Theo kết quả giám sát của Hội đồng nhân dân TP.HCM vừa công bố, mỗi năm, kinh phí để bảo trì, quản lý các căn hộ bỏ không này lên tới 71 tỷ đồng. Trong bối cảnh nhu cầu nhà ở của người dân tại TP.HCM là rất lớn, nghịch lý này đang là câu chuyện thu hút rất nhiều sự quan tâm.
Khu Bình Khánh, Quận 2 là một trong những khu đất vàng, có vị trí vào loại đẹp nhất TP.HCM, thế nhưng, xung quanh đây, hàng ngàn căn hộ tái định cư bị bỏ không đã hàng chục năm.
Tổng cộng, khu tái định cư ở Bình Khánh còn hơn 2.200 căn hộ xây xong, đã bị bỏ không hơn 4 năm.
Thời điểm đó, Thành phố có chủ trương xây sẵn nhà tái định cư, để khi giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm, người dân sẽ có ngay nhà tái định cư để chuyển về.
Tại huyện Bình Chánh, hiện có cả một khu tái định cư quy mô hàng chục ngàn căn, nhưng lác đác chỉ có vài hộ ở.
Tuy nhiên quá trình điều tra xã hội học không hiệu quả, đã dẫn đến một kết quả không ai muốn. Các hộ dân đa số nhận đền bù bằng tiền rồi tự đi tìm chỗ ở. Rất ít người chọn nhà tái định cư.
Tại huyện Bình Chánh, hiện có cả một khu tái định cư quy mô hàng chục ngàn căn, nhưng lác đác chỉ có vài hộ ở, chiếm tỷ lệ chỉ khoảng 15%.
Được biết, cả khu tái định cư hầu hết là các tòa nhà 5 tầng, nhưng không có thang máy. Chất lượng chỉ vài năm đã xuống cấp, xập xệ.
Tổng cộng, TP.HCM đang có tới 9.400 căn nhà tái định cư bị dôi dư, bỏ trống. Mỗi năm, ngân sách còn phải chi ra 71 tỷ đồng để duy tu, bảo dưỡng, nhưng vẫn đang không ngừng xuống cấp nhanh chóng.
Hàng chục ngàn tỷ bị lãng phí
Xót xa trước sự lãng phí quá lớn là tâm trạng chung của tất cả những người được phóng viên phỏng vấn về câu chuyện này, khi hàng chục ngàn căn nhà tái định cư ở khắp các quận, huyện, lâu thì gần 20 năm, mới thì cũng đã bị bỏ không 3, 4 năm.
Các căn nhà ở khu vực Quận 2 là những căn hộ thuộc loại tốt nhất trong số nhà tái định cư đang bị bỏ trống. Không đành lòng nhìn khu nhà xuống cấp, đơn vị xây dựng tự bỏ thêm chi phí để bảo dưỡng trông coi hàng ngày.
Khu tái định cư ở Bình Khánh còn hơn 2.200 căn hộ xây xong, đã bị bỏ không hơn 4 năm.
Nhà thầu thiệt 1, nhà nước thiệt 10. Chỉ riêng một dự án tại khu vực này, giá xây dựng đã hơn 4,6 ngàn tỷ đồng. Dự án bỏ không nhiều năm, theo thời gian còn phải cộng thêm hàng ngàn tỷ lãi vay.
Năm 2017, UBND TP.HCM có chủ trương bán đấu giá khu dự án này, nhưng rất tiếc, mở đấu giá, nhưng không có doanh nghiệp nào tham gia.
Khối tài sản hàng chục ngàn tỷ nay bỏ không, phơi nắng mưa. Ngày nào còn bỏ hoang, hàng chục ngàn căn nhà này vẫn còn là tiêu sản, hút máu ngân sách, chứ không thể thành tài sản đóng góp giá trị cho xã hội.
"Giải cứu" nhà tái định cư
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, năm 2019, cả TP.HCM có gần 3.000 vụ vi phạm trật tự xây dựng, xây nhà không phép, trái phép. Lý do chính là nhu cầu nhà ở của người dân quá lớn. Thế nhưng, theo Hội đồng nhân dân TP.HCM, thành phố hiện đang có 9.400 căn hộ tái định cư, trị giá 30.000 tỷ bị bỏ hoang đã hàng chục năm.
Không chỉ hàng chục ngàn tỷ đồng tiền ngân sách, tiền thuế của người dân đang bị lãng phí tại các dự án tái định cư bỏ hoang, mà theo đó, mơ ước an cư của biết bao gia đình, cơ hội của các nhà đầu tư... tất cả đều đang bị chôn vùi ở đây. Giải cứu những dự án này là điều mà cả chính quyền, doanh nghiệp, và người dân ở TP.HCM đều mong muốn.
Theo UBND TP.HCM, giải pháp khả thi nhất để giải cứu nhà tái định cư là bán đấu giá, đưa nó đến tay người dân có nhu cầu, nhưng tất cả vẫn đang "tắc". Khu tái định cư ở Bình Chánh vẫn chưa hoàn tất hồ sơ, trong khi khu 2.200 căn hộ ở quận 2 đã 2 lần bán đấu giá nhưng đều thất bại.
Mỗi năm, kinh phí để bảo trì, quản lý các căn hộ tái định cư bỏ không này lên tới 71 tỷ đồng.
Dù chỉ nghe phong phanh thành phố có chủ trương như vậy, nhiều người đã kéo đến tận nơi xem, kỳ vọng một ngày việc mở bán sẽ thành sự thật, biết đâu, lại mua được nhà giá rẻ.
Với vị trí "vàng", khu tái định cư Quận 2 cũng được nhiều doanh nghiệp đánh giá là có tiềm năng. Ông Bé, lãnh đạo một doanh nghiệp bất động sản, cho rằng giải pháp duy nhất là thành phố phải đưa ra giá hợp lý, cho phép doanh nghiệp trúng thầu được tự chỉnh trang, thêm tiện ích cho dự án thành nhà ở thương mại để tăng giá trị, đồng thời hỗ trợ cấp sổ hồng từng căn hộ ngay để kích cầu.
Mới đây nhất, theo Sở Xây dựng TP.HCM, dự án tái định cư quận 2 sắp tới sẽ được đưa ra bán đấu giá lần thứ 3, với các điều chỉnh phù hợp với nhu cầu thị trường. Trong khi đó, khu tái định cư Bình Chánh phải đợi làm xong đường giao thông kết nối, tăng giá trị dự án, nhằm bán được giá cao hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!