Nhập nguyên liệu thô từ nước ngoài, sau đó chế biến lại thành nhân điều để xuất khẩu. Với cách thức này, nhiều năm nay Việt Nam giữ vị thế là nước xuất khẩu nhân điều lớn nhất thế giới, chiếm gần 80% lượng nhân điều xuất khẩu. Tuy nhiên, những ngày gần đây, các đối tác nước ngoài ở châu Phi đã không giao hàng nguyên liệu đúng hẹn, bẻ kèo, tăng giá điều thô. Việc này đang khiến doanh nghiệp Việt "đứng ngồi không yên", phải tìm giải pháp giảm thiệt hại.
Công ty SVS cho biết, mỗi container điều nhân xuất khẩu doanh nghiệp này lỗ hàng trăm triệu đồng. Nguyên nhân là phải nhập khẩu nguyên liệu với giá cao hơn so với giá ký hợp đồng ban đầu, nếu không nhập thì không có điều nhân để sản xuất.
Giải pháp lúc này là doanh nghiệp phải thương lượng với khách hàng để trả đơn chậm tiến độ, đàm phán để tăng giá bán tạm thời, không nhận đơn mới, thu hẹp và thậm chí tạm dừng sản xuất. Còn với khách hàng chiến lược, doanh nghiệp buộc phải chấp nhận thua lỗ để giao hàng nhằm giữ uy tín.
"Thời điểm này cách giải quyết tốt nhất là ký hợp đồng giao ngay cộng hợp đồng giá thấp kèm giao cho khách để cân đối lại tài chính", ông Kiều Quốc Thạnh - Giám đốc Công ty SVS cho biết.
Doanh nghiệp điều đang phải đối phó với tình trạng phá hợp đồng.
Theo Hiệp hội Điều Việt Nam, tình trạng huỷ, phá giá đơn hàng theo hợp đồng chưa từng xảy ra với xuất khẩu điều. Điều này khiến giá nguyên liệu tăng từng giờ theo chiều thẳng đứng với mức tăng 50% so với trước đây.
Ông Tạ Quang Huyên - Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam cho biết: "Khách người mua nước ngoài, họ xù Việt Nam, còn nếu bán thì họ cũng bán giá mới rất là cao. Nếu mua giá cao mà mình bán giá thấp thì không chịu nổi đâu".
80% nguyên liệu điều xuất khẩu của Việt Nam đều nhập từ châu Phi nên khi bị ngừng nhập khẩu trước mắt, doanh nghiệp đang phải tìm kiếm nguồn hàng từ Camphuchia nhưng cũng không đáp ứng đủ yêu cầu. Hiệp hội Điều Việt Nam đã gửi công văn đến Hiệp hội các Nhà xuất khẩu điều Bờ Biển Ngà, đề nghị Hiệp hội này hỗ trợ nhắc nhở các nhà xuất khẩu thực hiện đúng hợp đồng bán điều thô.
Xuất khẩu điều lập kỷ lục mới VTV.vn - Ngành điều đã xác lập kỷ lục mới trong nhiều năm trở lại đây khi cán mốc 644.000 tấn, tương đương 3,6 tỷ USD trong năm 2023.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!