Khủng hoảng chi phí sinh hoạt vẫn đang là bài toán đau đầu với nhiều quốc gia thời gian qua. Tình hình còn trầm trọng hơn tại quốc gia giàu dầu mỏ Iraq.
Bất chấp lượng dự trữ ngoại tệ cao kỷ lục hơn 100 tỷ USD nhờ giá năng lượng cao trong năm ngoái, việc Mỹ áp đặt các hạn chế giao dịch đồng USD với nước này đã tạo ra tình trạng thiếu hụt ngoại tệ nghiêm trọng trên thị trường, kéo theo đó cả nền kinh tế của Iraq cũng đang rơi vào trạng thái đình trệ.
Tại Sulaymaniyah, miền Bắc Iraq, các khu chợ vốn luôn tấp nập, đã trở nên vắng vẻ hơn hẳn trong vài tháng gần đây. Ngay cả với hàng hóa thiết yếu như thực phẩm, những người mua ít ỏi còn lại cũng phải cân đong đo đếm kỹ lưỡng.
"Thời gian này tôi kinh doanh rất ế ẩm. Chợ vắng, khách cũng mua dè sẻn. Nếu trước đây họ có thể 1 kg rau, thì giờ chỉ mua nửa kg", ông Hemin Ahmad, tiểu thương tại Sulaymaniyah, Iraq, chia sẻ.
Ngay cả những nơi có thu nhập cao hơn và hàng hóa dồi dào như thủ đô Baghdad, tình hình cũng không mấy khả quan, bởi giá cả tăng phi mã.
Người dân đổi tiền tại một khu chợ đổi ngoại tệ ở Baghdad, Iraq. (Ảnh: Reuters)
"Trước đây, tôi mua một rổ trứng khoảng 5.000 Dinar, nhưng hiện giá ở các nơi lên tới 8.000 - 10.000. Điều này gây rất nhiều khó khăn cho chúng tôi", ôngAlaa Khedhair, người dân Baghdad, Iraq, cho biết.
Nguyên nhân đến từ việc giới chức Mỹ đưa ra các biện pháp hạn chế giao dịch đồng USD với Iraq, do những lo ngại đồng bạc xanh từ nước này bị chuyển lậu sang nước láng giềng Iran - quốc gia đang bị Mỹ áp đặt trừng phạt kinh tế.
Động thái này đã ngay lập tức thắt chặt nguồn cung ngoại tệ và đẩy tỷ giá USD tăng vọt. Dù tỷ giá chính thức vẫn ở mức gần 1.500 Dinar đổi 1 USD, tại các quầy đổi tư nhân, có nơi, con số đã lên khoảng 1.750 Dinar.
Nhiều ngân hàng và chính quyền địa phương đã phải ra lệnh hạn chế mua bán USD. Còn trên thị trường, giá cả hàng hóa vọt lên cao, do ngoại tệ thiếu và bị hạn chế mua bán khiến doanh nghiệp gặp trở ngại trong việc nhập khẩu hàng hóa. Nhiều người cũng thắt chặt hầu bao để bảo vệ tài sản tiết kiệm của mình.
"Không giao dịch được bằng USD khiến chúng tôi mua bán hàng hóa rất khó khăn. Chưa kể tỷ giá lại thay đổi từng ngày từng giờ. Chẳng hạn như hôm qua là 1.680, sang hôm nay đã là hơn 1.700, bây giờ là gần 1.750", ông Serko Siddiq, thương nhân bán buôn tại Sulaymaniyah, Iraq, cho hay.
Để trấn an những bức xúc của người dân, Chính phủ Iraq đã cách chức Thống đốc Ngân hàng Trung ương nước này và cam kết sớm ổn định tình hình ngoại tệ. Tuy nhiên, người dân vẫn đang chờ đợi những thay đổi trên thực tế, đưa tỷ giá về mức mong muốn để họ có thể trở lại làm ăn buôn bán bình thường sau giai đoạn đình trệ hiện nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!