Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+)
Phát biểu gần đây của Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde về đồng euro số đã gây ra làn sóng thông tin sai lệch trên mạng xã hội, cho thấy những thách thức lớn mà ECB sẽ đối mặt trong việc thuyết phục công chúng về lợi ích của dự án.
Cho đến nay, ECB vẫn chưa quyết định về việc tạo ra đồng euro số - một dạng tiền điện tử được ECB hậu thuẫn. Việc triển khai, nếu được phê duyệt, cũng sẽ mất vài năm. Tuy nhiên, khi bà Lagarde đề cập đến thời hạn tháng 10/2025 để chuyển sang giai đoạn chuẩn bị tiếp theo, nhiều người đã lan truyền thông tin sai sự thật rằng đồng euro số sắp được phát hành.
Ông Harald Vilimsky, một thành viên Nghị viện châu Âu, tuyên bố trên mạng xã hội X rằng "ECB muốn giới thiệu đồng euro số vào tháng 10/2025", dẫn đến nhiều bài đăng sai lệch trên nhiều ngôn ngữ.
Nhiều bài viết trên mạng xã hội lặp lại các quan điểm sai lệch lâu nay về đồng euro số, chẳng hạn như nó sẽ dẫn đến "sự biến mất của tiền mặt" hoặc bị sử dụng để giám sát tài chính, cho phép ECB "kiểm soát" hoặc "chặn" các giao dịch.
ECB cùng hàng chục ngân hàng trung ương trên thế giới đang nghiên cứu hoặc triển khai đồng tiền kỹ thuật số (CBDC) khi việc sử dụng tiền mặt giảm dần. ECB nhấn mạnh rằng đồng euro số sẽ bổ sung cho tiền mặt, chứ không phải thay thế nó.
ECB cho rằng đồng euro số sẽ tăng cường "tự chủ độc lập chiến lược" của châu Âu, giúp giảm phụ thuộc vào các hãng thanh toán Mỹ như Mastercard, Visa, Apple Pay hay PayPal. ECB cũng cảnh báo rằng đồng euro số có thể giúp chống lại ảnh hưởng của stablecoin - các loại tiền số tư nhân được neo giá theo đồng USD.
Dù vậy, không phải ai cũng đồng tình với dự án này. Cựu quan chức ECB Ignazio Angeloni cho rằng châu Âu đã có quá nhiều tùy chọn thanh toán và không cần thêm một lựa chọn nữa.
Một báo cáo của ECB công bố vào tháng 3/2025 cho thấy, từ năm 2022 đến năm 2024, mức độ nhận thức về đồng euro số trong số những người được khảo sát tại Khu vực đồng euro (Eurozone) đã tăng từ 18% lên 40%. Tuy nhiên, tỷ lệ sẵn sàng sử dụng đồng tiền này vẫn dưới 50%. Việc truyền thông hiệu quả với công chúng sẽ là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của dự án. Bà Vicky van Eyck, Giám đốc điều hành của tổ chức xã hội dân sự Positive Money, nhấn mạnh: "Nếu công chúng không ủng hộ, đồng euro số có thể thất bại".
Quyết định phát hành đồng euro số chỉ được đưa ra khi có khung pháp lý từ Liên minh châu Âu, nhưng tiến trình này ở Brussels vẫn diễn ra chậm. Theo các quan chức ECB, nếu được thông qua, đồng euro số có thể được triển khai sớm nhất từ giữa năm 2027 hoặc vào năm 2028.
ECB vẫn có khả năng tiếp tục hạ lãi suất bất chấp lo ngại thuế quan từ Mỹ
Ông Francois Villeroy de Galhau, một thành viên Hội đồng Thống đốc của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), cho biết, ECB vẫn có khả năng tiếp tục cắt giảm lãi suất, đồng thời bác bỏ lo ngại rằng chính sách thuế quan của Mỹ có thể làm lạm phát tăng mạnh ở Khu vực đồng euro.
Đầu tháng này, ECB đã cắt giảm lãi suất để hỗ trợ kinh tế Khu vực đồng euro đang tăng trưởng chậm. Tuy nhiên, với chính sách thuế quan không chắc chắn của Mỹ và các kế hoạch chi tiêu lớn của Đức, kế hoạch tại cuộc họp tiếp theo của ECB vào tháng 4/2025 vẫn chưa rõ ràng.
Ông Villeroy de Galhau nhận định rằng thuế quan của Mỹ khó có khả năng gây ra lạm phát ở Khu vực đồng euro, nhưng tác động sẽ nhỏ hơn nhiều so với ở Mỹ.
Các biện pháp áp thuế lên thép và nhôm của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khiến Liên minh châu Âu (EU) đáp trả bằng các biện pháp tương tự. Ông Trump cũng đe dọa sẽ áp thêm thuế đối với khối này. Tuy nhiên, ông Villeroy de Galhau nhấn mạnh rằng xu hướng giảm lạm phát ở Khu vực đồng euro đang diễn ra rất rõ rệt, cho thấy khu vực đang kiểm soát lạm phát rất tốt.
Lạm phát đã liên tục giảm kể từ khi đạt mức cao kỷ lục vào cuối năm 2022 và đến tháng 2/2025 đã ở mức 2,3%, tiến gần đến mục tiêu 2% của ECB.
Ông Villeroy de Galhau lưu ý rằng tốc độ và mức độ cắt giảm lãi suất vẫn chưa được xác định, và ECB sẽ dựa vào dữ liệu để đưa ra quyết định cuối cùng. Ông cũng đề cập đến khả năng lãi suất tiền gửi chủ chốt sẽ được cắt giảm 0,5 điểm phần trăm xuống còn 2% vào mùa Hè này, so với mức 2,5% hiện tại./.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!