tế của Bắc Kinh cuối cùng cũng mang lại kết quả là nền kinh tế mạnh hơn.
Tuy nhiên dự báo đó có thể phụ thuộc vào việc Trung Quốc có giải quyết thành công căng thẳng thương mại với chính quyền ông Trump hay không, và liệu điều này có thực sự xảy ra hay không vẫn còn là điều không chắc chắn.
Niềm hy vọng đặt ở Ấn Độ
Ấn Độ - quốc gia nhập khẩu dầu lớn thứ hai của châu lục, đang trên đà ghi nhận mức tăng trưởng khiêm tốn về lượng dầu nhập khẩu vào năm 2024, với dữ liệu của LSEG cho thấy mức tăng khoảng 2,3%, hay chỉ hơn 100.000 thùng/ngày, so với năm 2023.
Lượng dầu thô nhập khẩu của Ấn Độ có khả năng sẽ tăng vào năm 2025, chủ yếu là do quốc gia Nam Á này tăng công suất lọc dầu.
Tuy nhiên, cũng có khả năng phần lớn lượng dầu thô nhập khẩu sẽ được xuất khẩu dưới dạng nhiên liệu tinh chế, thay vì được sử dụng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước.
Hai quốc gia nhập khẩu đứng thứ ba và thứ tư châu Á là Hàn Quốc và Nhật Bản có khả năng đều ghi nhận mức giảm nhỏ về lượng dầu thô nhập khẩu vào năm 2024, phần lớn phản ánh tình hình tăng trưởng kinh tế chậm. Cả Hàn Quốc và Nhật Bản đều khó đạt được mức tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ vào năm 2025, nghĩa là lượng dầu thô nhập khẩu của họ nhiều khả năng sẽ ổn định.
Theo các nhà phân tích, yếu tố chắc chắn sẽ giúp tăng lượng dầu nhập khẩu của châu Á chính là giá rẻ hơn, nhưng cho đến nay, các thành viên của nhóm xuất khẩu OPEC+ vẫn chưa có động thái từ bỏ chính sách hạn chế sản lượng.
Nguyên tắc này đã giúp giá dầu Brent chuẩn toàn cầu duy trì ở mức trên 70 USD một thùng trong 3 năm, ngoại trừ hai ngày vào tháng 9 năm ngoái khi hợp đồng giảm xuống dưới mức đó trong thời gian ngắn./.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!